Kiểm tra cánh đồng cấy giống lúa thuần RVT tại HTX Hùng Tiến (Giao Thuỷ) vụ xuân năm 2012. |
Cùng với kỹ thuật thâm canh và bảo vệ thực vật, giống lúa quyết định tới năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất. Do nhu cầu của thị trường và tính hiệu quả trong sản xuất, tỉnh ta đang được định hướng sản xuất lúa tăng cả năng suất và chất lượng nhưng thời gian sinh trưởng ngắn, với phương châm: lúa lai chọn các giống có năng suất cao, chất lượng khá; lúa thuần chọn giống chất lượng cao, năng suất khá. Nhiều năm nay, các giống lúa lai: TX111, D.ưu527, D.ưu725, TH3-3, Nam Dương 99… và các giống lúa thuần: BT7, BC15, TBR45, NĐ1, NĐ5… là những giống chủ lực cấy trên đồng đất của các địa phương trong tỉnh. Đặc biệt giống lúa thuần BT7 được nông dân ưa chuộng cấy nhiều cả vụ xuân và vụ mùa, chiếm 40-50% diện tích, thậm chí có xã cấy 70-90% diện tích vì đây là giống lúa có chất lượng gạo ngon, nếu thời tiết thuận lợi giống lúa BT7 luôn đạt hiệu quả cao, có thị trường tiêu thụ rộng. Song giống lúa BT7 chống chịu thời tiết, sâu bệnh kém, hay bị đổ. Bài toán giảm cơ cấu cấy giống lúa BT7 đang đặt ra cho ngành NN và PTNT. Ngay trong vụ mùa 2012, Sở NN và PTNT đã khuyến cáo các địa phương hạn chế cấy giống BT7 trong các mô hình cánh đồng mẫu lớn. Ngoài các giống lúa thuần BC15, NĐ1, NĐ5… thì 2 giống lúa DS1 và RVT qua nhiều năm được Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh tổ chức cấy khảo nghiệm để chọn lựa đã khẳng định chất lượng gạo ngon như BT7, năng suất lại cao hơn, sức chống chịu sâu bệnh, thời tiết và chống đổ hơn hẳn BT7. Giống DS1 có nguồn gốc từ Nhật Bản, Hàn Quốc được Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư cấy khảo nghiệm, trình diễn từ năm 2003 rất phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng ở tỉnh ta, năng suất thực thu 8 tấn/ha, cao hơn BT7 gần 2 tấn/ha. Vụ xuân năm 2012, Cty TNHH An Bình (Hà Nội) đã ký cung cấp giống DS1 và mua lại toàn bộ thóc do nông dân xã Hải Tân (Hải Hậu) sản xuất với diện tích trên 10ha, giá mua tại đầu bờ (thóc chưa qua phơi sấy) là 6.820 đồng/kg, tương đương với 1kg thóc BT7 khô lúc đạt giá cao nhất để xuất khẩu. Ngoài ra, một số hộ sản xuất lúa của xã Xuân Tân (Xuân Trường) như hộ ông Đoàn Văn Khải cấy 7 mẫu giống lúa DS1 đã được Cty TNHH Thái Đan đăng ký thu mua toàn bộ sản lượng thóc thương phẩm với giá thoả thuận. Đây là giống lúa cấy đầu tiên của tỉnh ta có thể xuất khẩu. Hiện tại, gạo DS1 tại các siêu thị đang bán với giá 27 nghìn đồng/kg. Còn giống lúa thơm RVT do nguyên Bộ trưởng Bộ NN và PTNT Nguyễn Công Tạn và các cộng sự chọn tạo, đã được công nhận giống quốc gia; vụ xuân 2012 được Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh cấy trình diễn 5ha tại xã Giao Tiến (Giao Thuỷ). Giống lúa thơm RVT chất lượng gạo ngon tương đương BT7, khả năng chống chịu sâu bệnh, chống đổ hơn giống lúa BT7, năng suất đạt 73 tạ/ha, trong khi BT7 tại khu ruộng đối chứng chỉ đạt 67 tạ/ha. Cty CP Giống cây trồng Trung ương mua 7 nghìn đồng/kg (tương đương BT7) thì 1ha cấy giống lúa RVT ở Giao Tiến (Giao Thuỷ) cao hơn 4,1 triệu đồng so với cấy giống lúa BT7. Giống lúa RVT đã được các tỉnh Vĩnh Phúc, Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thành phố Hà Nội… đưa vào gieo cấy từ vụ xuân năm 2009 đến nay đều cho kết quả tốt, thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất cao và ổn định, dễ canh tác, có khả năng chống chịu tốt, ít sâu bệnh, gạo ngon, thị trường rộng… Giống RVT cấy được cả vụ xuân và vụ mùa đều cho năng suất cao. Vụ mùa năm 2012, HTXNN Yên Bình (Ý Yên) đã đăng ký chọn giống lúa RVT để xây dựng cánh đồng mẫu lớn với diện tích 50ha, tạo ra vùng sản xuất hàng hoá tập trung hiệu quả cao.
Thêm 2 giống lúa thuần chất lượng cao, năng suất khá là thêm cơ hội cho các địa phương trong tỉnh xây dựng cánh đồng mẫu lớn, sản xuất lúa hàng hoá tập trung, tạo ra hiệu quả kinh tế cao, có khả năng xuất khẩu nhằm tăng thu nhập cho nông dân, góp phần xây dựng thành công nông thôn mới tại địa phương./.
Bài và ảnh: Tất Thắc