Nhằm tăng cường quản lý chất lượng các công trình xây dựng, hằng năm Sở Xây dựng đều chỉ đạo thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra các công trình xây dựng sử dụng vốn ngân sách Nhà nước. Trong 6 tháng đầu năm 2014, Thanh tra Sở đã triển khai 7 cuộc thanh tra, trong đó có 4 cuộc thanh tra đã có kết luận, xử lý thu hồi về kinh tế do nghiệm thu không đúng khối lượng thực tế gồm: Dự án đầu tư xây dựng trụ sở UBND xã Cộng Hòa (Vụ Bản); Dự án nâng cấp đường trục xã Yên Ninh (Ý Yên); Dự án xây dựng nhà tư vấn tập thể và các hạng mục phụ trợ Sàn giao dịch việc làm của Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh (Sở LĐ-TB và XH); Dự án xây dựng trụ sở UBND xã Hải Bắc (Hải Hậu). Qua thanh tra, đã tiến hành xử lý, thu hồi gần 132 triệu đồng; kiến nghị chủ đầu tư dự án khi quyết toán công trình phải cắt giảm 79 triệu đồng. Các lỗi vi phạm chủ yếu do nhà thầu thi công sai so với thiết kế được phê duyệt, sử dụng vật liệu xây dựng không đúng với hồ sơ dự thầu hoặc nghiệm thu không đúng với khối lượng thiết kế, thi công; áp dụng định mức, tiêu chuẩn, quy chuẩn không đúng quy định hiện hành. Cụ thể, Dự án đầu tư xây dựng trụ sở UBND xã Cộng Hòa được khởi công xây dựng ngày 3-4-2010 và hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng ngày 9-3-2011. Dự án có tổng mức đầu tư xây dựng là 4,1 tỷ đồng, do Cty TNHH Xây dựng Thành Nam là nhà thầu thi công. Tại thời điểm tiến hành thanh tra, công trình đã quyết toán xong. Trong quá trình thanh tra công tác thanh, quyết toán công trình, Thanh tra Sở Xây dựng đã phát hiện chủ đầu tư là UBND xã Cộng Hòa vi phạm quyết toán thống kê dự toán so với hồ sơ thiết kế; sử dụng vật liệu xây dựng sai so với hồ sơ dự thầu. Thanh tra Sở Xây dựng đã đề nghị chủ đầu tư khi quyết toán cắt giảm hơn 27 triệu đồng. Ngoài ra, còn có các sai phạm như chủ đầu tư thành lập Ban quản lý dự án chưa đủ năng lực theo quy định; Cty TNHH Tư vấn và khảo sát thiết kế Nam Định lập hồ sơ thiết kế còn nhiều sai sót, thiếu đồng bộ, ảnh hưởng đến quá trình thi công công trình; công tác nghiệm thu, thanh quyết toán của đơn vị tư vấn, giám sát là Cty TNHH Sơn Hà còn chưa chặt chẽ để nhà thầu thi công nghiệm thu một số khối lượng không đúng với thực tế thi công. Thanh tra Sở đã chỉ rõ các sai phạm, thiếu sót và yêu cầu các tập thể, cá nhân liên quan nghiêm túc rút kinh nghiệm và thực hiện nghiêm kết luận thanh tra. Đồng chí Vũ Văn Tường, Chánh Thanh tra Sở Xây dựng cho biết: “Hầu hết các lỗi vi phạm trong lĩnh vực xây dựng do năng lực của Ban quản lý dự án đầu tư còn hạn chế, thiếu bằng cấp về chuyên ngành xây dựng theo quy định nên cũng không làm hết các trách nhiệm được giao. Do đó, các chủ đầu tư thường giao khoán công tác giám sát thi công, tư vấn thiết kế cho doanh nghiệp thuê (trong khi là trách nhiệm của Ban quản lý dự án); thậm chí có trường hợp giao phó luôn các nhiệm vụ này cho nhà thầu thi công, đặc biệt là các công trình cấp xã, huyện. Vì thế, dễ xảy ra vi phạm trong tổ chức thi công, gây khó khăn trong việc thanh, quyết toán công trình”. Trước đây theo Nghị định số 22/2009/NĐ-CP của Chính phủ thì thẩm quyền xử lý vi phạm của Chánh Thanh tra Sở Xây dựng chỉ đến 30 triệu đồng nên hiệu lực răn đe khi xử lý vi phạm không cao. Hiện nay, theo quy định tại Nghị định số 121/2013/NĐ-CP ngày 10-10-2013 của Chính phủ, thẩm quyền xử phạt của Chánh Thanh tra Sở Xây dựng đã được nâng lên với mức phạt tiền tối đa là 100 triệu đồng và buộc phá dỡ công trình xây dựng, bộ phận công trình xây dựng vi phạm theo quy định.
