Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn tỉnh, năm 2014 tỉnh ta có khả năng chịu ảnh hưởng trực tiếp của 2-3 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới, tập trung chủ yếu vào các tháng 7, 8, 9. Trước tình trạng biến đổi khí hậu và diễn biến phức tạp của thời tiết, Sở NN và PTNT đã và đang tích cực triển khai các phương án PCLB-TKCN.
Cty TNHH MTV KTCTTL Bắc Nam Hà thi công cống lấy nước Trạm bơm Cốc Thành. |
Là cơ quan thường trực của Ban Chỉ huy PCLB-TKCN tỉnh, Sở NN và PTNT đã tham mưu với UBND tỉnh về công tác PCLB, giảm nhẹ thiên tai; tổ chức kiểm tra, đôn đốc các địa phương, các ngành triển khai kiểm tra, đánh giá hiện trạng đê điều trước mùa mưa bão và thực hiện công tác PCLB. Hiện nay, các công trình thủy nông nội đồng như các trục sông tiêu chính Tiên Hương, T3, T5 thuộc hệ thống Cốc Thành; S48, S40 thuộc hệ thống Vĩnh Trị; sông Sinh, Hoàng Hoa Thám thuộc hệ thống Cổ Đam; Quỹ Nhất, Long Thành (Nghĩa Hưng); Doanh Châu, Đối, Trệ (Hải Hậu); kênh Bà Nữ - Cát Chử, Bà Nữ - Cổ Lễ (Nam Trực, Trực Ninh)… mới được nạo vét từng đoạn cục bộ. Trường hợp mưa vượt tần suất thiết kế vào thời điểm lúa mới cấy nếu gặp lúc triều nghén nước, những vùng trũng như: vùng 6 xã của huyện Hải Hậu và các xã Trực Khang, Trực Nội (Trực Ninh); Nam Toàn, Nam Cường, Nam Dương (Nam Trực)… việc tiêu úng sẽ rất khó khăn. Các trạm bơm điện lớn như: Cổ Đam, Vĩnh Trị I, Sông Chanh, Cốc Thành, Hữu Bị đã sử dụng trên 40 năm thường có sự cố, hư hỏng cần phải sửa chữa, nâng cấp. Việc phát triển các KCN, đô thị, công trình giao thông… cũng ảnh hưởng lớn đến tiêu úng trong mùa mưa bão. Tình trạng vi phạm pháp luật về đê điều, thủy lợi còn nhiều vụ việc chưa được xử lý kịp thời và dứt điểm. Trước tình hình trên, Sở NN và PTNT đã tiến hành kiểm tra, đôn đốc các Cty TNHH một thành viên KTCTTL thực hiện nghiêm phương án phòng, chống úng, hạn; quy trình vận hành hệ thống; quy trình vận hành các cống trong mùa mưa bão; chỉ đạo các Cty chủ động phối hợp với các địa phương tổ chức hoành triệt các cống xung yếu xong trước ngày 30-4-2014. Các Hạt Quản lý đê phối hợp với Phòng NN và PTNT, Phòng Kinh tế Thành phố Nam Định tham mưu với UBND các huyện, thành phố phát hiện và đề xuất biện pháp xử lý những sự cố về đê, kè, cống. Hiện nay, Cty TNHH một thành viên KTCTTL Bắc Nam Hà được giao nhiệm vụ quản lý, vận hành 11 trạm bơm với 100 máy bơm các loại và nhiều công trình đầu mối để tưới, tiêu nước cho trên 50 nghìn ha đất sản xuất nông nghiệp 2 vụ của 8 huyện, thành phố thuộc 2 tỉnh Nam Định và Hà Nam. Để đảm bảo an toàn công trình thủy lợi trong mùa mưa bão năm nay, Cty đã chủ động kiểm tra, đánh giá hiện trạng công trình; tập trung nguồn lực tu sửa công trình, máy móc, thiết bị, khơi thông dòng chảy, dự phòng vật tư, thiết bị để sẵn sàng phục vụ sản xuất và phòng chống bão, úng, đồng thời kiểm tra hoàn thiện các công trình tham gia chống bão đảm bảo máy móc, thiết bị an toàn và đưa vào hoạt động ngay sau khi bão tan; kiểm tra cống, âu thuyền dưới đê, đập điều tiết bảo dưỡng máy đóng mở, sơn cánh cống và phai dự phòng đảm bảo an toàn trong việc phòng chống lũ, úng. Hệ thống thủy nông Hải Hậu là hệ thống liên huyện (huyện Hải Hậu; miền 4 huyện Trực Ninh và