Hợp tác xã DVNN Xuân Hùng, Thị trấn Xuân Trường (Xuân Trường) đảm nhận các khâu dịch vụ thiết yếu như: phối hợp chuyển giao khoa học kỹ thuật; thủy lợi nội đồng; làm đất; bảo vệ thực vật (phòng trừ sâu bệnh, diệt chuột, ốc bươu vàng); cung ứng vật tư nông nghiệp trên diện tích 314ha đất canh tác. Vụ mùa năm nay, thị trấn gieo trồng toàn bộ 100% diện tích bằng lúa mùa trung, đến nay lúa sinh trưởng và phát triển tốt. Tuy nhiên, thời gian qua trên địa bàn đã bắt đầu xuất hiện một số loại sâu bệnh hại lúa, đặc biệt là nạn chuột đã phá hại nhiều diện tích lúa, tập trung ở các tổ 12, 13, 14, 17. Ngoài ra ở tất cả các xứ đồng của các tổ dân phố 8, 9, 12, 14 chuột đang hoành hành cắn phá lúa. Bác Phạm Văn Long, xã viên đội sản xuất 14 cho biết, gia đình bác gieo cấy 7 sào giống lúa thơm RVT. Thực hiện sự chỉ đạo của Ban Nông nghiệp thị trấn và hướng dẫn của HTXDVNN Xuân Hùng, ngoài việc đánh bắt chuột theo hợp đồng dịch vụ với HTX, gia đình bác đã áp dụng biện pháp quây ruộng bằng nilon để hạn chế chuột cắn phá. Trong thời gian này, cùng với việc hướng dẫn xã viên chăm sóc lúa vụ mùa, HTX đã phát động phong trào toàn dân ra quân diệt chuột bảo vệ mùa màng bằng các biện pháp thủ công, sử dụng thuốc hóa học… HTX phối hợp với các tổ dịch vụ bắt chuột của các đội sản xuất ra quân diệt chuột đồng loạt trên địa bàn.
 |
| Gia đình ông Phạm Văn Long, đội sản xuất 14, Thị trấn Xuân Trường (Xuân Trường) quây nilon và đặt bẫy chống chuột. |
Trong 2 đợt, đợt 1 vào ngày 20-6 thời điểm làm đất, trước vụ cấy lúa mùa, toàn thị trấn đã diệt được gần 12 nghìn con; đợt 2 vào ngày 22-7, khi lúa đang thời kỳ đẻ nhánh rộ đã diệt được gần 10 nghìn con. Dự kiến vào ngày 5-8 khi lúa khép tán, kết thúc đẻ nhánh, HTX sẽ tham mưu với Ban Nông nghiệp thị trấn chỉ đạo rút nước lộ ruộng và tổ chức diệt chuột đợt 3. Đợt diệt chuột này HTX triển khai liên tục 4 ngày, sau đó tiếp tục phát động cán bộ, xã viên và nhân dân trong thị trấn duy trì phong trào để tiêu diệt nạn chuột, bảo vệ cây trồng vụ mùa năm 2013 đạt năng suất cao nhất. HTXDVNN Trực Chính (Trực Ninh) đảm nhận dịch vụ cho 238ha diện tích đất sản xuất nông nghiệp, trong đó có 221ha trồng lúa và 17ha nuôi thủy sản. Trong công tác bảo vệ thực vật, HTX phối hợp chặt chẽ với Ban Nông nghiệp xã chỉ đạo tổ bảo vệ đồng ruộng làm tốt công tác dự tính, dự báo, hướng dẫn xã viên phòng trừ sâu bệnh kịp thời, tổ chức ra quân diệt chuột bằng bả mỗi vụ 3-4 đợt, góp phần bảo vệ mùa màng, giảm thiệt hại cho nông dân. Năm 2011, HTX đã hỗ trợ 6 triệu đồng cho 4,3ha lúa bị thiệt hại do chuột phá. Từ đầu vụ mùa đến nay, HTX đã tổ chức 2 đợt ra quân diệt chuột. Đối với HTX Trực Đông, xã Trung Đông (Trực Ninh), trước nạn chuột phá hoại sản xuất, ban quản trị HTX đã họp với các đội sản xuất bàn và thống nhất thành lập tổ dịch vụ diệt chuột đảm nhiệm diệt chuột trên 100% diện tích gieo cấy ở vụ mùa 2013. HTX cam kết đảm bảo an toàn cho tất cả các thửa ruộng của xã viên. Đối với những hộ có diện tích lúa bị chuột cắn phá trên 4m2 HTX sẽ tổ chức nghiệm thu và bồi thường 100% theo năng suất hiện hành với giá thị trường tại thời điểm ký kết hợp đồng dịch vụ. Tổ dịch vụ diệt chuột chế biến bả bằng