Bước vào sản xuất vụ xuân 2011 trong điều kiện khô hạn, thời tiết rét đậm rét hại kéo dài, giá cả vật tư, nhất là giá giống lúa lai tăng cao nhưng được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, sự cố gắng của các cấp, các ngành và của nhân dân đến nay các loại cây trồng vụ xuân đã được gieo trồng trong khung thời vụ cho phép.
I - Kết quả bước đầu
Trước những diễn biến phức tạp của thị trường, giá cả các loại vật tư phục vụ cho sản xuất nông nghiệp tăng cao. Đặc biệt giống lúa lai giá từ 70-90 nghìn đồng/kg, thậm chí 110 nghìn đồng/kg như giống lúa TX111, D.ưu 527, trong khi nhiều HTXNN vốn “mỏng” nên không tổ chức hoạt động dịch vụ giống… Để giải quyết vấn đề về giống lúa cho sản xuất vụ xuân, Sở NN-PTNT đã tổ chức hội nghị với các doanh nghiệp cung ứng giống và Phòng NN-PTNT các huyện, thành phố để bàn giải pháp bảo đảm cung ứng đủ lượng giống lúa lai cho nông dân theo đúng cơ cấu đã xây dựng. Chính vì vậy, gần 500 tấn giống lúa lai và trên 2.000 tấn lúa giống thuần đã được cung ứng xuống các HTX, hộ nông dân bảo đảm chất lượng, đáp ứng nhu cầu về giống lúa cho gieo cấy. Do vụ đông ít mưa, đất khô nhanh, các địa phương, nhất là các huyện phía nam tỉnh đã triển khai cày ải ngay từ tháng 11-2010 nên đến 20-12-2010 toàn tỉnh đã cày ải được 65.090ha, đạt 84%; các huyện Hải Hậu, Xuân Trường, Nghĩa Hưng, Giao Thuỷ… đã cơ bản cày ải xong diện tích gieo cấy vụ xuân. Ngay sau tết, các địa phương tập trung lao động, phương tiện để làm đất nên đến 23-2-2011, toàn tỉnh cơ bản hoàn thành kế hoạch làm đất theo phương châm “ruộng chờ mạ”. Nhìn chung chất lượng làm đất vụ xuân năm 2011 tốt hơn so với các năm trước, đặc biệt là trên diện tích gieo sạ. Để chủ động ứng phó với hạn hán, ngay từ đầu tháng 10-2010, UBND tỉnh đã có chỉ thị về việc chống hạn và phát động chiến dịch làm thuỷ lợi nội đồng. Ban chỉ đạo chống hạn từ tỉnh đến huyện và các xã đã được thành lập, xây dựng các phương án chống hạn cụ thể với nhiều giải pháp tích cực. Các Cty TNHH một thành viên KTCTTL trên địa bàn tỉnh đã mua thêm 160 máy bơm dầu, 42 máy bơm điện để chủ động bơm nước cho các vùng cao hạn. Chiến dịch làm thuỷ lợi nội đồng được các địa phương, các Cty đồng loạt ra quân ngay từ tháng 11-2010 nên đã thực hiện nạo vét 58 cửa cống, 54 bể hút các trạm bơm, 39 kênh cấp I, 459 kênh cấp II, 13.084 kênh cấp III, 1.333 kênh nhánh, 2.200 bờ vùng với tổng khối lượng 3.787.939m3 đất đào đắp, đạt 116,2% kế hoạch; xây 19.488m3 gạch đá, đạt 104% kế hoạch; đúc 20.247m3 bê tông, đạt 141% kế hoạch. Do làm tốt công tác làm thủy lợi nội đồng và chuẩn bị các điều kiện cần thiết khác nên việc lấy nước phục vụ sản xuất ở các địa phương khá thuận lợi. Các Cty đã làm tốt công tác khoanh vùng điều tiết nước trong hệ thống và tạo nguồn cho các vùng khó khăn. Ngay từ ngày 1-1-2011, các Cty TNHH một thành viên KTCTTL phía nam tỉnh đã cử người túc trực thường xuyên tại các cửa cống để lấy nước tích trữ vào các trục kênh chính, kết hợp với tổ chức thau chua, rửa mặn cho các diện tích vùng ven biển; 3 Cty TNHH một thành viên KTCTTL Nghĩa Hưng, Hải Hậu, Xuân Thuỷ đến ngày 10-1 đã thau chua rửa mặn 2-3 lần cho những diện tích ven biển. Các Cty TNHH một thành viên KTCTTL phía bắc tỉnh đã tập trung bơm nước nhập vào các sông và trục kênh tiêu dự trữ. Do vậy trước khi các hồ thủy điện xả nước chống hạn, đến ngày 28-1-2011 toàn tỉnh đã có 51.715ha đủ nước ngả ải, đạt 66% diện tích cấy trong vụ xuân 2011. Khi các hồ thủy điện xả nước, các Cty đã tập trung nhập nước ngả ải, đến ngày 20-2-2011 toàn bộ 77.800ha cấy lúa vụ xuân của tỉnh đã cơ bản đủ nước cho việc làm đất.
 |
|
HTX Hào Kiệt, xã Liên Minh (Vụ Bản)
cung ứng vật tư nông nghiệp cho xã viên.
