Những năm qua, huyện Ý Yên đã tích cực mở rộng diện tích trồng lạc xuân, đưa cây lạc trở thành cây màu chủ lực của huyện. Trong vòng 5 năm trở lại đây, diện tích lạc xuân của huyện đã tăng gần 1.000ha. Vụ xuân năm 2012, huyện xây dựng kế hoạch gieo trồng 2.980ha lạc, tăng 70ha so với năm 2011.
Trồng lạc xuân theo phương pháp che phủ nilon tại xã Yên Xá (Ý Yên). |
Để mở rộng diện tích lạc xuân, huyện Ý Yên chỉ đạo các địa phương áp dụng đồng bộ các biện pháp như: Xây dựng kế hoạch mùa vụ kết hợp với việc hướng dẫn kỹ thuật gieo trồng; giao chỉ tiêu cho từng xã, thị trấn; tăng cường tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn áp dụng kỹ thuật thâm canh gắn với việc xây dựng mô hình điểm và hỗ trợ một phần chi phí về giống, phân bón, thuốc trừ sâu cho những xã gặp khó khăn… Phòng NN và PTNT, Trạm Khuyến nông, Trạm Bảo vệ thực vật huyện đã phối hợp với Viện Khoa học nông nghiệp và các Cty giống, phân bón tổ chức hàng chục lớp tập huấn, chuyển giao kỹ thuật trồng các giống lạc có năng suất, chất lượng cao cho nông dân. Huyện đã tổ chức trồng khảo nghiệm nhiều giống lạc mới tại nhiều vùng sinh thái khác nhau trong huyện, qua đó đã lựa chọn được bộ giống chất lượng cao thích nghi với truyền thống canh tác, điều kiện thổ nhưỡng 2 vùng sinh thái đặc trưng của huyện. Các giống lạc thuần chất lượng cao như Trạm Dầu 207, Sán Dầu 30 được trồng trên chân đất 2 lúa cốt cao của các xã Yên Chính, Yên Bình, Yên Lợi, Yên Minh… Đối với những xã đồng màu, có truyền thống thâm canh cao trồng các giống L14, L18 và L26, TB25, L17…. Cùng với việc trồng khảo nghiệm các giống lạc xuân, huyện Ý Yên đã thử nghiệm áp dụng đồng bộ các mô hình phân bón trên cây lạc theo công thức “giống nào, phân ấy”, bón phân cân đối, bón theo rạch hàng để tận dụng tối đa ưu thế của từng loại phân bón đối với cây trồng và đảm bảo chức năng tái tạo dưỡng chất trong đất; đồng thời hướng dẫn nông dân thực hiện triệt để việc bón vôi cho đất trước khi xuống giống để khử chua, loại bỏ lượng axít còn tồn đọng trong đất và trồng tăng mật độ lạc trên mỗi luống để đạt năng suất cao. Được tiếp cận được kỹ thuật trồng, chăm bón, bà con nông dân đã yên tâm mở rộng diện tích và mạnh dạn áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào việc trồng và chăm bón lạc. Vụ lạc xuân 2012, huyện Ý Yên đã có gần 10% diện tích trồng lạc xuân áp dụng phương pháp che phủ nilon với ưu điểm tiết kiệm được công làm đất, làm cỏ, chăm bón, giữ ẩm, chống rét và năng suất cao hơn từ 10-15% so với phương pháp trồng lạc truyền thống… Đến nay, các địa phương trong huyện đã chuyển đổi 150ha cấy lúa kém hiệu quả sang trồng lạc xuân, tập trung ở các xã Yên Dương, Yên Cường, Yên Đồng, Yên Nhân, Yên Lộc… Đồng chí Vũ Công Toanh, Trưởng Ban Nông nghiệp xã Yên Lộc cho biết: Để khuyến khích nông dân mở rộng diện tích lạc xuân, xã đã chủ động đầu tư nâng cấp hệ thống thủy lợi, kiên cố hóa kênh mương, chủ động nguồn nước tưới tiêu cho vùng nội đồng và thực hiện quy trình đánh giá tiềm năng đất đai để lựa chọn cây trồng phù hợp với từng vùng. Hiện tại, xã đã quy hoạch vùng trồng 2 vụ màu, 1 vụ lúa rộng 220ha, trong đó cây lạc xuân chiếm 90% diện tích. Ngoài ra, xã khuyến khích bà con nông dân mở rộng diện tích trồng lạc xuân trên đất gò vườn, hướng dẫn bà con áp dụng đầy đủ quy trình kỹ thuật, đồng loạt xuống giống trong khung thời vụ tốt nhất từ ngày 20-1 đến 10-2 để đảm bảo đạt năng suất cao với tổng sản lượng 840 tấn/vụ.
Hiện tại việc mở rộng diện tích lạc xuân ở các xã diễn ra không đồng đều và tập trung chủ yếu ở các xã vùng đồng màu. Để mở rộng thêm 1.000ha trồng lạc xuân trong những năm tới, huyện cần tiếp tục áp dụng cơ chế khuyến khích, tạo đà cho các xã phía bắc huyện như Yên Bình, Yên Quang, Yên Bằng… mở rộng diện tích. Đồng thời hướng dẫn nông dân áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt để nâng cao chất lượng, giá trị cạnh tranh cho sản phẩm lạc thương phẩm; gắn việc gia tăng chất lượng với việc liên kết tiêu thụ sản phẩm cho nông dân./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương