Giá dầu thô trên thị trường thế giới nửa đầu tháng 5 chứng kiến cuộc giảm mạnh nhất và dài nhất kể từ tháng 12-2009 đến nay. Trong nước giá bán cơ sở của mặt hàng "vàng đen” này trong 30 ngày qua (từ 15-4 đến 15-5) so với giá bán lẻ đang có mức chênh trên dưới 426 đồng/lít. Như vậy, giá xăng dầu nội địa đang có dư địa để tiếp tục được điều chỉnh giảm?
Xăng dầu trên thị trường đang chứng kiến cuộc lao dốc không phanh, giảm mạnh trung bình giảm 5-7% so với 15 ngày trước. Như vậy, dư địa về cuộc điều chỉnh giảm giá xăng dầu lần thứ 2 trong năm đang rất lớn? Bởi sau đợt điều chỉnh giảm giá bán lẻ xăng A92 500 đồng xuống còn 23.300 đồng/lít và khôi phục thuế nhập khẩu xăng dầu tăng từ 0% lên 3% vào ngày 9-5 vừa qua. Đến nay nếu tính giá nhập về trong khoảng 1 tuần trở lại đây thì doanh nghiệp đang lãi tới 1.500 đồng/lít. Mức chiết khấu dành cho các đại lý cũng đã được điều chỉnh tăng mới đây.
Khi xăng dầu còn là sản phẩm của một vài doanh nghiệp độc quyền thì khó kiểm soát được giá cả. Ảnh: Internet |
Tuy nhiên, cho đến ngày 20-5 thông tin về khả năng sẽ giảm giá xăng dầu vẫn được các doanh nghiệp cho biết còn "chờ quyết định” từ cơ quan quản lý. Được biết, tại một số nước, khi giá bán thế giới điều chỉnh tăng hay giảm ở một mức độ nhất định thì ngay lập tức giá bán lẻ cũng sẽ được điều chỉnh theo. Ở Mỹ, người tiêu dùng còn có thể tự tìm đến cây xăng có mức giá rẻ nhất để mua. Còn Việt Nam lại khác, theo lý giải của các cơ quan chức năng, do xăng dầu tại Việt Nam phần lớn là nhập khẩu do đó phải tính theo giá bình quân 30 ngày kể từ ngày nhập khẩu, vì vậy giá xăng dầu bán lẻ có những thời điểm đi ngược với xu hướng của thị trường thế giới.
Các chuyên gia trong ngành xăng dầu cũng cho rằng, việc tính giá bình quân 30 ngày là quá dài và cứng nhắc khiến nhiều thời điểm bỏ lỡ cơ hội giảm giá. Mặc dù đã có rất nhiều góp ý của các chuyên gia cũng như của công luận, dư luận nhưng cách tính này vẫn được duy trì. Đến khi Thủ tướng Chính phủ có chỉ đạo thì những bất cập trong việc chậm điều chỉnh hiện nay mới được đặt lên bàn để xem xét. Ông Nguyễn Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cũng đã thừa nhận cơ chế điều hành giá xăng dầu theo Nghị định 84 đang có bất cập.
Nhưng suy cho cùng dù với cách điều hành nào thì cơ quan quản lý cũng nên cân nhắc sẻ chia quyền lợi giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp bằng việc giảm giá.
Nhận xét về công tác điều hành giá xăng dầu trong đầu tuần tới với khả năng có giảm giá hay không? nhiều chuyên gia trong lĩnh vực này phân tích: thực tế thuế nhập khẩu xăng dầu vừa mới được khôi phục từ ngày 9-5 ở mức 0% lên 2% trong khi dư địa của thuế nhập khẩu xăng dầu cho phép từ 20-25%. Do vậy, nhiều khả năng Liên Bộ Tài chính - Công thương sẽ lại tính đến phương án vừa giảm giá, vừa khôi phục thuế nhập khẩu như lần tăng thuế giảm giá ngày 9-5 với mức tăng, giảm chia đều từ lợi nhuận của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.
TS. Ngô Trí Long, người có kinh nghiệm nghiên cứu giá xăng dầu cho biết: Khi Petrolimex chiếm 55% thì vẫn còn thị trường độc quyền, doanh nghiệp độc quyền và sản phẩm độc quyền. Và không quốc gia nào muốn có nền kinh tế thị trường lại để cho doanh nghiệp độc quyền tự quyết giá. "Không nước nào lại để doanh nghiệp định giá sản phẩm độc quyền, nhất là sản phẩm chiến lược. Nhà nước vẫn phải kiểm soát giá bằng định giá trực tiếp như giá trần hoặc giá sàn, tạo ra khung giá chứ không phải là cho doanh nghiệp định giá", ông Long nhấn mạnh./.
Theo: daidoanket.vn