Ảnh:
Xuân Thu
|
Do ngành Điện thay đổi lịch xả nước các hồ thuỷ điện và tình hình rét hại kéo dài, Sở NN-PTNT cùng các địa phương đã thống nhất điều chỉnh lịch gieo mạ xuân chậm lại thành 2 đợt ngay sát trước và sau Tết Nguyên đán. Đồng thời tham mưu với tỉnh chỉ đạo các địa phương tạm dừng việc xử lý giống và gieo mạ trước 31-1-2011, triệt để áp dụng biện pháp che phủ nilon chống rét, bảo vệ những diện tích mạ đã gieo. Những diện tích mạ chưa gieo chuyển sang gieo sau Tết Nguyên đán và gieo mạ bổ sung dự phòng (từ 15-20%) vào ngày 8 đến 10-2-2011. Chính sự điều chỉnh linh hoạt này mà toàn bộ mạ gieo đều hoàn thành trước ngày 8-2 và được bảo vệ, không để bị chết. Nhờ đó, toàn tỉnh có đủ mạ cấy hết diện tích trong khung thời vụ cho phép. Đến ngày 28-2-2011 toàn tỉnh đã cơ bản cấy xong lúa xuân. Đặc biệt, vụ xuân năm nay diện tích gieo sạ của các địa phương tăng cao, đạt gần 3.450ha, gấp 3 lần so vụ xuân năm 2010. Các địa phương có diện tích gieo sạ nhiều gồm: Ý Yên đạt 800ha, Nam Trực 773ha, Hải Hậu 710ha, Xuân Trường 415ha…; nhiều xã có tỷ lệ gieo sạ đạt cao như Nam Mỹ (Nam Trực) đạt gần 90% diện tích, Yên Trung (Ý Yên) đạt 60% diện tích, Vĩnh Hào (Vụ Bản) đạt 58% diện tích, Giao Tiến (Giao Thuỷ) đạt trên 30% diện tích… Nhiều HTX đã tổ chức dịch vụ gieo sạ cho xã viên như HTX Xuân Kiên (Xuân Trường) đã mua giống, ngâm ủ, phun thuốc trừ cỏ, diệt ốc bươu vàng, gieo sạ, bảo vệ toàn bộ 61ha đến khi lúa đạt 3 lá thật (sau 20 ngày gieo) mới giao lại ruộng cho xã viên chăm sóc.
Để chủ động nguồn giống lúa lai và giảm giá cho nông dân, Cty TNHH Cường Tân và Cty cổ phần giống cây trồng Nam Định đã thuê ruộng của nông dân hoặc liên kết với các hộ tổ chức sản xuất 244ha giống lúa lai F1; trong đó Cty TNHH Cường Tân sản xuất 214ha. 3 tổ hợp lúa lai được sản xuất là 70ha Nhị ưu 838, 130ha CT16 và 44ha Bắc ưu 903 tại 5 xã: Trực Hùng 84ha, Trực Thái 30ha, Trực Đại 30ha (Trực Ninh); Xuân Ninh 40ha, Xuân Thượng 30ha (Xuân Trường) và Chi nhánh giống cây trồng Nghĩa Sơn (Nghĩa Hưng) 30ha. Tất cả 244ha sản xuất giống lúa lai F1 đã gieo cấy sớm, hiện đang sinh trưởng, phát triển tốt, đồng đều.
Cùng với gieo cấy, các địa phương trong tỉnh đã trồng 12.774ha cây màu vụ xuân, bằng 84% kế hoạch; trong đó có 5.280ha lạc, 783ha ngô, còn lại là các loại cây màu khác. Các huyện vùng đồng màu đã chuyển trên 300ha đất cấy lúa chân cao, khó khăn về nước sang trồng lạc như huyện Ý Yên 225ha, Vụ Bản 50ha, Giao Thuỷ 38ha. Từ trung tuần tháng 2-2011 trời đã có mưa xuân, độ ẩm trong đất khá nên thuận lợi cho cây màu sinh trưởng phát triển. Cũng do thời tiết ấm lên nên lúa mới bén rễ, hồi xanh nhanh, sinh trưởng và phát triển tốt.
Do lường trước được những khó khăn nên các cấp, các ngành, các địa phương đã có sự chỉ đạo linh hoạt, tổ chức chặt chẽ, có kiểm tra đôn đốc sát sao nên những khó khăn ban đầu đã được khắc phục… Đến ngày 28-2-2011, tất cả diện tích trồng cây màu, cấy lúa xuân ở tỉnh ta cơ bản đã hoàn thành trong khung thời vụ cho phép. Chắc chắn chúng ta sẽ tiếp tục vượt qua những bất thuận của thời tiết để đạt hiệu quả cao trong sản xuất vụ xuân này./.
Tuấn Anh
