 |
| Xã viên đội sản xuất số 5, HTX Yên Dương (Ý Yên) chăm sóc cây vụ đông. |
Thực hiện kế hoạch sản xuất vụ đông năm 2011 tỉnh ta gặp một số khó khăn. Do thời tiết vụ lúa xuân chậm 15-20 ngày, dẫn đến vụ mùa cũng chậm 10-15 ngày. Diện tích vụ mùa sớm năm nay chỉ đạt 3% (các năm trước đều đạt trên 10% diện tích) chủ yếu trên đất vụ xuân trồng màu của các huyện Ý Yên, Vụ Bản, Nam Trực. Theo chỉ đạo của tỉnh và hướng dẫn của Sở NN và PTNT, các địa phương không gieo trồng cây vụ đông sớm trên đất cấy 2 vụ lúa nếu thu hoạch lúa mùa sau 2-10-2011. Như vậy, vụ đông năm nay ở tỉnh ta không có diện tích cây vụ đông sớm trên đất cấy 2 vụ lúa mà chỉ có trên diện tích 8.713ha cây màu hè thu ở các vùng đồng màu. Một khó khăn nữa là trong điều kiện thời tiết cuối tháng 9 và đầu tháng 10 mưa liên tục nên dù diện tích trà mùa sớm và mùa trung sớm có gặt thì đất ướt vẫn chưa thể tiến hành làm đất trồng cây vụ đông được. Đến ngày 7-10-2011, mưa vẫn chưa dứt, càng gây khó khăn cho các địa phương triển khai trồng cây vụ đông. Nếu năm 2010, đến thời điểm này toàn tỉnh đã trồng được trên 5.000ha cây vụ đông thì đến ngày 3-10-2011, diện tích cây màu hè thu toàn tỉnh đã thu hoạch 7.291ha (bằng 84% diện tích) nhưng diện tích cây vụ đông mới trồng được 2.510ha, đạt 17% kế hoạch. Một số huyện đã trồng cây vụ đông khá là: Hải Hậu 700ha (220ha cà chua, 100ha ngô, 95ha bí xanh, 285ha cây rau màu khác), Ý Yên 390ha (150ha ngô, 110ha cà chua, 40ha bí xanh…), Nghĩa Hưng 320ha (150ha cà chua, 80ha bí xanh, 30ha ngô, 60ha cây rau màu), Nam Trực 280ha (180ha ngô, 31ha cà chua, 20ha bí xanh và cây rau)… Trong số diện tích cây vụ đông đã trồng của tỉnh, nhiều nhất là diện tích ngô 725ha, tiếp đến là 561ha cà chua, 465ha bí xanh… Như vậy đến thời điểm này một số cây trồng vụ đông đã gần hết khung thời vụ cho phép như cây đậu tương, bí xanh, dưa chuột… Các địa phương phải khẩn trương gieo trong bầu (bí xanh, dưa chuột), gieo trong vườn (cà chua) và dùng các giống đậu tương ngắn ngày DT122, ĐT12. Riêng đối với cây đậu tương ngắn ngày cũng phải kết thúc gieo trước 10-10-2011. Để bảo đảm diện tích cây vụ đông năm 2011 là 14.917ha theo kế hoạch đề ra, các địa phương tận dụng tối đa khung thời vụ cho phép đối với cây trồng vụ đông ưa nhiệt, thực hiện "sáng gặt chiều gieo" ngay đậu tương đối với diện tích gặt trước và trong ngày 10-10. Kinh nghiệm trồng bí xanh đông của các xã: Giao Tiến (Giao Thủy), Hải Nam (Hải Hậu)… là gặt trước 1-2 hàng lúa mùa, vun thành ụ đưa bầu cây bí xanh ra trồng trước khi gặt, hoặc đưa bầu bí xanh ra đặt trước ở mé bờ ruộng lúa chưa gặt… Cách làm trên đã được áp dụng trong nhiều vụ đông trước cho hiệu quả kinh tế cao. Giải pháp hữu hiệu là tập trung vào các cây vụ đông đang còn thời vụ như khoai tây, khoai lang, rau màu ngắn ngày... Với cây khoai tây, các địa phương phấn đấu trồng 3.000ha, kể cả khoai tây vụ đông và khoai tây giống vụ đông xuân; tận dụng tối đa diện tích đất chân cao, đất thịt nhẹ để trồng và mở rộng diện tích khoai tây, nhất là các địa phương có truyền thống thâm canh như Ý Yên, Vụ Bản, Nam Trực, Giao Thủy… Với vùng đồng màu, quay vòng 2-4 lứa rau ngắn ngày như cải củ, cải xanh, cải thìa, xà lách, rau thơm… Nhiều địa phương như HTX Mỹ Trung (Vụ Bản); Yên Đồng, Yên Nhân, Yên Dương (Ý Yên); Nam Dương, Nam Hoa (Nam Trực)… thực hiện luân canh rau ngắn ngày vụ đông cho doanh thu trên dưới 100 triệu đồng/ha trong 3, 4 tháng. Kết quả trồng các cây rau màu ngắn ngày vụ đông năm 2010, kể cả diện tích trồng 1 vụ rau như cây cải dầu, su hào, cải bắp… toàn tỉnh tính bình quân cũng đạt giá trị sản lượng 69,72 triệu đồng/ha, cao hơn hẳn các cây vụ đông truyền thống như ngô, lạc, đậu tương… Cây cải dầu của Hải Hậu là cây có thế mạnh mở rộng nhanh với phương pháp làm đất tối thiểu hoặc không làm đất và thời vụ không khắt khe lại cho thu nhập khá. Để tăng diện tích cây vụ đông, ngoài các xã của huyện Hải Hậu, cây cải dầu trồng vụ đông năm 2011 cần được nhân rộng ra các địa phương trồng trên đất cấy 2 vụ lúa/năm. Một cây trồng vụ đông ít tốn kém trong việc đầu tư phân bón, giống, ít công chăm sóc…, yêu cầu thời vụ không khắt khe, nhưng cho hiệu quả kinh tế khá là cây khoai lang. Vụ đông năm 2010, toàn tỉnh đã trồng 1.113ha khoai lang, bình quân giá trị sản lượng đạt 30 triệu đồng/ha, lãi ròng 25-26 triệu đồng/ha. Chị Vũ Thị Lành ở đội sản xuất số 5, HTX Yên Dương (Ý Yên) cho biết: "Vụ đông năm ngoái gia đình tôi trồng gần 100m2 khoai lang, cho thu 2 tạ củ bán với giá 7.000 đồng/kg…". Như vậy ở Yên Dương trồng khoai lang vụ đông năm 2010 cho giá trị thu nhập khoảng 140 triệu đồng/ha. Hiện tại, khoai lang đang có giá bán trên dưới 10 nghìn đồng/kg thì trồng khoai lang vụ đông năm 2011 hiệu quả cũng không kém các loại cây trồng khác.
Để hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch trồng cây vụ đông năm nay, các địa phương cần tuyên truyền và tổ chức thật tốt, tạo ra vùng vụ đông trên đất cấy 2 vụ lúa với các cây ưa lạnh, cây rau ngắn ngày, nhất là cây khoai tây, đồng thời mở rộng diện tích trồng cây cải và cây khoai lang là những cây không khắt khe về thời vụ. Các địa phương cần hỗ trợ một phần giống để giảm bớt khó khăn cho nông dân. Các Cty TNHH một thành viên KTCTTL tổ chức tiêu úng đầu vụ, tạo nguồn nước tưới để chăm sóc và bảo vệ diện tích cây vụ đông để đạt năng suất hiệu quả cao nhất. Mở rộng diện tích vụ đông để tăng thu nhập cho nông dân, là giải pháp hữu hiệu để đạt tiêu chí tăng thu nhập trong xây dựng nông thôn mới./.
Bài và ảnh: Tất Thắc
