Về xã Nam Điền (Nghĩa Hưng) những ngày này, trên đồng ruộng những luống hành, luống tỏi đang bắt đầu lên xanh, cà chua đã bắt đầu chín đỏ. Không chỉ trồng cà chua chính vụ mà nhiều hộ nông dân ở Nam Điền còn trồng cà chua trái vụ cho giá trị kinh tế cao.
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Vũ Ngọc Tu, Chủ nhiệm HTXDVNN Nam Điền cho biết: Từ năm 2000 phong trào trồng cà chua ở xã đã phát triển mạnh do mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người trồng. Đặc biệt, năm 2010 khi xã thực hiện dự án chuyển đổi 54ha diện tích cấy lúa kém hiệu quả sang nuôi thủy sản và trồng màu thì diện tích trồng cà chua của xã tăng lên đáng kể và trở thành cây trồng chủ lực của xã. Cà chua dễ trồng, dễ chăm sóc, năng suất cao và ổn định, giá trị thu nhập cao hơn so với trồng các loại rau màu khác nên được nông dân nơi đây trồng quanh năm. Cũng trong năm 2010, HTXDVNN Nam Điền đã phối hợp với Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội đưa các giống cà chua mới: Montavi, Magic, Perfect 89, Feet 89… là những giống có năng suất cao, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt về trồng khảo nghiệm 2 sào ở hộ ông Nguyễn Văn Luyến, xóm 9. Mô hình khảo nghiệm đã thành công khi năng suất trung bình của các giống cà chua đạt từ 1,8-2 tấn/sào; chất lượng quả ngon, mẫu mã quả đẹp, thích ứng với đồng đất địa phương. Từ kết quả mô hình, nhiều hộ nông dân trong xã đã lựa chọn các giống mới này đưa ra sản xuất đại trà để thay thế những giống cà chua năng suất, chất lượng thấp, đồng thời tạo tiền đề đầu tư, thâm canh, mở rộng diện tích sản xuất cà chua hàng hoá. Cà chua ở Nam Điền có 2 vụ chính là vụ xuân hè và vụ thu đông. Vụ xuân hè thường từ tháng 12 năm trước và kết thúc vào tháng 5 năm sau. Vụ thu đông bắt đầu từ tháng 7, kết thúc vào tháng 12, sau đó cho đất nghỉ và tiếp tục trồng cà chua xuân hè. Vụ cà chua xuân hè năm nay, diện tích trồng toàn xã là 67ha, năng suất bình quân đạt 1,5 tấn/sào, tổng sản lượng cà chua đạt 2.780 tấn. Với giá tại thời điểm thu mua 5.000 đồng/kg, tổng giá trị sản xuất đạt 13,9 tỷ đồng. Nhiều hộ đạt năng suất 1,8 tấn/sào, cho thu lãi 12-20 triệu đồng/vụ như hộ các ông: Dương Văn Võ, Trần Văn Thái ở xóm 6; Nguyễn Văn Thực, Trần Văn Lâm ở xóm 7… Vụ thu đông này, toàn xã trồng 30ha cây cà chua. Đồng chí Nguyễn Xuân Tuyến, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng Ban Nông nghiệp xã Nam Điền cho biết: Cây cà chua có thể trồng trên đất thịt, thịt nhẹ, nhưng phải chủ động việc tưới, tiêu thoát nước vì cây cà chua rất ưa nước nhưng không chịu được úng, do vậy sau khi trồng cần phải luôn giữ đủ ẩm cho cây; thường xuyên cắt tỉa các nhánh phụ mọc ở nách lá của nhánh chính; cắt bỏ những lá già, lá bị bệnh và những lá phía trong không có ánh sáng để tập trung dinh dưỡng nuôi cây. Việc làm giàn được tiến hành khi cây ra chùm hoa thứ nhất. Sâu hại chủ yếu ở cây cà chua là sâu xanh đục quả, sâu vẽ bùa, bọ phấn trắng và một số bệnh mốc sương mai, đốm lá... Riêng với bệnh xoăn lá, bệnh héo xanh nên áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp như tổ chức dọn vệ sinh sạch sẽ ruộng vườn, đốt bỏ tàn dư thực vật, luân canh cây trồng và xử lý đất trước khi trồng. So với các vùng trồng cà chua khác thì cà chua ở Nam Điền có chất lượng thơm ngon hơn hẳn, mẫu mã đẹp do chất đất và nguồn nước nơi đây tạo nên. Vì thế việc tiêu thụ cà chua cũng dễ dàng hơn cho nông dân.
 |
| Nông dân xóm 6, xã Nam Điền chăm sóc cây cà chua. |
Nhận thấy việc trồng cà chua trái vụ (vụ hè thu) đem lại hiệu quả kinh tế cao, đầu ra ổn định nên khoảng chục năm trở lại đây, một số hộ nông dân trong xã đã mạnh dạn tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm và triển khai trồng. Hiệu quả thật bất ngờ khi cà chua được thu hoạch đến đâu, thương lái tìm đến tận nơi thu mua hết đến đó với giá cao gấp đôi so với cà chua chính vụ. Từ đó, phong trào trồng cà chua trái vụ phát triển mạnh. Đến nay, xã có khoảng 100 hộ tham gia trồng cà chua trái vụ với tổng diện tích trên 10ha. Vừa tranh thủ tỉa nhánh cho cây cà chua, anh Trần Văn Phương, xóm 9 vui vẻ cho biết, gia đình anh đã bắt đầu trồng cà chua trái vụ từ năm 2005. Từ đó đến nay, chỉ với 2 sào trồng cà chua, sau khi trừ các khoản chi phí, gia đình anh thu lãi trên 8 triệu đồng/vụ, có vụ được giá thì lãi tới 10 triệu đồng. Đây thực sự là một khoản thu nhập đáng kể đối với bà con nông dân. Trong vụ hè thu, cây cà chua bắt đầu được trồng từ tháng 5. Ở thời điểm này do cường độ ánh sáng và nhiệt độ cao nên sau trồng chỉ 2 tháng rưỡi là cà chua bắt đầu cho thu hoạch và kéo dài đến gần Tết Nguyên đán. Ở vụ này, nông dân Nam Điền thường dùng các giống cà chua HT160, HT152, HT132, HT108… là những giống ngắn ngày, từ trồng đến thu hoạch khoảng 65-70 ngày, có khả năng chịu nắng nóng, bệnh héo xanh, xoăn lá, thịt quả dầy, chắc, có vị ngọt, thích hợp cho việc vận chuyển đi xa. Do được chăm sóc tốt, đúng quy trình nên năng suất cà chua bình quân thường đạt từ 1,2-1,3 tấn/sào. Cà chua trái vụ nên trong xã lúc nào cũng tấp nập người ra vào thu mua đưa đi các tỉnh tiêu thụ, giá thấp nhất cũng được 7-8 nghìn đồng/kg, có năm được giá từ 10-12 nghìn đồng/kg. Trồng cà chua trái vụ, ngoài công chăm bón thì vốn đầu tư cho phân bón, giống... không lớn nên tăng lợi nhuận cho bà con nông dân.
Tuy nhiên, hiện nhiều hộ nông dân trong xã vẫn lạm dụng việc sử dụng thuốc BVTV với cà chua. Cá biệt, một số hộ còn phun thuốc hôm trước, hôm sau thu hoạch bán, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng và người thu hái quả. Để hạn chế tình trạng trên, hiện xã đang phối hợp với Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội xây dựng, hình thành các vùng trồng cà chua sạch tập trung hướng vào cung cấp cho hệ thống các siêu thị lớn nhằm nâng cao giá trị sản phẩm cà chua, mang lại thu nhập ổn định, bền vững cho nông dân./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