Qua thanh tra xây dựng công trình Sàn giao dịch việc làm tỉnh, Thanh tra Sở Xây dựng đã đề nghị thu hồi 74 triệu đồng do nghiệm thu không đúng khối lượng thực tế. |
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra các công trình sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, Sở Xây dựng đã xây dựng kế hoạch hoạt động của thanh tra ngành Xây dựng và kiện toàn bộ máy nhân sự Thanh tra Sở gồm 15 người theo Nghị định số 26/2013/NĐ-CP ngày 29-3-2013 của Chính phủ và Thông tư số 06/2014/TTLT-BXD-BNV ngày 14-5-2014 của liên Bộ Xây dựng, Bộ Nội vụ. Tuy nhiên, theo quy định Nghị định số 26/2013/NĐ-CP, lực lượng thanh tra ngành Xây dựng chỉ có ở 2 cấp là thanh tra Bộ, thanh tra Sở; không có lực lượng thanh tra xã, phường, huyện. Theo đồng chí Chánh Thanh tra Sở Xây dựng, đây là khó khăn lớn cho công tác quản lý trật tự xây dựng ở cơ sở. Theo quy định về hoạt động thanh tra xây dựng tại địa phương tại Nghị định số 180/2007/NĐ-CP ngày 7-12-2007 của Chính phủ, đối với cấp xã, lực lượng đảm nhiệm công tác thanh tra, kiểm tra về trật tự xây dựng chủ yếu là cán bộ địa chính, tài nguyên, môi trường kiêm nhiệm; đối với cấp huyện là cán bộ chuyên trách được phân công phụ trách về lĩnh vực xây dựng của Phòng Công thương. Theo Thanh tra Sở Xây dựng, lực lượng này của tỉnh vừa mỏng, trình độ chuyên môn về lĩnh vực xây dựng lại hạn chế, vì thế dẫn đến tình trạng buông lỏng công tác quản lý trật tự xây dựng ở địa phương, nhất là trong việc thanh tra, kiểm tra các công trình xây dựng; công tác báo cáo về hoạt động quản lý xây dựng trên địa bàn phụ trách còn thiếu sót và chưa sát thực tế. Nghị định 180/2007/NĐ-CP cũng quy định về trách nhiệm phối hợp giữa trưởng công an xã, phường, thị trấn với Thanh tra xây dựng trong xử lý vi phạm trật tự xây dựng đô thị. Tuy nhiên, đến nay chỉ có Thành phố Nam Định đã xây dựng được quy trình xử lý vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng đô thị theo Quyết định 1975/2010/QĐ-UBND ngày 22-6-2010 của UBND tỉnh, còn các huyện chưa thực hiện được nên cũng hạn chế hiệu lực, hiệu quả hoạt động thanh tra, kiểm tra công trình xây dựng cũng như quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn.
Thời gian tới, Thanh tra Sở Xây dựng tiếp tục đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra các công trình theo kế hoạch đã được phê duyệt. Tổ chức tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cập nhật kiến thức cho đội ngũ cán bộ, công chức phụ trách công tác thanh tra hoạt động xây dựng của các huyện, xã, phường. Phối hợp với Thanh tra Bộ Xây dựng tổ chức hội nghị tập huấn quán triệt nội dung Nghị định số 26/2013/NĐ-CP ngày 29-3-2013 về tổ chức và hoạt động của thanh tra ngành Xây dựng; Nghị định số 121/2013/NĐ-CP ngày 10-10-2013 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng. Tiếp tục xây dựng đề án kiện toàn lực lượng thanh tra xây dựng cơ sở, đồng thời tham mưu cho UBND tỉnh ban hành quy chế phối hợp giữa các cấp thanh tra xây dựng ở địa phương. Kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực xây dựng theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm chính xác, khách quan, công khai, kịp thời./.
Bài và ảnh: Đức Toàn