Công tác quản lý về đăng ký, kê khai thuế chính xác sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy đây là lĩnh vực còn nhiều hạn chế cần được khắc phục. Qua đợt điều tra, rà soát đầu năm 2011, Cục Thuế tỉnh đã phát hiện 10/10 chi cục thuế địa phương đều có sai lệch trong mã số thuế đã cấp và mã số thuế đang quản lý với số lượng sai lệch lên tới 499 trường hợp. Mức độ sai lệch giữa thông tin trong đăng ký với thực trạng từ ít đến nhiều, cá biệt nhiều doanh nghiệp, đơn vị hiện nay đã dừng hoạt động, nhưng vẫn có tên trong hồ sơ đăng ký thuế của chi cục địa phương. Cụ thể, Thành phố Nam Định sai lệch 143 trường hợp, huyện Nghĩa Hưng sai lệch 80 trường hợp, huyện Ý Yên sai lệch 58 trường hợp, huyện Hải Hậu sai lệch 43 trường hợp, huyện Giao Thủy sai lệch 27 trường hợp… Về kê khai thuế, tính đến 31-8-2011, toàn tỉnh có 3.605 doanh nghiệp đang hoạt động nhưng mới có 3.492 doanh nghiệp thực hiện kê khai thuế trên phần mềm ứng dụng, đạt 93%. Trong đó, mới có 86,7% nộp tờ khai đúng hạn, chất lượng tờ khai đúng đạt 99,2%, vẫn còn 0,8% tờ khai sai, không đạt chất lượng.
 |
| Cán bộ Phòng Kê khai (Cục Thuế tỉnh) kiểm tra số liệu đăng ký, kê khai về thuế của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. |
Nguyên nhân của sai lệch trong đăng ký thuế là do hệ thống đăng ký thuế được nâng cấp và thay đổi nhiều lần. Trong khi đó từ năm 2010 về trước công tác cập nhật và điều chỉnh thông tin biến động của đơn vị, doanh nghiệp chưa được quan tâm. Việc phối hợp để đối chiếu, phát hiện những sai sót, trao đổi thông tin giữa các phòng chức năng, các đơn vị địa phương của ngành Thuế không thường xuyên đã dẫn tới sự sai lệch trên. Các đơn vị nộp thuế cũng không báo cáo với cơ quan thuế về những thay đổi của đơn vị trong những hoạt động liên quan đến thuế đã dẫn tới số lượng sai lệch về đăng ký thuế lớn. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp đã giải thể từ lâu, đến nay vẫn có tên trên hệ thống quản lý thuế nhưng chưa thể điều chỉnh được như trường hợp Cty Xây dựng Thành phố Nam Định, Cty Vàng, bạc, đá quý Nam Định, Nhà máy Bột dinh dưỡng… Những bất cập này dẫn tới việc quản lý doanh nghiệp, đơn vị về thuế và thực hiện thu thuế thiếu chính xác. Đối với vấn đề kê khai thuế, nguyên nhân kê khai chưa đủ, chậm và sai sót chủ yếu do ý thức tự giác thực hiện các quy định về kê khai thuế trong một bộ phận người nộp thuế hiện nay còn yếu, bộ phận kế toán thuế của các đơn vị chưa chủ động cập nhật những quy định, nghiên cứu chuyên môn để đảm bảo chất lượng tờ khai đúng yêu cầu, gây khó khăn cho doanh nghiệp và cơ quan thuế khi phải khai lại, khai thêm.
Để khắc phục vấn đề này, từ đầu năm 2011, Cục Thuế tỉnh đã tiến hành tổng điều tra đối tượng nộp thuế trên toàn tỉnh. Đến hết quý III, toàn tỉnh có 3.605 doanh nghiệp đang hoạt động, 226 doanh nghiệp tạm đóng mã số thuế do ngừng hoạt động kinh doanh, 305 doanh nghiệp đóng mã số thuế do giải thể, phá sản, 82 doanh nghiệp đổi chủ, 240 doanh nghiệp thay đổi kế toán, 33 doanh nghiệp thay đổi các khoản phải nộp ngân sách nhà nước với cơ quan thuế... Đến nay, Phòng Kê khai và kế toán thuế đã chỉnh sửa các thông tin này trên hệ thống để các phòng chức năng, đơn vị của ngành Thuế khai thác dữ liệu. Để công tác quản lý đăng ký thuế hiệu quả hơn, ngành Thuế đang chuẩn bị triển khai mô hình đăng ký thuế mới là thực hiện cấp và quản lý thông tin mã số thuế cho tất cả các tổ chức, cá nhân nộp thuế đối với toàn bộ các sắc thuế trên phạm vi toàn quốc. Vấn đề đặt ra là để công tác quản lý đăng ký thuế hiệu quả, lâu dài đòi hỏi ngành Thuế phải chỉ đạo các đơn vị, phòng, ban, nhất là đội ngũ cán bộ trực tiếp tại cơ sở thường xuyên nắm chắc diễn biến của tổ chức, cá nhân, các doanh nghiệp, đơn vị, đảm bảo thông tin về đăng ký thuế luôn là nguồn cơ sở dữ liệu đủ tin cậy. Về kê khai thuế, kiểm tra tại nội dung này phát hiện có tổng số 762 doanh nghiệp có chênh lệch số thuế nộp với số liệu của kế toán doanh nghiệp. Đến nay đã điều chỉnh lại đảm bảo khớp số liệu. Để ngăn chặn tình trạng này, cùng với việc tập huấn chuyên môn, giúp doanh nghiệp tiếp cận và sử dụng thành thạo phần mềm kê khai, ngành Thuế cần có biện pháp xử lý nghiêm những doanh nghiệp, đơn vị cố tình không thực hiện đầy đủ các quy định về kê khai thuế./.
Bài và ảnh: Hoàng Long
