Thực hiện công cuộc CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn, việc hỗ trợ nhân dân ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật (KHKT) luôn được Đảng ủy, UBND xã Nghĩa Minh (Nghĩa Hưng) quan tâm chỉ đạo, tạo động lực thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nâng cao giá trị thu nhập trên từng diện tích canh tác.
Đại diện Ban Nông nghiệp xã kiểm tra sản xuất cây vụ đông trên đất 2 lúa. |
Để tạo điều kiện cho nông dân áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất, xã đã tập trung dồn điền, đổi thửa, quy hoạch vùng sản xuất và kiên cố hóa giao thông, thủy lợi nội đồng. Năm 2011, xã đã giành trên 1 tỷ đồng từ nguồn kinh phí của tỉnh, huyện hỗ trợ và huy động sự đóng góp vốn đối ứng của nhân dân đầu tư xây dựng hệ thống đường ra đồng, đường nội đồng và cải tạo hệ thống kênh cấp 3 để tạo thuận lợi cho việc tưới tiêu và đưa cơ giới hóa vào sản xuất. Sau dồn điền, đổi thửa xã đã quy hoạch được 3 vùng sản xuất gồm: vùng lúa cao sản, vùng lúa hàng hóa và vùng chăn nuôi, nuôi thủy sản, để vừa đảm bảo an toàn lương thực, vừa có nông sản hàng hoá tăng thu nhập cho người sản xuất. UBND xã đứng ra tín chấp, tạo điều kiện cho nhân dân vay vốn phát triển sản xuất và hỗ trợ nông dân một số dịch vụ về giống, thủy lợi, bảo vệ thực vật và vật tư nông nghiệp theo hướng trả chậm. Đến hết năm 2013, tổng dư nợ cho vay phát triển sản xuất của xã Nghĩa Minh đạt 10,4 tỷ đồng. Bằng các biện pháp đồng bộ, đến nay, nhiều kỹ thuật canh tác, nuôi trồng cây, con mới, ưu việt được đưa vào sản xuất đại trà mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần thay đổi tập quán canh tác cũ của nông dân. 2 HTXDVNN và các tổ chức đoàn thể tích cực phối hợp với cán bộ kỹ thuật của huyện và các Cty sản xuất giống cây trồng, vật tư nông nghiệp tổ chức các lớp tập huấn và hội thảo đầu bờ các mô hình trình diễn các giống lúa mới cho năng suất, chất lượng cao, chuyển giao kỹ thuật gieo cấy lúa bằng phương pháp sạ hàng, sử dụng phân bón đa dinh dưỡng cho sản xuất lúa, màu; kỹ thuật sử dụng đệm lót sinh thái trong chăm sóc, phòng trừ bệnh trên đàn gia súc, gia cầm và sử dụng chế phẩm sinh học EM trong xử lý chất thải bảo vệ môi trường. Bước đột phá trong ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất ở Nghĩa Minh là đã áp dụng thành công mô hình cấy lúa theo quy trình VietGAP trên diện tích 100ha và phát triển cây vụ đông trên diện tích đất 2 lúa để nâng cao hiệu quả sản xuất trên một đơn vị canh tác. Tham gia mô hình, hàng trăm hộ dân trong xã đã liên kết sản xuất lúa theo nguyên tắc "3 cùng" (cùng trà, cùng giống và cùng phương pháp canh tác); tuân thủ quy trình quản lý sản xuất theo chuỗi, bao gồm: quản lý dịch hại tổng hợp, quản lý cây trồng tổng hợp để nâng cao chất lượng, giá trị nông sản và đảm bảo an toàn môi trường. Giống lúa RVT và BT7 có chất lượng tốt, tiềm năng năng suất cao được Ban Nông nghiệp xã chỉ đạo lựa chọn gieo cấy ở cả hai vụ trong năm, đồng thời sử dụng đồng nhất một loại phân bón đa dinh dưỡng, thuốc BVTV của Cty Phân bón Bình Điền