Sáng 2-11, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 khóa XI một số vấn đề về chính sách xã hội (CSXH) giai đoạn 2012-2020 (Nghị quyết Trung ương 5 khóa XI).
Sau 10 năm thực hiện, Nghị quyết Trung ương 5 khóa XI đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền và người dân về CSXH có chuyển biến rõ rệt. Hệ thống CSXH đã cơ bản đảm bảo công bằng, toàn diện, tiệm cận các tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo cơ bản quyền an sinh của người dân, góp phần phát triển kinh tế, ổn định chính trị và trật tự xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
Phần lớn các chỉ tiêu đều đạt và vượt mục tiêu Nghị quyết đề ra. Các thành tựu nổi bật đã đem lại niềm tin và sự hài lòng của người dân, khẳng định tính ưu việt của chế độ dưới sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước. Cụ thể, các chính sách ưu đãi người có công được quan tâm đặc biệt và thực hiện tốt, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” được triển khai sâu rộng. Cả nước đã xác nhận được trên 9,2 triệu người có công, có trên 1,2 triệu người có công đang hưởng chế độ ưu đãi hàng tháng. Hiện 98,6% gia đình người có công có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư trên địa bàn; 99% xã, phường làm tốt công tác thương binh, liệt sĩ. Chính sách an sinh xã hội khẳng định vai trò là xương sống của hệ thống CSXH trong phòng ngừa, giảm thiểu và khắc phục các rủi ro của người dân trong cuộc sống, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vừa qua. Chính sách trợ giúp xã hội đã mở rộng về đối tượng, tăng mức hưởng, thực hiện đúng mục đích, đúng đối tượng và đạt hiệu quả. Số người hưởng trợ giúp xã hội thường xuyên tăng lên hàng năm, đạt 3,509 triệu người năm 2021 (bao phủ 3,5% dân số), trong đó trên 55% là người cao tuổi.
Bên cạnh đó, quyền an sinh xã hội của người dân cơ bản được đảm bảo tốt hơn; Nhà nước quan tâm huy động và bảo đảm nguồn lực thực hiện chính sách an sinh xã hội. Nhà nước đã tập trung nguồn lực đáng kể trong điều kiện ngân sách còn hạn hẹp, huy động nguồn lực trong xã hội, doanh nghiệp và quốc tế để thực hiện CSXH theo các mục tiêu Nghị quyết, đặc biệt trong phòng, chống và ổn định, phục hồi sau đại dịch COVID-19.
Đến nay, thể chế thị trường lao động từng bước được hoàn thiện, trở thành giải pháp cơ bản để giải quyết việc làm. Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai nhiều chương trình và giải pháp tạo việc làm đồng bộ, tích cực, hiệu quả, hàng năm giải quyết việc làm cho 1,5-1,6 triệu người. Tỷ lệ thất nghiệp chung duy trì ổn định ở mức dưới 3%. Tỷ lệ thất nghiệp thành thị dưới 4%. Diện bao phủ bảo hiểm xã hội ngày càng mở rộng, ước tính đạt 19 triệu người năm 2022.
Giảm nghèo tiếp tục là điểm sáng được cộng đồng quốc tế ghi nhận và đánh giá cao. Tỷ lệ hộ nghèo từ 14,2% năm 2010 xuống còn 2,23% năm 2021. Phổ cập giáo dục đã hoàn thành trước thời hạn từ cấp Mầm non (trẻ 5 tuổi) đến trung học cơ sở. Trẻ em đi học đúng tuổi cấp Tiểu học đạt 99% từ năm 2015; cấp Trung học cơ sở đạt trên 95% năm 2020; tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết chữ đạt 97,85%; tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng từ 45,5% năm 2012 lên 67% năm 2022. Đến hết năm 2021, có 88,8 triệu người tham gia bảo hiểm y tế, chiếm 91% dân số. Y tế dự phòng được tăng cường, đã ngăn chặn được các bệnh dịch nguy hiểm, không để xảy ra dịch trên quy mô lớn, thành công ngăn ngừa các đợt bùng phát trong đại dịch COVID-19.
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, việc đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa XI cần thẳng thắn làm rõ nguyên nhân của những chỉ tiêu chưa đạt; những mục tiêu định tính như hình thành “lưới an sinh xã hội” trước và sau khi có Nghị quyết. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, trong giai đoạn tới, việc xây dựng CSXH cần lưu ý đến những vấn đề mới xuất hiện như bối cảnh quốc tế là Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Chương trình nghị sự 2030 của Liên hợp quốc về phát triển bền vững, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, cùng với đó là những vấn đề đã được cảnh báo từ lâu như biến đổi khí hậu, già hóa dân số, xung đột vũ trang… Bên cạnh đó, các nhóm mục tiêu, tiêu chí phát triển bền vững cần được đưa vào các CSXH giai đoạn mới theo Chương trình nghị sự 2030 của Liên hợp quốc về phát triển bền vững, Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030.
Phó Thủ tướng nêu rõ, việc thực hiện các CSXH trong giai đoạn sắp tới cần mở rộng, có sự đổi mới. Đối với người có công, bên cạnh trợ giúp vật chất, cần chú ý hơn đến yếu tố tôn vinh. Đối với các nhóm yếu thế, cần lưu ý hơn đến nhóm di dân hay nhóm người khuyết tật, tổn thương tâm lý; đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội khi Việt Nam bước vào giai đoạn già hóa dân số, phát triển nghề công tác xã hội./.
PV
