Sáng 21-1, Bộ GD và ĐT tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 10 năm thực hiện Đề án Phát triển hệ thống trường THPT chuyên giai đoạn 2010-2020. Đồng chí Nguyễn Kim Sơn, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ GD và ĐT chủ trì hội nghị. Dự hội nghị tại điểm cầu tỉnh ta có lãnh đạo các sở: GD và ĐT, KH và ĐT, Nội vụ; đại diện các phòng chuyên môn trực thuộc Sở GD và ĐT; Ban giám hiệu Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong.
Theo báo cáo của Bộ GD và ĐT, hệ thống trường chuyên toàn quốc được củng cố, phát triển từ 68 trường chuyên năm 2010 tăng lên 77 trường năm 2020, đảm bảo mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có ít nhất một trường chuyên, phù hợp điều kiện và mục tiêu phát triển của địa phương; quy mô, số lượng học sinh tăng, tổng số học sinh chuyên chiếm khoảng 2,7% số học sinh THPT trên toàn quốc. Qua đó, chất lượng giáo dục đại trà được cải thiện rõ rệt. Tỷ lệ học sinh giỏi của trường chuyên trong cả nước tăng dần; năm 2020 tăng gần gấp đôi so với năm 2010. Đối với giáo dục mũi nhọn, trong các năm gần đây, số lượng và chất lượng giải thi học sinh giỏi quốc tế của học sinh Việt Nam đã có sự chuyển biến tích cực. Chất lượng giáo dục của các trường chuyên đã phần nào trở thành những điển hình về đổi mới giáo dục, có vai trò tiên phong cho các trường THPT khác học tập. Bên cạnh đó, sự liên thông giữa việc phát hiện, bồi dưỡng học sinh năng khiếu ở trường chuyên với việc đào tạo ở đại học đã có bước phát triển tích cực; học sinh có năng khiếu nổi bật được vào học tại các lớp cử nhân tài năng, kỹ sư chất lượng cao của các trường đại học chất lượng cao trong nước và các trường đại học có uy tín ở nước ngoài để tiếp tục phát triển năng khiếu. Bộ GD và ĐT, các trường đại học đã có quy định về xét tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển thẳng đối với những học sinh đoạt giải trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia, quốc tế và trong các cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia, quốc tế. Các trường đại học đã hỗ trợ tích cực cho học sinh các trường THPT chuyên trong việc nghiên cứu khoa học. Gần 1/3 số trường chuyên trên cả nước hợp tác với cơ sở giáo dục có uy tín trong khu vực và quốc tế nhằm trao đổi kinh nghiệm, thu hút nguồn lực vào phát triển hệ thống các trường chuyên. Hợp tác quốc tế trong giảng dạy ngoại ngữ tại các trường chuyên từng bước được đẩy mạnh.
Tuy nhiên hoạt động của hệ thống trường chuyên còn bộc lộ một số hạn chế như: Một số tỉnh chưa đạt mục tiêu về quy mô học sinh; tỷ lệ trường chuyên chưa đạt chuẩn quốc gia vẫn cao. Các thiết bị dạy học hiện đại ở một số trường chưa được khai thác, sử dụng hiệu quả. Trình độ ngoại ngữ của giáo viên chuyên và cán bộ quản lý chưa đáp ứng theo kịp tốc độ hội nhập quốc tế ngày càng mạnh mẽ. Đặc biệt, việc xây dựng kế hoạch giáo dục ở một số trường vẫn coi nặng việc tổ chức bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi, chưa tăng cường cho học sinh các kỹ năng thực hành, thí nghiệm, nghiên cứu khoa học và một số kỹ năng mềm khác. Các chương trình tiên tiến của nước ngoài đưa vào nhà trường tham khảo còn khiêm tốn; việc tổ chức dạy học thí điểm các môn khoa học bằng tiếng Anh còn hạn chế. Liên thông giữa trường chuyên và đại học chưa sâu rộng.
Nhân dịp này Bộ GD và ĐT trao tặng Bằng khen cho 38 tập thể, 42 cá nhân đạt thành tích xuất sắc trong triển khai thực hiện Đề án Phát triển hệ thống trường THPT chuyên giai đoạn 2010-2020.
Phát biểu kết luận hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: Quá trình nghiên cứu, tổng hợp, đánh giá, khảo sát việc thực hiện Đề án, qua báo cáo của 63 tỉnh, thành phố và các ý kiến tham luận tại hội nghị cho thấy đề án đã hoàn thành các mục tiêu đề ra, đạt kết quả tốt đẹp, đóng góp quan trọng vào sự phát triển, đổi mới của ngành Giáo dục nước nhà trong thời gian qua. Trong giai đoạn mới, cần tiếp tục nhìn nhận đầy đủ, rõ ràng về việc củng cố, phát triển hơn nữa hệ thống trường chuyên trong quá trình đổi mới giáo dục nói chung nhằm phát hiện, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Đồng thời, các địa phương cũng cần tập trung đầu tư và có bước đi phù hợp cho hệ thống các trường năng khiếu, kể cả các trường năng khiếu nghệ thuật, thể thao, âm nhạc... Việc củng cố quá trình đào tạo ở các trường chuyên cần lấy mục tiêu phát triển con người làm hàng đầu, kiên quyết tránh tiêu cực trong tuyển sinh với phương châm “học thật, thi thật”. Tiếp tục đầu tư tăng cường cơ sở vật chất theo hướng đồng bộ; chủ động nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục của các trường chuyên./.
Minh Thuận