trong chăm bón lúa và áp dụng kỹ thuật canh tác theo mô hình sạ lúa hàng rộng, hàng hẹp và phát huy ưu thế của hiệu ứng hàng biên nên cây lúa khỏe, không phát sinh bệnh dịch gây hại, cho năng suất, chất lượng cao hơn so với canh tác theo phương pháp cũ. Ngoài việc giảm chi phí về công lao động, giống, phân bón, thuốc BVTV, năng suất lúa tăng gần 10 tạ/ha, lợi nhuận tăng thêm 12 triệu đồng/ha. Ngay khi lúa mùa vào mẩy, nông dân đã chuẩn bị giống đậu tương, làm bầu trồng bí xanh và khẩn trương thu hoạch lúa, đẩy nhanh tiến độ dọn ruộng, làm đất trồng cây vụ đông sớm. Trong chăm bón cây trồng vụ đông, ngoài những yếu tố kỹ thuật giành riêng cho từng loại cây, HTXDVNN tổ chức hướng dẫn xã viên trồng theo phương pháp làm đất tối thiểu để tiết kiệm thời gian và chi phí; đồng thời áp dụng biện pháp kỹ thuật khơi rãnh quanh luống và đào hố ở đầu và cuối luống. Cách làm này đã giúp cây trồng không bị úng khi có mưa lớn kéo dài, đồng thời tích nước thuận tiện cho việc tưới nước dưỡng cây hằng ngày, giúp giảm công lao động nặng nhọc cho nông dân. Bên cạnh đó, vào thời điểm thu hoạch, HTXDVNN áp dụng phương pháp phun nước muối pha loãng lên toàn bộ diện tích đỗ tương để cây rụng hết lá, người dân chỉ việc thu hoạch chùm quả vừa thuận tiện, nhanh chóng, vừa tận dụng tối đa lượng dinh dưỡng có trong lá và rễ cây làm phân bón hữu cơ bổ sung vi chất cho đất. Sau mỗi vụ thu hoạch đỗ tương, lượng phân bón cung cấp cho cây trồng kế tiếp giảm 10-12% cho mỗi sào mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng trong đất cho cây phát triển. Nhờ đó đã giảm thiểu tác động môi trường do giảm sử dụng các loại phân bón hóa học. Do nghiên cứu kỹ để lựa chọn phương pháp kỹ thuật trong chăm sóc cây trồng và tuân thủ triệt để quy trình hướng dẫn của các hộ sản xuất nên mặc dù không có kinh nghiệm lâu năm như các địa phương khác nhưng năng suất, chất lượng cây vụ đông của Nghĩa Minh năm nào cũng vượt trội. Đồng chí Hoàng Quang Hưng, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Đẩy nhanh ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo ra sản phẩm hàng hóa và mở rộng đối tượng cây, con giống đã tạo được lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền ở địa phương. Nhờ đó, chỉ sau 3 năm phát động đến nay xã Nghĩa Minh đã phát triển được 100ha vụ đông với cây chủ lực là đậu tương. Năm 2013, HTXDVNN tiếp tục đưa cây bí xanh vào sản xuất thử nghiệm để luân canh và đa dạng cơ cấu cây trồng. Năm 2014, xã phấn đấu mở rộng diện tích cây vụ đông trên đất 2 lúa lên 150ha, tăng 50% so với năm 2013”.
Cùng với ứng dụng tiến bộ KHKT vào trồng trọt, chăn nuôi, nuôi thủy sản và sản xuất ngành nghề TTCN cũng được Đảng ủy, UBND xã quan tâm, hỗ trợ, tạo điều kiện phát triển. Năm 2013, tổng thu nhập toàn xã đạt gần 160 tỷ đồng, giá trị thu nhập bình quân trên 1ha đất canh tác của xã đạt gần 100 triệu đồng, thu nhập bình quân đầu người đạt trên 29 triệu đồng. Đây là cơ sở để xã Nghĩa Minh nâng cao thu nhập, chất lượng đời sống nhân dân, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương