Hơn 10 năm qua, thông qua nguồn cấp tín dụng với lãi suất ưu đãi của Ngân hàng CSXH đã trở thành "chiếc phao cứu sinh", giúp nhiều hộ gia đình có thêm thu nhập cải thiện đời sống. Đã có 235.673 lượt hộ nghèo được vay vốn, 61.382 hộ thoát nghèo, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh mỗi năm 2%. Tuy nhiên hiện nay số hộ nghèo, hộ cận nghèo toàn tỉnh vẫn còn khoảng trên 38 nghìn hộ. Mặt khác, ranh giới giữa thoát nghèo và tái nghèo vẫn mong manh vì thực tế điều kiện kinh tế và kỹ năng sản xuất của hộ cận nghèo và hộ nghèo đều hạn chế như nhau, chỉ cần một rủi ro nhỏ trong sản xuất, hay gia đình có người đau ốm… là hộ cận nghèo có thể tái nghèo. Do điều kiện kinh tế khó khăn nên trước đây Nhà nước chưa có chính sách tín dụng đối với hộ cận nghèo.
 |
| Từ nguồn vốn vay ưu đãi đã giúp gia đình anh Đỗ Đăng Hai, xã Liên Minh (Vụ Bản) phát triển chăn nuôi. |
Ngày 23-2-2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 15/2013/QĐ-TTg về tín dụng đối với hộ cận nghèo, có hiệu lực thi hành từ ngày 16-4-2013. Đồng chí Nguyễn Thanh Sơn, Giám đốc Ngân hàng CSXH tỉnh cho biết: khoảng 80% hộ cận nghèo là do sức lao động bị hạn chế vì thiếu vốn. So với hộ nghèo, hộ cận nghèo có nhiều lợi thế trong việc phát triển lao động sản xuất nên nguồn vốn vay sẽ được sử dụng hiệu quả hơn. Việc Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chính sách tín dụng đối với hộ cận nghèo có ý nghĩa quan trọng, tạo ra hiệu quả lớn về mặt an sinh xã hội. Theo quy định, đối tượng được vay là những hộ cận nghèo có tên trong danh sách được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận theo chuẩn hộ cận nghèo do Thủ tướng Chính phủ quy định trong từng thời kỳ. Hiện nay, hộ cận nghèo ở nông thôn là hộ có mức thu nhập bình quân từ 401-520 nghìn đồng/người/tháng; hộ cận nghèo ở thành thị là hộ có mức thu nhập bình quân từ 501-650 nghìn đồng/người/tháng. Mức cho vay đối với hộ cận nghèo do Ngân hàng CSXH và hộ cận nghèo thỏa thuận nhưng không vượt quá mức cho vay tối đa phục vụ sản xuất, kinh doanh đối với hộ nghèo trong từng thời kỳ (hiện nay mức cho vay tối đa đối với hộ nghèo là 30 triệu đồng/hộ). Lãi suất cho vay bằng 130% lãi suất cho vay đối với hộ nghèo quy định trong từng thời kỳ (hiện nay, lãi suất cho vay hộ nghèo là 7,8%/năm, như vậy lãi suất cho vay hộ cận nghèo sẽ là 10,14%/năm); lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất khi cho vay. Để triển khai đạt hiệu quả và đúng quy định, Ngân hàng CSXH tỉnh đã giao chỉ tiêu nguồn vốn đối với hộ cận nghèo kịp thời theo địa bàn xã, phường, thị trấn; chỉ đạo Ngân hàng CSXH các huyện, thành phố phối hợp với UBND các xã, phường, thị trấn rà soát nhu cầu vay vốn; chủ động điều chuyển nguồn vốn thu hồi từ chương trình cho vay hộ nghèo sang chương trình cho vay hộ cận nghèo. Tăng cường công tác phối hợp tuyên truyền để giải ngân nguồn vốn hỗ trợ đúng đối tượng; các đối tượng vay biết sử dụng nguồn vốn đúng mục đích, có phương án trả nợ hợp lý. Các ngân hàng phối hợp tổ chức các lớp tập huấn cho 100% cán bộ Hội, đoàn thể nhận ủy thác, tổ tiết kiệm và vay vốn về nghiệp vụ cho vay hộ cận nghèo; hướng dẫn thực hiện quy chế tổ chức và hoạt động của tổ tiết kiệm và vay vốn. Đến hết tháng 7-2013, Ngân hàng CSXH tỉnh đã cho 3.727 hộ cận nghèo vay trên 77 tỷ đồng, bình quân mỗi hộ được vay trên 20 triệu đồng. Đầu tháng 6-2013, gia đình anh Đỗ Đăng Hai, thôn Hổ Sơn, xã Liên Minh (Vụ Bản) được vay 20 triệu đồng với lãi suất ưu đãi, bổ sung kịp thời vào nguồn vốn của gia đình để đầu tư mua 1 con bò đực giống và 2 con bò cái sinh sản. Anh Hai chia sẻ: “Trước kia, gia đình tôi chỉ trông vào mấy sào ruộng nên quanh năm vất vả, mặc dù luôn cố gắng nhưng cái nghèo lúc nào cũng rình rập, đeo bám. Từ khi phát triển chăn nuôi bằng nguồn vốn ưu đãi đã giúp gia đình tôi nâng cao thu nhập, đủ trang trải cuộc sống. Anh tin rằng nếu “thuận buồm xuôi gió”, gia đình anh sẽ trả gốc, lãi cho Ngân hàng CSXH trước thời hạn vay 3 năm và thoát khỏi danh sách hộ cận nghèo. Quyết định số 15/2013/QĐ-TTg về tín dụng đối với hộ cận nghèo thực sự đã đáp ứng được nguyện vọng của đông đảo người dân.
Tuy nhiên, theo kiến nghị của các hộ cận nghèo, lãi suất cho vay chưa thực sự hợp lý. Trong khi các ngân hàng thương mại thời gian qua đã đồng loạt hạ lãi suất cho vay, phổ biến ở mức từ 8%/năm đến 11%/năm thì lãi suất cho vay áp dụng đối với hộ cận nghèo hiện nay là 10,14%/năm là khá cao. Thực tế, khả năng sinh lời từ sử dụng vốn vay của các hộ cận nghèo là thấp hơn so với hộ khá giả hay các doanh nghiệp, tổ chức sản xuất, kinh doanh khác. Do vậy để nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn vay thì chính sách lãi suất cho vay đối với hộ cận nghèo cần được điều chỉnh hợp lý hơn./.
Bài và ảnh: Quang Lộc
