Những năm qua, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư (KN-KN) tỉnh đã đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, chuyển giao ứng dụng, phổ biến những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đem lại hiệu quả thiết thực cho nông dân.
Trung tâm đã tổ chức mạng lưới cán bộ khuyến nông từ huyện đến xã, hoạt động trên cơ sở phát huy thế mạnh về điều kiện tự nhiên, tập quán canh tác và trình độ của người dân ở các địa phương để áp dụng các mô hình sản xuất, đồng thời tổ chức thực hiện theo cách đi sâu, đi sát với từng người dân. Do đó, trong năm 2010, nhiều mô hình về trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ hải sản đã được trung tâm tổ chức thực hiện thành công và đang tổ chức nhân ra diện rộng. Về trồng trọt, đã có các mô hình sản xuất lúa lai F1 tổ hợp TH3-3 được áp dụng thử nghiệm trên diện tích 81ha ở các huyện Trực Ninh, Nghĩa Hưng, năng suất đạt 25,7 tạ/ha, sau khi trừ chi phí mỗi ha cho lãi ròng 34,2 triệu đồng. Mô hình lúa sạ hàng tại các huyện Giao Thuỷ, Xuân Trường, Nam Trực, Vụ Bản với tổng diện tích 40ha đã cho năng suất tăng 7-10% và hiệu quả kinh tế tăng 10-12% so với phương pháp cấy truyền thống. Các mô hình trồng cà chua, khoai tây, đậu tương... tại các huyện Giao Thuỷ, Hải Hậu, Xuân Trường, Nam Trực, Vụ Bản đã cho hiệu quả kinh tế cao. Cá biệt mô hình trồng thử nghiệm hoa ly trên diện tích 1.000m2 tại xã Nam Phong (TP Nam Định) đã cho lãi ròng 3,64 tỷ đồng/ha. Trong chăn nuôi, Trung tâm đã lựa chọn xây dựng các mô hình nuôi gà an toàn sinh học tại 10 huyện, thành phố; nuôi lợn hướng nạc đảm bảo vệ sinh môi trường và mô hình cải tạo đàn bò thịt... tại các huyện Ý Yên, Mỹ Lộc, Vụ Bản, Hải Hậu, Giao Thuỷ. Phát triển các mô hình nuôi thuỷ sản vùng mặn lợ như: cá chim biển vây vàng (0,7ha), cua biển (0,5ha) tại các huyện Nghĩa Hưng, Hải Hậu, Giao Thuỷ đã góp phần tăng năng suất, sản lượng, cho lãi ròng từ 92-294 triệu đồng/ha. Đưa các mô hình như cá rô đồng, cua đồng vào nuôi thương phẩm... mang lại hiệu quả thu nhập cao, giảm áp lực khai thác nguồn lợi tự nhiên, bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản. Xây dựng mô hình nuôi cá rô đồng tại 3 xã Nam Thái (Nam Trực), Hiển Khánh (Vụ Bản) và Thị trấn Cồn (Hải Hậu) với tổng diện tích 0,7ha; kết quả đã cho lãi ròng 156 triệu đồng/ha. Từ thành công ban đầu, đến nay mô hình này đang tiếp tục được nhân rộng. Ông Trần Văn Việt, xã Hiển Khánh (Vụ Bản) đã dành 1.000m2 ao nuôi cá rô đồng theo hướng dẫn của Trung tâm KN-KN tỉnh. Với chi phí đầu tư cho một sào nuôi cá rô đồng khoảng 10 triệu đồng gồm mua con giống, thuốc phòng trị bệnh, điện, thức ăn..., sau một năm, doanh thu đạt khoảng 500 triệu đồng/ha, trừ chi phí lãi ròng đạt 200 triệu đồng/ha. Không chỉ nuôi cá thương phẩm, ông Việt còn áp dụng quy trình sản xuất con giống, mỗi vụ thu 5-7 triệu đồng, đảm bảo đủ nguồn giống cung ứng cho các hộ nuôi trên địa bàn và sang các tỉnh Ninh Bình, Hà Nam... Vụ nuôi năm 2011, xã Hiển Khánh đã có thêm 11 hộ áp dụng mô hình này.
Cùng với đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng các mô hình, Trung tâm KN-KN tỉnh còn đẩy mạnh việc tập huấn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thuỷ sản cho các hộ dân. Trong năm 2010, Trung tâm KN-KN tỉnh và hệ thống KN-KN các huyện, thành phố đã tổ chức 1.164 lớp tập huấn với hơn 81 nghìn lượt người tham gia. Phối hợp với Chi cục phát triển nông thôn tổ chức 9 lớp tập huấn cho cán bộ Ban nông nghiệp xã. Phối hợp với Trường Cán bộ quản lý nông nghiệp Hà Nội, tổ chức 1 lớp về xây dựng dự án khuyến nông; 3 lớp tập huấn đào tạo nghề trồng bí xanh đông, nuôi gà, lợn theo nhu cầu của nông dân xã Hải Đường (Hải Hậu) là xã điểm quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Tổ chức thành công các hội thảo đầu bờ về mô hình khảo nghiệm trình diễn giống lúa, phân bón, nuôi thủy hải sản và chăn nuôi gia súc gia cầm... Bên cạnh đó, Trung tâm còn in ấn 10 nghìn tập tài liệu về quy trình kỹ thuật nhân giống cây trồng, con nuôi mới phát cho nông dân, ngư dân; đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn sản xuất trên các phương tiện thông tin đại chúng từ tỉnh đến cơ sở.
Những nỗ lực của Trung tâm KN-KN tỉnh trong việc ứng dụng chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp đã góp phần thúc đẩy phong trào sản xuất nông nghiệp hàng hoá ở các địa phương trong tỉnh phát triển, tăng thu nhập cho nông dân./.
Nguyễn Hương