mộng thóc Nếp 97 là món ăn “khoái khẩu” của chuột, tổ chức “đánh” liên tục vào thời điểm chuột đói không có mồi. Theo kinh nghiệm từ vụ xuân 2013 của HTX Trực Đông, phương pháp trên đã bảo vệ an toàn các giống lúa có thời gian sinh trưởng khác nhau. Chi phí dịch vụ diệt chuột là 15 nghìn đồng/sào. Dịch vụ diệt chuột của HTX đã được đông đảo cán bộ, xã viên trong toàn HTX đồng tình ủng hộ. HTXDVNN Tân Tiến, xã Mỹ Tân (Mỹ Lộc) được giao quản lý 180ha diện tích đất canh tác; trong đó diện tích đất trồng lúa có gần 100ha, còn lại 76ha đất bãi trồng hoa màu và trồng ngô. Để bảo vệ cây trồng, HTX phối hợp với Ban Nông nghiệp xã làm tốt công tác dự tính, dự báo, hướng dẫn xã viên phòng trừ sâu bệnh kịp thời, tổ chức diệt chuột mỗi vụ 1-2 đợt. Vụ xuân 2013, HTX đã chủ động lên lịch diệt chuột đồng loạt nhằm tránh tình trạng chuột di chuyển nơi cư trú, không hiệu quả. HTX ngâm ủ thóc mầm pha với thuốc sinh học để làm mồi chia cho các hộ dân thực hiện. Thời điểm diệt chuột được chia làm 3 đợt/vụ là khi đưa nước đổ ải, sau thu hoạch và đầu vụ gieo cấy. Mồi được cho vào túi nilon đặt ở các bờ ruộng, cách này giúp bảo quản mồi lâu hơn, kích thích sự tò mò của chuột và khi chuột đã cắn rách túi nilon là sẽ ăn hết mồi ở trong túi. Diệt chuột bằng thuốc vi sinh bảo đảm an toàn với người, các loại vật nuôi và không ô nhiễm môi trường. Sau khi ăn, chuột sẽ bị sốt thương hàn và chết sau 3 ngày, các con cùng đàn không ăn cũng lây nhiễm qua phân, nước tiểu của những con chết. Qua kiểm tra thăm đồng thấy xuất hiện nhiều xác chuột chết do ăn mồi có tẩm thuốc, diện tích lúa bị phá hoại giảm hẳn. Từ khi HTX tổ chức diệt chuột bằng thuốc vi sinh, không còn hộ nào phải quây nilon bảo vệ lúa và hoa màu. Ngoài việc dùng thuốc vi sinh, HTX Tân Tiến còn kết hợp nhiều hình thức diệt chuột khác như đặt bẫy, đào bắt, hun khói, bơm nước vào hang. Đến thời điểm này, sản xuất vụ mùa trên địa bàn HTX đang phát triển thuận lợi.
Để chủ động hạn chế thiệt hại do chuột đối với sản xuất vụ mùa 2013, các HTXDVNN đã tham mưu với UBND, Ban Nông nghiệp xã, thị trấn xây dựng kế hoạch diệt chuột. Theo đó, các địa phương sẽ tập trung diệt chuột ở bờ kênh, mương, vùng thửa, bãi cao, ven đê, khu vực dân cư, đặc biệt khu vực gần vùng sản xuất. Sau 2-3 đợt ra quân diệt chuột đầu vụ, các HTX đang tích cực, chủ động kế hoạch diệt chuột vào thời điểm rút nước lộ ruộng. Những ruộng gần làng, gần đường, gần khu nghĩa trang thường xuyên bị chuột gây hại nặng, các HTX phát động các đội sản xuất huy động xã viên phát quang bụi rậm, gò đống để chuột không còn nơi trú ngụ, kết hợp quây rào nilon, đánh chuột bằng cách đặt bẫy hoặc sục nước, hun khói, xông bằng hơi đất đèn... Để bảo đảm an toàn, các HTX cũng chú ý phổ biến, nhắc nhở bà con khi diệt chuột bằng biện pháp hóa học thì chú ý chỉ sử dụng loại thuốc có trong danh mục như: Biorat, Rat-K 2%, Ranpart 2%D, Rat-Kill 2%DD, Phốt phua kẽm... Ngoài ra, để bảo đảm an toàn chung cho cộng đồng khi đánh thuốc chuột, các HTX cần thông báo rộng trong khu dân cư và tổ chức thu gom mồi thừa, xác chuột cũng phải chôn cẩn thận để an toàn cho động vật nuôi, môi trường và sức khỏe của người dân./.
Bài và ảnh: Hoàng Tuấn
