Lạm phát sẽ hạ nhiệt xuống dưới 2 con số, tăng trưởng GDP năm 2012 của Việt Nam sẽ giảm xuống mức 5,7% - Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) nhận định như vậy trong Báo cáo triển vọng kinh tế Việt Nam 2012, đồng thời cũng đưa ra những khuyến nghị chính sách đáng lưu ý trong việc cải cách nền kinh tế Việt Nam…
Lạm phát “hạ nhiệt”
Đánh giá về những nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong cải cách và tái cơ cấu kinh tế, theo ông Tomoyuki Kimura, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam, việc duy trì thắt chặt chính sách tài chính, tiền tệ trong cả năm 2011 theo Nghị quyết 11 của Chính phủ Việt Nam, đã làm giảm lạm phát, giúp ổn định tỷ giá hối đoái và khôi phục được phần nào lượng dự trữ ngoại tệ. Theo đó, ADB dự báo, lạm phát ở Việt Nam sẽ hạ nhiệt trong năm nay, phản ánh việc thắt chặt chính sách và mức cơ sở cao đối với chỉ số giá tiêu dùng trong năm 2011.
Báo cáo phân tích: Lạm phát giá lương thực đang suy yếu. Điều kiện thời tiết đối với nông nghiệp nhìn chung là thuận lợi trong quý I-2012, và giá lương thực thế giới được dự báo sẽ giảm nhiệt trong năm nay. Dự báo, lạm phát trung bình ở Việt Nam có thể giảm xuống mức sát dưới ngưỡng 2 con số, với điều kiện các chính sách được duy trì đủ chặt chẽ. Tuy nhiên, ADB cũng chỉ ra, lạm phát “lõi”, không bao gồm thực phẩm và năng lượng, sẽ khó giảm hơn. Đến năm 2013, lạm phát trung bình có thể tăng lên mức 11,5% do tăng trưởng kinh tế và dự đoán về giá lương thực thế giới tăng cao, cũng như việc tăng giá điện và nhiên liệu trong nước.
 |
| Duy trì thắt chặt chính sách tài chính, tiền tệ trong năm 2011 theo Nghị quyết 11 của Chính phủ, đã làm giảm lạm phát, giúp ổn định tỷ giá hối đoái và khôi phục được phần nào lượng dự trữ ngoại tệ. Ảnh: Internet |
Báo cáo của ADB lại một lần nữa hạ dự báo tăng trưởng GDP năm 2012 của Việt Nam xuống mức 5,7%, sau các mức 6,3% và 6,5% phát đi từ năm ngoái. So với các nước trong khu vực, mức dự báo đối với Việt Nam thấp hơn. Các thống kê của ADB cho thấy đầu tư ở Việt Nam sụt giảm 9,2% do lãi suất cho vay cao và cắt giảm đầu tư công cho hạ tầng; tỷ lệ tổng vốn cố định trong nước trên GDP cũng giảm còn mức 38,7% - mức thấp nhất trong vòng 4 năm qua; tiêu dùng cá nhân sụt giảm xuống mức 4,4% do lạm phát cao làm giảm thu nhập thực; tăng trưởng tiêu dùng công chậm lại ở mức 7,2%. Nhưng, xuất khẩu ròng của Việt Nam trong năm 2011 lại tăng nên sẽ tiếp tục tăng trong năm 2012. Đây cũng là động lực tốt cho tốc độ tăng trưởng 8,3% trong công nghiệp.
ADB cũng đặc biệt quan ngại đối với những khó khăn của doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân trong giai đoạn hiện nay do đang phải chịu ảnh hưởng của việc thắt chặt tín dụng sau một giai đoạn tăng trưởng nhanh. Tổ chức này cũng chưa nhận thấy sự trở lại rõ rệt của nhà đầu tư nước ngoài đối với khu vực sản xuất. Tuy nhiên, ADB cho rằng tốc độ tăng trưởng GDP có thể phục hồi lại mức 6,2% trong năm 2013 nhờ cải thiện triển vọng phát triển toàn cầu đối với thương mại và đầu tư và khả năng tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ trong năm tới.
Minh bạch là tâm điểm của cải cách
Theo ADB, trong nỗ lực để vừa phát triển kinh tế, vừa giảm lạm phát, Chính phủ đã đặt mục tiêu tăng trưởng GDP khiêm tốn trong năm 2012 (từ 6,0% đến 6,5%) mà mức lạm phát thấp hơn nhiều (dưới 10%). Để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế đang chậm lại, Chính phủ đã nới lỏng một chút chính sách tiền tệ vào đầu năm 2012 và đưa ra tín hiệu rằng có thể nới lỏng nữa nếu như lạm phát có xu hướng giảm. Tuy nhiên, đánh giá về quyết định của Ngân hàng Nhà nước hạ các mức lãi suất cơ bản thêm 1% kể từ ngày 11-4, ADB cảnh báo: Việc hạ lãi suất quá nhanh có thể đặt Việt Nam dưới những áp lực mới. Điều này sẽ giảm hiệu quả những nỗ lực ổn định kinh tế vĩ mô, ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng và làm suy yếu dự trữ ngoại tệ. Niềm tin của doanh nghiệp và hệ thống tài chính sẽ bị lung lay nếu các vấn đề tại các ngân hàng nhỏ lan rộng.
Theo ông Dominic Mellor, chuyên gia kinh tế quốc gia của ADB, tiết kiệm thực của những người gửi bằng tiền đồng tác động bởi lãi suất thực âm trong một giai đoạn kéo dài. Lãi suất thực âm là do lạm phát cao hơn lãi suất, lãi suất thực hưởng của người gửi tiền là lãi suất được hưởng của người gửi tiền trừ đi lạm phát. Hiện nay, ta thấy người dân gửi tiền vào ngân hàng, 1 năm sau họ rút ra thì không mua được sản phẩm mà 1 năm trước họ có thể mua bằng khoản tiền đem gửi. Nếu Chính phủ hạ lãi suất quá nhanh, lãi suất giảm còn 11-12%, trong khi đó lạm phát khoảng 14%, thì lãi suất thực hưởng của người dân sẽ giảm. “Sự ổn định về tài chính của Việt Nam hiện rất bấp bênh. Tâm lý của người dân Việt Nam hầu như không tin tưởng vào đồng nội tệ nên người dân vẫn đầu tư nhiều cho vàng, ngoại tệ để bảo vệ đồng vốn của mình. Ngân hàng Nhà nước nên nới trần tăng trưởng tín dụng lên 18% để tạo nguồn lực dồi dào hơn cho nền kinh tế. Lãi suất VND cũng phải thực dương ở mức 1-2%” - ông Dominic Mellor, chuyên gia của ADB nói.
ADB cũng nhận định: Cán cân thanh toán hiện nay vẫn có những “sai lầm và bỏ sót” dẫn tới lượng vàng và dự trữ ngoại tệ nằm ngoài ngân hàng rất lớn, được ước tính ở mức 18 tỷ USD trong giai đoạn 2009-2011. Mặc dù dự trữ ngoại tệ đã được khôi phục một phần song vẫn ở mức thấp, khiến nền kinh tế dễ bị tổn thương với những cú sốc bên ngoài.
Theo ADB, Chính phủ cần đẩy nhanh cải cách đối với các DNNN nếu muốn nâng cao tính hiệu quả của khu vực kinh tế rất lớn này, một điều kiện tiên quyết đối với việc nâng mức tăng trưởng GDP lên 7-8%, mục tiêu của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020. Chính phủ cũng đã thông qua kế hoạch tái cơ cấu hệ thống ngân hàng và hồi phục thị trường chứng khoán. Theo ADB, những cải cách phức tạp này, vốn phải mất nhiều năm mới hoàn thành, sẽ được lợi nếu phối hợp với việc tái cơ cấu các DNNN./.
Theo: cand.com.vn
