Với thế mạnh có nhiều vùng đồng màu rộng, nông dân có truyền thống thâm canh tăng vụ và thích ứng với cơ chế thị trường nên phong trào sản xuất vụ đông của huyện Vụ Bản luôn đứng trong tốp đầu của tỉnh. Đồng chí Trần Quang Thoa, Trưởng Phòng NN và PTNT huyện cho biết: “Tuy điều kiện tổ chức sản xuất vụ đông 2011 rất khó khăn song huyện quyết tâm phấn đấu trồng đạt và vượt chỉ tiêu 1.751ha. Các xã, thị trấn đã đăng ký và có nhiều giải pháp hữu hiệu triển khai sản xuất vụ đông”.
 |
| Nông dân xã Quang Trung (Vụ Bản) chăm sóc cây vụ đông sớm 2011. |
Sản xuất vụ xuân chậm gần 1 tháng do rét đậm, rét hại kéo dài đã kéo theo sản xuất và thu hoạch vụ mùa chậm lại 10-15 ngày so với trung bình nhiều năm. Lường trước khó khăn trong sản xuất vụ đông năm nay, ngay từ lúc lúa mùa chuẩn bị trỗ, huyện Vụ Bản đã tổ chức cho các địa phương đăng ký và giao chỉ tiêu diện tích trồng cho từng xã, thị trấn. Các địa phương thực hiện phương châm tận dụng tối đa diện tích cây màu hè thu thu hoạch sớm để triển khai nhanh các cây trồng vụ đông sớm ưa nhiệt như đậu tương, ngô, lạc, bí xanh…; gieo ngô, bí xanh vào bầu để khi thu hoạch xong trà mùa trung sớm là đưa ra trồng ngay; lấy cây khoai tây, rau ngắn ngày làm chủ lực, đồng thời mở rộng diện tích khoai lang “thế chân” các cây vụ đông đã hết thời vụ. Trong 1.751ha cây vụ đông, huyện Vụ Bản phấn đấu trồng gần 530ha ngô, tiếp đến là các loại cây rau ngắn ngày 495ha và khoai tây 360ha. Ngoài một số cây truyền thống như: lạc, bí xanh, dưa chuột bao tử, dưa chuột trung tử, dưa xanh Nhật xuất khẩu, diện tích cây khoai lang cũng được các địa phương đăng ký trồng 153ha. Đến nay, cây đậu tương, bí xanh đã hết thời vụ, nhưng diện tích chưa đạt theo kế hoạch nên các xã, thị trấn đều mở rộng diện tích cây khoai tây, cây khoai lang và cây rau bù vào. Đến ngày 9-10-2011 nông dân các xã Vĩnh Hào, Quang Trung, Kim Thái, Liên Minh… vẫn tiếp tục đưa ngô đã ương trong bầu ra ruộng vừa thu hoạch xong lúa mùa.
Tại xã Trung Thành, 6ha lạc hè thu thu hoạch sớm và cây vụ đông đã kịp thời thế chỗ, 36ha lúa mùa trung sớm đang thu hoạch sẽ được khẩn trương trồng cây vụ đông. Đồng chí Lê Thiết Hùng, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng Ban nông nghiệp xã khẳng định: “Chắc chắn xã sẽ vượt kế hoạch gieo trồng 56ha cây vụ đông trong năm nay”. Từ năm 2000 trở lại đây, nông dân Trung Thành đã bỏ hẳn cây khoai tây giống Trung Quốc để trồng khoai tây đông với 2 loại Solara, Atlantíc của Đức và Hà Lan với diện tích ổn định 21ha. Từ năm 2003 đến nay phong trào trồng khoai tây giống vụ đông xuân phát triển mạnh vì hiệu quả kinh tế cao hơn trồng khoai tây đông, HTX đã xây kho lạnh để bảo quản khoai tây giống sau thu hoạch. Từ vài mẫu ban đầu, đến vụ đông 2010 diện tích khoai tây giống đông xuân của xã đã đạt 8ha. Để bù vào diện tích cây ngô đông trồng không kịp thời vụ, ngoài diện tích khoai tây thương phẩm tăng 1-2ha thì nông dân các xóm: Tư 1, Tư 2, Xuân… đã đăng ký với HTX sản xuất 11ha khoai tây giống cho vụ đông năm 2012, tăng 3ha so với năm 2010. HTX Trung Thành đảm nhận việc tưới, tiêu nước, dự báo, dự tính phòng trừ sâu bệnh cho cây trồng vụ đông và có kế hoạch tiêu thụ, bảo quản khoai tây sau thu hoạch cho xã viên và các hộ nông dân. Hiện ở cả 18 xã, thị trấn của huyện Vụ Bản, nông dân cũng đang hăng hái ra đồng thu hoạch nhanh lúa mùa để khẩn trương trồng cây vụ đông cho kịp thời vụ… Để thúc đẩy mở rộng diện tích trồng cây vụ đông, Cty TNHH một thành viên KTCTTL huyện đã ký cam kết bảo đảm nguồn nước tưới cho vùng cây vụ đông của từng HTX và khoanh vùng bơm tát. Mỗi năm Cty đã đào đắp, nạo vét hàng trăm nghìn m3 thủy lợi, tạo nguồn nước tưới và tổ chức tiêu úng tốt. Đến nay, cơ bản các hệ thống tưới cấp I, II đã được kiên cố hóa và hàng chục km kênh tiêu cấp I, cấp II được nạo vét sâu 0,8m so với trước, đây chính là nguồn nước dự trữ tạo nguồn bơm tát phục vụ sản xuất vụ đông. Ngoài 3 trạm bơm: Đế, Đập Môi, Vực Hầu đã được duy tu bảo dưỡng, các kênh dẫn đã kiên cố hóa thì 73 trạm bơm điện của các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã được bàn giao về cho Cty quản lý điều hành. Cty còn đưa về các địa phương hàng chục máy bơm dầu và sẵn sàng bơm tát phục vụ tưới tiêu nước cho cây trồng. Chủ động bảo đảm đủ nguồn nước tưới cho vụ đông, Cty đăng ký với ngành Điện các điểm đấu nối điện có công tơ đo đếm cho các trạm bơm điện dã chiến đến từng khu vực tưới tiêu nước khó khăn; thống nhất với Cty TNHH một thành viên KTCTTL Bắc Nam Hà lịch bơm nước tạo nguồn tưới cho cây vụ đông và sẵn sàng tiêu úng bảo vệ sản xuất cho cả 3 vụ trong năm.
Bài và ảnh: Tuấn Anh
