Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh, không ít dự án công trình xây dựng chậm về tiến độ thi công hoặc khó triển khai. Theo cơ quan chuyên môn, nguyên nhân chủ yếu do “biến động giá bất thường” của thị trường vật liệu xây dựng hiện nay khiến dự toán đã lập không phù hợp. Sở Xây dựng gặp khó khăn trong thẩm định báo cáo dự toán thiết kế cơ sở ban đầu do phải điều chỉnh nhiều đơn giá xây dựng đảm bảo phù hợp với thực tế. Chủ đầu tư "ngại" ra quyết định điều chỉnh, còn nhà thầu thực hiện dự án theo kiểu cầm chừng để chờ điều chỉnh. Việc lựa chọn áp dụng phương pháp điều chỉnh giá hợp đồng cũng khó khăn do bộ đơn giá xây dựng của tỉnh ta đã quá cũ. Hiện tại, bộ đơn giá xây dựng áp dụng trên địa bàn tỉnh được công bố từ năm 2008 đã không còn phù hợp với xu thế thị trường và công nghệ xây dựng hiện đại, nội dung còn thiếu hoặc chưa phù hợp cần sửa đổi. Chẳng hạn trong bộ định mức cũ của Bộ Xây dựng, quy định đơn giá bốc xếp, vận chuyển vật liệu lên cao đối với phần công trình có chiều cao nhỏ hơn hoặc bằng 16m gây khó khăn khi áp dụng trên thực tế (Bộ định mức mới đã quy định chiều cao hơn 16m mới được tính chi phí vận chuyển trên cao). Giá vật liệu xây dựng của các năm biến động mạnh và có xu hướng tăng. Các công nghệ mới, vật liệu mới (gạch không nung, bê tông khô…), máy móc trang thiết bị (máy trộn bê tông, xe nâng) cũng có nhiều thay đổi đã khiến bộ đơn giá cũ không còn phù hợp do thay đổi về chi phí. Ngoài ra, mức lương cơ bản ở các vùng, miền cũng được điều chỉnh nâng lên, định mức nhân công trong từng phần công việc xây dựng cũng yêu cầu phải tính theo mức mới. Hiện tại, riêng Thành phố Nam Định và huyện Mỹ Lộc được tính theo mức lương tối thiểu thuộc khu vực 3, các huyện còn lại đều áp dụng tính theo mức lương tối thiểu thuộc khu vực 4. Đặc biệt các địa phương trong tỉnh đang đồng loạt triển khai xây dựng NTM, số lượng các công trình xây dựng cơ bản như đường giao thông nông thôn, trụ sở UBND xã, nhà văn hóa thôn, xóm… tăng mạnh. Thêm vào đó, đội ngũ cán bộ quản lý chuyên ngành xây dựng ở tuyến huyện và xã còn hạn chế về trình độ, thiếu về nhân lực; chi phí nhân công và vật liệu ở từng vùng, miền khác nhau dẫn đến công tác thẩm định các dự toán thiết kế kỹ thuật ban đầu của các công trình chưa sát với thực tế.
 |
| Làm đường giao thông tại xóm 8, xã Nghĩa Thái (Nghĩa Hưng). |
Trước thực tế trên, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về việc xây dựng bộ đơn giá xây dựng trên cơ sở định mức hiện hành của Bộ Xây dựng đã công bố, Sở Xây dựng đã triển khai lập 7 bộ đơn giá xây dựng, bao gồm đơn giá xây dựng các phần: xây dựng, lắp đặt, khảo sát, sửa chữa, đơn giá dịch vụ công ích đô thị, đơn giá xây dựng phần thí nghiệm vật liệu, cấu kiện và kết cấu xây dựng, bảng giá ca máy và thiết bị thi công. Bộ đơn giá xây dựng này sẽ là cơ sở để xác định giá trị dự toán xây lắp công trình phục vụ cho công tác lập kế hoạch, quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản và xác định gói thầu xây lắp các công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh; sẽ được công bố để các chủ đầu tư tham khảo, quyết định việc áp dụng hoặc vận dụng làm cơ sở xác định giá xây dựng công trình và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình. Song song với việc triển khai xây dựng bộ đơn giá xây dựng cơ bản theo định mức xây dựng mới của Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng đã có Văn bản số 185/SXD-QLHĐXD ngày 17-4-2014 đề nghị các sở, ngành có chức năng quản lý Nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng, các sở quản lý chuyên ngành xây dựng công trình, UBND các huyện, thành phố, các Ban quản lý dự án chuyên ngành về xây dựng tham gia góp ý trong quá trình vận dụng các bộ định mức hiện hành của Bộ Xây dựng những nội dung cần được bổ sung, điều chỉnh. Yêu cầu xác định rõ những định mức nào chưa phù hợp cần được điều chỉnh tại các bộ đơn giá, cụ thể từng phần, chương, mã hiệu, công tác nào và điều chỉnh lại số liệu cụ thể, nêu lý do điều chỉnh. Đối với những định mức cần bổ sung có bảng chi tiết đính kèm theo ghi rõ phần việc, công tác nào, tên định mức, đơn vị tính cụ thể theo loại vật liệu, nhân công hoặc máy thi công… Đồng chí Trương Văn Thường, Trưởng Phòng Quản lý hoạt động xây dựng công trình (Sở Xây dựng) cho biết: Dự kiến, bộ đơn giá xây dựng mới sẽ có khoảng 3.000 loại vật liệu mới được xây dựng giá gốc làm căn cứ. Sở đã tiến hành khảo sát giá nhằm xây dựng bộ đơn giá sát với giá thị trường tại thời điểm lập bộ đơn giá.
Bộ đơn giá xây dựng mới hoàn thành sẽ giảm thiểu khó khăn cho công tác lập dự toán đầu tư xây dựng cơ bản. Đồng thời là căn cứ để các chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công tham khảo và áp dụng, đảm bảo lập dự toán đúng và đủ theo quy định của pháp luật, tránh lãng phí./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
