Chị Lê Thị Thanh, công nhân Cty TNHH Univer Candle VN mỗi tháng thu nhập gần 4 triệu đồng, so với các doanh nghiệp trong các KCN tỉnh, mức lương hiện nay của công nhân trong Cty chị đứng ở nhóm thu nhập cao. Tuy nhiên, chỉ công nhân chưa có gia đình, nhà ở Thành phố Nam Định thì có thể tích lũy được vài trăm nghìn đồng/tháng. Còn những công nhân ở xa, chi phí cho việc ăn uống, đi lại, thuê nhà… hầu như không còn tiền tích luỹ. Ở các doanh nghiệp có thu nhập thấp hơn, đời sống của công nhân càng khó khăn. Anh Lê Bá Quân, công nhân Cty TNHH Đại Tần (KCN Hòa Xá) thu nhập mỗi tháng khoảng 3 triệu đồng, mọi chi phí đều rất tiết kiệm nhưng vẫn không thể đảm bảo cuộc sống. Đến các khu nhà trọ càng thấy rõ đời sống khó khăn, thiếu thốn của công nhân. Ông Phạm Văn Đông có hơn chục gian phòng cho công nhân thuê trọ tại thôn Phúc Trọng, xã Mỹ Xá (TP Nam Định) cho biết: Giá cả các mặt hàng đều tăng nên tôi phải tăng giá phòng. Công nhân chưa có gia đình thì 4-5 người ở chung một phòng chỉ rộng gần 10m2.
 |
| Cty CP Dệt may Sơn Nam tại KCN Hòa Xá đảm bảo thu nhập 4,5 triệu đồng/người/tháng cho 600 lao động. |
Theo Ban quản lý các KCN tỉnh, đến hết tháng 11-2012 có 2,3 vạn công nhân làm việc trong các KCN tỉnh, trong đó KCN Hòa Xá có khoảng 1,8 vạn công nhân. Thu nhập bình quân của công nhân trong các doanh nghiệp hiện nay đạt 3 triệu đồng/người/tháng, đời sống, mức sống của công nhân còn thấp, thậm chí khó khăn. Điều này dẫn đến hiệu ứng là công nhân liên tục bỏ việc, chuyển việc để hy vọng có thu nhập cao hơn. Năm 2012, tại các KCN có thêm 10 dự án đi vào hoạt động, trong đó nhiều dự án có quy mô sử dụng lao động lớn như dự án đầu tư nhà máy sản xuất đồ gỗ xuất khẩu của Cty CP Lâm sản có nhu cầu tuyển dụng vài trăm lao động. Như vậy, số lượng công nhân tại các KCN lẽ ra phải tăng do các doanh nghiệp đã chuyển từ giai đoạn đầu tư sang sản xuất và mở rộng quy mô sản xuất nhưng trên thực tế lại có xu hướng giảm. Năm 2012, tại các KCN có nhiều doanh nghiệp thiếu lao động như Cty TNHH Youngone cần tuyển 4.000 lao động, Cty TNHH Young Smart Shirt cần tuyển 500 lao động… Thu nhập thấp, đời sống khó khăn là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng người lao động không thiết tha, gắn bó với công việc, có tư tưởng tìm kiếm công việc khác có thu nhập tốt hơn. Trong bối cảnh đó, một số doanh nghiệp sử dụng các biện pháp cạnh tranh không lành mạnh về tăng lương, hứa hẹn đãi ngộ để tuyển dụng, thu hút lao động, ảnh hưởng tới hiệu quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp khác. Bên cạnh vấn đề về thu nhập thấp, việc không thực hiện đầy đủ chế độ, quyền lợi cho người lao động cũng gây tác động đến đời sống của người lao động. Theo thống kê của BHXH tỉnh, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đang nợ BHXH trên 70 tỷ đồng. Trong đó, có hơn 500 doanh nghiệp đang nợ hơn 50 tỷ đồng, thời gian nợ từ 3 tháng trở lên. Thống kê này cho thấy tại các KCN tỉnh mới chỉ có 78% trong tổng số hơn 2 vạn lao động tham gia BHXH, số doanh nghiệp tham gia nhưng vẫn nợ đọng BHXH lên tới trên 50%. Điều này đồng nghĩa với việc đang có hàng nghìn lao động ở các khu, CCN bị tạm hoãn, dừng chi trả các chế độ BHXH.
Để nâng cao điều kiện sống của người lao động trong các KCN tỉnh, trước hết các doanh nghiệp cần đảm bảo thu nhập, mức sống cho công nhân, coi đây là giải pháp quan trọng để ổn định, phát triển doanh nghiệp. Bên cạnh đó, việc bảo đảm quyền lợi cho người lao động như đóng nộp BHXH, thực hiện nghiêm túc các chế độ đối với người lao động. Về lâu dài, để công nhân yên tâm làm việc, gắn bó với doanh nghiệp, cần có sự đầu tư toàn diện như: xây dựng KTX công nhân, xây dựng trường học, nhà trẻ, công viên, sân chơi… Công tác đào tạo nghề, trang bị kiến thức cho người lao động cũng là vấn đề cần được ưu tiên để người lao động nâng cao hiệu quả lao động, tăng thu nhập, đảm bảo cuộc sống./.
Bài và ảnh: Hoàng Văn