xã Xuân Ninh, huyện Xuân Trường), hoạt động phụ thuộc vào quy luật thủy triều. Trong đó, diện tích lúa gần 14 nghìn ha, cây công nghiệp 1,7 nghìn ha, nuôi trồng thủy sản 2,1 nghìn ha và 462ha sản xuất muối. Địa hình hệ thống phân bố không đồng đều nên việc điều tiết nước tưới, tiêu gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc tiêu úng. Để góp phần tích cực trong việc phòng, chống hạn vụ xuân, chống úng vụ mùa, Cty TNHH một thành viên KTCTTL Hải Hậu đã thực hiện tốt việc nạo vét các tuyến dẫn nước từ công trình đầu mối xuống đến mặt ruộng. Trong chiến dịch thủy lợi nội đồng, Cty đã tổ chức nạo vét 9 cửa cống, 7 tuyến kênh cấp I và thực hiện nạo vét 68 tuyến kênh bị ách tắc nghiêm trọng với tổng khối lượng nạo vét 682.610m3. Từ đầu năm đến nay, Cty phối hợp với các xã, thị trấn giải tỏa được 40 đăng đó, 900m2 bè luồng và 165.600m2 bèo nhằm tạo dòng chảy thông suốt, phát huy tối đa năng lực tưới, tiêu bảo vệ sản xuất. Hiện, Cty đã hoàn thiện sửa chữa công trình quan trọng để phục vụ sản xuất và nhiệm vụ phòng, chống thiên tai. Tại khu vực ven biển của tỉnh có 15 xã và 3 thị trấn thuộc 3 huyện Giao Thủy, Hải Hậu và Nghĩa Hưng với trên 1.000 đầm nuôi thủy, hải sản; có trên 700 lều, chòi trông coi đầm, bãi. Toàn tỉnh có 2.093 tàu, thuyền khai thác thủy sản với tổng công suất gần 98 nghìn CV. Hằng ngày, có hàng chục nghìn nông, ngư dân tham gia sản xuất trên các vùng cửa sông, cửa biển và trên các ngư trường trong và ngoài tỉnh. Do vậy, việc đảm bảo an toàn cho người và phương tiện tham gia khai thác, nuôi trồng thủy sản rất khó khăn, phức tạp. Để chủ động đối phó kịp thời với mọi diễn biến bất thường của thời tiết, đảm bảo an toàn cho người và tàu cá, Sở NN và PTNT đã tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho người dân về công tác đảm bảo an toàn cho người và tàu cá hoạt động khai thác thủy, hải sản, chống tư tưởng chủ quan, lơ là, đồng thời thực hiện tốt các quy định của Nhà nước về đăng ký, đăng kiểm, tích cực tham gia PCLB-TKCN. Bên cạnh đó, Sở NN và PTNT đã mở các lớp tập huấn nâng cao năng lực đối phó với bão, lốc và các diễn biến bất thường của thời tiết xảy ra trên biển cho ngư dân. Thời gian tới, Sở NN và PTNT tiếp tục phối hợp chặt chẽ với BĐBP và chính quyền các địa phương ven biển thực hiện quy chế phối hợp thông tin báo bão, gọi tàu, thuyền hoạt động trong vùng nguy hiểm, kiên quyết không cho tàu cá đi biển khi đang có tin bão và áp thấp nhiệt đới. Xây dựng các phương án phối hợp TKCN, huy động tối đa lực lượng, phương tiện của các ngành, các địa phương ứng phó kịp thời với các tình huống TKCN khẩn cấp và các sự cố, tai nạn trên biển. Hiện, Sở NN và PTNT đang chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương tu sửa, nâng cấp các công trình thủy lợi, cống, bờ, đầm, chòi, nhà bảo vệ tại các vùng nuôi thủy sản; đồng thời hướng dẫn, yêu cầu các hộ nuôi thu hoạch đúng mùa vụ và có biện pháp đảm bảo an toàn cho người, tài sản, không cho người ở lại đầm và trên các chòi canh khi có bão.
Tích cực triển khai các phương án PCLB-TKCN, ngành NN và PTNT tỉnh quyết tâm hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra trong mùa mưa bão năm nay./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh