Trong những năm qua, hoạt động dịch vụ thỏa thuận về công tác thủy lợi nội đồng đã được các HTXDVNN chú trọng, đảm bảo tưới tiêu nước kịp thời, góp phần hỗ trợ xã viên phát triển sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng. Theo thống kê của Liên minh HTX tỉnh, đến nay 100% các HTXDVNN trong tỉnh có đảm nhiệm dịch vụ thủy lợi nội đồng; nhiều HTX đã có lợi nhuận từ kinh doanh dịch vụ này. Tiêu biểu như HTXDVNN Nam Mỹ (Nam Trực) hiện đang đảm nhận dịch vụ tưới tiêu nước phục vụ sản xuất cho 273ha đất canh tác, trong đó có gần 80ha chuyên trồng đào, quất cốt đất cao, thấp đan xen nên HTX đã đầu tư 17 máy bơm với tổng công suất gần 20 nghìn m3/giờ để điều tiết nước. Ban quản trị HTX đã thực hiện khoán công việc quản lý thủy lợi theo các tổ, nhóm. Vào đầu mỗi vụ, HTX cùng các chủ máy bơm và các đội trưởng bàn bạc, thống nhất xây dựng kế hoạch cụ thể, mức giá dịch vụ hợp lý vừa đảm bảo lợi nhuận kinh doanh vừa giảm chi phí sản xuất cho xã viên.
 |
| Công trình kênh mương nội đồng của HTXDVNN Xuân Phương (Xuân Trường) góp phần đảm bảo tưới, tiêu nước kịp thời. |
Trong quá trình triển khai thực hiện dồn điền, đổi thửa, HTX đã phối hợp cải tạo hệ thống thủy lợi nội đồng, chỉnh trang đồng ruộng, xây dựng các tuyến giao thông nội đồng, kiên cố hóa đường trục và kênh mương, xây dựng phương án tổ chức các dịch vụ sản xuất, xây dựng NTM. Đối với HTXDVNN Cốc Thành, xã Thành Lợi (Vụ Bản) với lợi thế có đồng đất phì nhiêu, màu mỡ, có trạm bơm công suất lớn (32.000m3/giờ) của Trạm bơm Cốc Thành liền kề và gần địa bàn Thành phố Nam Định, thuận tiện cho việc sản xuất cũng như tiêu thụ sản phẩm nông sản. Thực hiện dịch vụ thủy nông cho xã viên, hằng năm, HTX tổ chức đào đắp hệ thống thủy lợi nội đồng, tu bổ kênh mương, thành lập đội dịch vụ chuyên cung cấp nước và bảo vệ sản xuất. Do đáp ứng yêu cầu sản xuất của xã viên, uy tín của HTX đã từng bước nâng cao. HTXDVNN Minh Tân, xã Minh Tân (Vụ Bản) có diện tích canh tác gần 500ha, với địa hình thổ nhưỡng cốt đất thấp, trong đó diện tích cấy lúa có trên 440ha, riêng đất quy hoạch vụ đông là 70ha, diện tích đất chuyên sản xuất giống là 30ha. Để đảm bảo cho sản xuất tưới tiêu nước trên địa bàn, HTX có 7 trạm bơm cố định và 10 máy bơm dã chiến, công suất phục vụ trên 33.500m3/giờ. Bằng nguồn đóng góp của xã viên và Nhà nước hỗ trợ với tổng kinh phí 2,95 tỷ đồng, HTX đã xây dựng, kiên cố hóa trên 10,7km kênh mương cấp II và cấp III. HTX đã củng cố đội ngũ thủy nông cơ sở gồm 17 người quản lý, khai thác công trình thủy lợi, trạm bơm, kênh mương tưới tiêu, chịu trách nhiệm khai thác nguồn nước kênh Bắc và sông Sắt, phối hợp điều tiết kịp thời nguồn nước, không để úng, hạn lớn xảy ra, bảo đảm chủ động tưới tiêu trên 95% diện tích. Trong điều kiện hệ thống kênh cấp III nội đồng do HTX quản lý với chiều dài khoảng 30km, trong đó mới được đầu tư kiên cố hóa là 7,9km, còn lại là kênh đất, hằng năm HTX đã dành trên 50 triệu đồng sửa chữa, đào đắp, ấp trúc, nạo vét lòng kênh, sửa chữa, làm mới các cống. Do vậy, dịch vụ thủy lợi nội đồng đã đáp ứng được nhu cầu của xã viên, đảm bảo cấp nước, tiêu úng kịp thời, mang lại nguồn thu đáng kể cho HTX.
Từ khi thực hiện chuyển đổi hoạt động, đa số các HTXDVNN đảm nhận được dịch vụ thủy nông, mang lại lợi ích cho việc kinh doanh của HTX và lợi ích cho xã viên. Các HTXDVNN đã chủ động trong công tác khai thác hệ thống công trình thủy lợi phục vụ sản xuất, nhất là trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai và những diễn biến bất thường của thời tiết. Việc tu bổ, sửa chữa hệ thống công trình thủy lợi cũng đã được quan tâm thực hiện, góp phần tăng năng suất cây trồng, vật nuôi và phục vụ tốt cho đời sống dân sinh trên địa bàn. HTX giảm được gánh nặng do phải đầu tư sửa chữa hệ thống cống, kênh mương cấp II; xã viên không phải đầu tư máy bơm để dẫn nước từ đầu cống kênh mương cấp III về ruộng mà hợp đồng với HTX theo diện tích. Từ nguồn thu dịch vụ này, các HTXDVNN tiếp tục tái đầu tư tu bổ, sửa chữa hệ thống kênh mương cấp III, chi phí điện, nhân công phục vụ tưới tiêu…
Bài và ảnh: Hoàng Tuấn
