Trước diễn biến phức tạp của tình hình kinh doanh, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trên địa bàn tỉnh, năm 2013, Chi cục BVTV đã phối hợp với các huyện thành lập đoàn kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong kinh doanh thuốc BVTV của một số hộ kinh doanh ở 14 xã thuộc 5 huyện: Ý Yên, Nghĩa Hưng, Xuân Trường, Nam Trực và Vụ Bản. Qua kiểm tra cho thấy, công tác quản lý của chính quyền cấp xã về kinh doanh thuốc BVTV chưa chặt chẽ; chưa thành lập đoàn kiểm tra hoạt động kinh doanh thuốc BVTV, chưa nắm hết số hộ kinh doanh thuốc BVTV trên địa bàn; tỷ lệ hộ kinh doanh thuốc BVTV mắc các lỗi vi phạm cao, trong đó chủ yếu là các sai phạm như kinh doanh không có giấy phép đăng ký kinh doanh, chứng chỉ hành nghề. Nhiều hộ không đủ điều kiện đảm bảo chất lượng cơ sở, địa điểm kinh doanh thuốc BVTV, dụng cụ phòng, chống cháy nổ, xử lý chất thải, không sử dụng bảo hộ lao động, không có bảng niêm yết giá bán… Tình trạng bán gộp, bán kèm nhiều loại thuốc diễn ra phổ biến; thậm chí tại các chợ, thuốc BVTV được bày bán chung với các mặt hàng tiêu dùng khác. Đoàn kiểm tra đã lập biên bản và xử phạt vi phạm hành chính và giao lại cho UBND các xã xử lý, đồng thời đề nghị UBND các xã tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với lĩnh vực buôn bán kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV. Không chỉ lộn xộn trong kinh doanh, trong sử dụng thuốc BVTV còn tình trạng nhiều hộ nông dân không tuân thủ đúng quy định: sử dụng thuốc có độ độc hại cao, pha nhiều loại thuốc trong 1 lần phun, phun tăng liều lượng; sau khi phun thuốc chưa đảm bảo đủ thời gian cách ly và phân hủy thuốc đã thu hoạch nông sản và bán cho người tiêu dùng diễn ra khá phổ biến. Thực trạng trên đã gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý hoạt động kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV; gây mất an toàn vệ sinh thực phẩm, làm tăng chi phí sản xuất. Đặc biệt, việc kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV không đúng quy định làm gia tăng tình trạng ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe cộng đồng.
Nông dân xã Nghĩa Thái (Nghĩa Hưng) phun thuốc BVTV bảo vệ lúa. |
Để tăng cường công tác quản lý hoạt động kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV, giảm thiểu tác động xấu của thuốc BVTV đến sức khỏe con người, vật nuôi và môi trường, ngày 13-11-2013, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 17/CT-UBND về “Tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh”. Thực hiện chỉ thị của UBND tỉnh, Sở NN và PTNT đã xây dựng kế hoạch tổng kiểm tra việc sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh. Cùng với việc thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh, các huyện, thành phố căn cứ đặc điểm, quy mô địa bàn thành lập từ 1-2 đoàn kiểm tra của huyện. Chi cục BVTV phối hợp với Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản rà soát, thống kê các cơ sở sản xuất, sang chai, đóng gói thuốc BVTV và các doanh nghiệp, nhà phân phối thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh. Phòng NN và PTNT các huyện, thành phố phối hợp với các xã, thị trấn rà soát, thống kê tất cả các cửa hàng và các hộ kinh doanh thuốc BVTV trên địa bàn. Dự kiến, đợt tổng kiểm tra sẽ bắt đầu từ tháng 3-2014 đến cuối tháng 12-2014, thời gian của mỗi đợt kiểm tra đúng vào thời kỳ phòng trừ sâu bệnh tập trung cho cây trồng. Quá trình kiểm tra phải tuân thủ các quy định của pháp luật, đảm bảo chính xác, khách quan, trung thực. Hoạt động kiểm tra, quản lý về sản xuất, kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV phải được thực hiện đồng bộ và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và các địa phương. Trong quá trình kiểm tra kết hợp tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV. Các cấp, các ngành tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các hoạt động sản xuất, sang chai, đóng gói thuốc BVTV; kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV; xông hơi khử trùng nông sản; các cơ sở xử lý, tiêu hủy thuốc BVTV và quảng cáo thuốc BVTV.
Tổ chức tổng kiểm tra, lấy mẫu, phân tích, đánh giá chất lượng các loại thuốc BVTV đang sử dụng. Kiên quyết xử lý theo quy định của pháp luật đối với tất cả các trường hợp vi phạm. Sở NN và PTNT phối hợp với Sở KH và CN và các cơ quan liên quan giám định, đo lường các sản phẩm ở các cơ sở sản xuất, sang chai, đóng gói và phân phối thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh. Chi cục BVTV tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật, thực hiện đúng quy định về cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV. Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực hiện đúng các quy định về điều kiện kinh doanh thuốc BVTV, các quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP) và kỹ thuật sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả. UBND các huyện, thành phố tăng cường tuyên truyền, phổ biến các quy định của Nhà nước về kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV và về tính “hai mặt” của thuốc BVTV tới các hộ kinh doanh thuốc BVTV và các hộ sản xuất nông nghiệp. Phòng NN và PTNT, Thanh tra, Công an các huyện và UBND các xã, thị trấn tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định về quản lý, sử dụng thuốc BVTV ở địa phương; phối hợp với Trạm BVTV huyện, thành phố rà soát, thống kê và hướng dẫn các hộ kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV, nhất là các hộ trồng rau và cây ăn quả thực hiện đúng các quy định của pháp luật. Qua đợt tổng kiểm tra nhằm kiểm soát và chấn chỉnh các hoạt động liên quan đến việc chấp hành các quy định của pháp luật trong sản xuất, kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, các doanh nghiệp và tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV, từng bước đưa hoạt động sản xuất, kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV vào nề nếp./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh