Toàn tỉnh hiện có trên 470 HTX và 1 Liên hiệp HTX thuộc các ngành nghề, lĩnh vực kinh tế. Kết quả đánh giá, phân loại hiệu quả sản xuất, kinh doanh của Liên minh HTX tỉnh cho thấy, hiện nay, số HTX thuộc diện khá giỏi chiếm 25%, diện trung bình chiếm 54%, số HTX còn lại chỉ hoạt động “cầm chừng” hoặc ngừng hoạt động nhưng chưa đủ điều kiện để giải thể theo Luật HTX. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng các HTX hoạt động cầm chừng là do trình độ quản lý, điều hành, khả năng xây dựng kế hoạch phát triển sản xuất, kinh doanh của đội ngũ cán bộ quản lý còn hạn chế, thiếu linh hoạt. Hiện nay, trong số 470 cán bộ quản lý HTX, chỉ có 17% cán bộ có trình độ đại học, 45% có trình độ trung cấp, 38% có trình độ sơ cấp hoặc chưa qua đào tạo cơ bản. Đối với chức danh kế toán trưởng, có 11% có trình độ đại học, 65% có trình độ trung cấp, 12% trình độ sơ cấp và 12% chưa qua đào tạo cơ bản. Ngoài ra còn nhiều cán bộ HTX tuổi đã cao, việc chỉ đạo, điều hành các hoạt động của HTX chủ yếu dựa vào kinh nghiệm.
Chủ nhiệm các HTX dịch vụ nông nghiệp trao đổi kinh nghiệm điều hành hoạt động cung ứng dịch vụ của HTX. |
Từ kết quả điều tra, phân loại chất lượng cán bộ HTX, Liên minh HTX tỉnh đã lồng ghép các nguồn kinh phí thường xuyên tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ HTX với các chức danh: chủ nhiệm, phó chủ nhiệm, kế toán trưởng, kế toán viên, trưởng ban kiểm soát và các cán bộ chuyên môn của HTX. Từ đầu năm 2013 đến nay, Liên minh HTX tỉnh đã tổ chức 9 lớp bồi dưỡng cho trên 2.000 lượt cán bộ HTX. Thông qua các lớp bồi dưỡng, tập huấn, đội ngũ cán bộ quản lý các HTX, Quỹ TDND, các doanh nghiệp thành viên đã được bổ sung kiến thức nâng cao năng lực quản trị kinh doanh, có nhãn quan kinh tế tốt hơn. Nhiều HTX đã xây dựng được chiến lược sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phù hợp; khai thác, phát huy được tiềm năng thế mạnh của đơn vị. Đến nay, các HTXDVNN trong tỉnh đều tổ chức được các dịch vụ then chốt như: tưới tiêu nước, bảo vệ thực vật, thú y, khuyến nông. Đã có 48 HTX tổ chức dịch vụ cung ứng giống, vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất trên cánh đồng mẫu lớn; 35 HTX làm tốt dịch vụ tiêu thụ sản phẩm và tiếp tục nâng cao chất lượng, quy mô các dịch vụ cung ứng vật tư, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ hỗ trợ phát triển ngành nghề, dịch vụ cung cấp nước sạch sinh hoạt, vệ sinh môi trường, bảo quản giống bằng kho lạnh, tín dụng nội bộ... Các HTXDVNN đã tích cực tham gia công tác dồn điền, đổi thửa, làm thủy lợi nội đồng, xây dựng giao thông nội đồng, kiên cố hóa bờ trục và kênh mương, xây dựng phương án tổ chức các dịch vụ sản xuất sau dồn điền, đổi thửa, tham gia xây dựng NTM. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của các HTX CN-TTCN đã góp phần khôi phục và thúc đẩy phát triển các làng nghề, nhất là các nghề dệt, may, mộc, thủ công mỹ nghệ, giải quyết việc làm lúc nông nhàn cho lao động nông thôn. Vốn quỹ trong nhiều HTX được cải thiện đáng kể thông qua huy động vốn từ xã viên, liên doanh, liên kết sản xuất và tích luỹ từ lợi nhuận sản xuất, kinh doanh và dịch vụ. HTXDVNN Quyết Thắng, xã Yên Lương (Ý Yên) đã đảm nhận xây dựng các công trình ở địa phương như: kiên cố hóa kênh mương cấp 3, đường giao thông nông thôn…, góp phần tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho xã viên và HTX. Đồng chí Hoàng Văn Độ, Chủ nhiệm HTX Quyết Thắng cho biết, để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ HTX, Ban quản trị HTX thường xuyên bố trí cán bộ tham gia các lớp tập huấn do Liên minh HTX tỉnh tổ chức. Vì vậy, việc triển khai, điều hành các kế hoạch hoạt động sản xuất, dịch vụ của HTX có nhiều thuận lợi. Nhiều cán bộ HTX đã thay đổi cách nghĩ, cách làm, dám “đứng mũi chịu sào”, chủ động đổi mới phương thức kinh doanh, linh hoạt trong sản xuất, tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường. HTXDVNN Hợp Hưng (Vụ Bản) ngoài thực hiện dịch vụ phát triển sản xuất, kinh doanh, còn tổ chức dịch vụ tín dụng nội bộ nhằm hỗ trợ vốn cho những hộ xã viên cần vay vốn đầu tư sản xuất, kinh doanh và huy động vốn nhàn rỗi của xã viên. Ban Quản trị HTX vận tải và thương mại Hồng Tiến (Xuân Trường) đã tích cực tìm kiếm các nguồn hàng để tổ chức hoạt động dịch vụ vận chuyển bằng phương tiện vận tải thuỷ. Đến nay, HTX có 125 xã viên, điều hành 20 tàu với tổng trọng tải 20 nghìn tấn. Bình quân mỗi năm, HTX nộp ngân sách trên 500 triệu đồng, thu nhập sau thuế đạt 400 triệu đồng.
Thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế tập thể; kiến nghị, đề xuất với Trung ương, với tỉnh các biện pháp, giải pháp thực hiện các chính sách của Nhà nước đối với kinh tế tập thể; phấn đấu giai đoạn 2013-2016 hoàn thành việc đổi mới, tổ chức lại HTX theo quy định của Luật HTX năm 2012. Tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua “HTX chung sức xây dựng NTM” và 2 phong trào thi đua do Liên minh HTX Việt Nam phát động. Đẩy mạnh toàn diện và nâng cao chất lượng các hoạt động tư vấn, hỗ trợ phát triển HTX. Các HTX chủ động củng cố nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, kết hợp với các giải pháp điều hành sản xuất, kinh doanh hiệu quả để khẳng định vai trò của kinh tế tập thể trong phát triển nông nghiệp, nông thôn./.
Hoàng Tuấn