Tiếp tục chương trình làm việc chuẩn bị cho kỳ họp thứ bảy, HĐND tỉnh khóa XVIII, chiều ngày 29-10-2018, Đoàn khảo sát của HĐND tỉnh do đồng chí Nguyễn Viết Hưng, Ủy viên Ban TVTU, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh làm trưởng đoàn đã tiến hành giám sát, nắm tình hình giải quyết kiến nghị của cử tri huyện Nam Trực về việc thực hiện dự án xử lý ô nhiễm môi trường tại làng nghề Bình Yên, xã Nam Thanh (Nam Trực). Tham gia Đoàn khảo sát có đồng chí Khương Thị Mai, TUV, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; lãnh đạo Văn phòng HĐND tỉnh, các ban HĐND tỉnh, các sở, ngành và UBND huyện có liên quan.
Giám sát việc thực hiện Dự án xử lý ô nhiễm môi trường tại làng nghề Bình Yên, kết quả cho thấy, Dự án được UBND tỉnh phê duyệt thực hiện và thay đổi về mức đầu tư, thời gian thực hiện qua các quyết định: số 117/QĐ-UBND ngày 19-7-2013; số 924 QĐ-UBND ngày 26-5-2014; số 2535 QĐ-UBND ngày 26-11-2015; số 220 QĐ-UBND ngày 23-1-2017. Dự án gồm các nội dung chính: xử lý chất thải tồn dư và bùn kênh mương bị ô nhiễm nguy hại; xây dựng trạm xử lý nước thải; xây dựng trạm trung chuyển chất thải nguy hại; xác định trách nhiệm cụ thể của xã, huyện; xây dựng hệ thống thu gom nước thải; nạo vét sông thoát nước xung quanh làng nghề; xây dựng lắp đặt hệ thống xử lý nước và khí thải tại các hộ gia đình; xử lý tại chỗ đất ruộng đang bị ô nhiễm; tuyên truyền và hỗ trợ vận hành hệ thống xử lý nước thải, khí thải; hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng và triển khai thu phí vận hành bảo trì xử lý nước thải và khí thải. Đến thời điểm này, các hạng mục dự án đã hoàn thành gồm: gói thầu tư vấn; rà phá bom mìn; xây dựng và lắp đặt trạm thiết bị biến áp điện; trạm trung chuyển chất thải nguy hại, trạm xử lý nước thải và các hạng mục phụ trợ; xử lý tro, xỉ thải tồn dư bùn và đất kênh mương bị ô nhiễm; xây dựng hệ thống thu gom nước thải và nạo vét kênh mương. Việc vận hành các hạng mục công trình mới chỉ thông suốt ở trạm trung chuyển chất thải nguy hại; các hạng mục khác gồm trạm xử lý nước thải và các công trình phụ trợ, hệ thống thu gom nước thải làng nghề đều vướng mắc do cả yếu tố kỹ thuật và cách sử dụng.
Trước tình hình này, UBND tỉnh đã đồng ý về các chủ trương cho điều chỉnh cả quy mô và thời gian thực hiện. Theo đó, điều chỉnh giảm các hạng mục đền bù giải phóng mặt bằng do địa phương vận động nhân dân tự nguyện hiến đất để thực hiện các hạng mục của dự án; đào san xử lý đất ruộng ô nhiễm; điều chỉnh thực hiện hạng mục xây lắp xây dựng lắp đặt hệ thống xử lý khí thải và khí thải ra tại các hộ sản xuất. Bổ sung hạng mục hồ điều hòa nước thải; nạo vét các đoạn sông Trục, sông Hàng tại các khu vực tiếp giáp với các khu vực của dự án để có thể khơi thông dòng chảy. Điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2019. Trạm xử lý nước thải làng nghề là một công trình đòi hỏi người vận hành phải có kiến thức chuyên sâu về xử lý nước thải. Vì vậy mặc dù từ tháng 7-2016, UBND xã Nam Thanh đã cử 2 đồng chí kỹ thuật nhưng qua gần 2 năm vận hành vẫn không đáp ứng được yêu cầu xử lý nước thải. Hơn nữa việc xử lý nước thải làng nghề đang gặp rất nhiều khó khăn. Công trình xử lý nước thải làng nghề đã được chủ đầu tư bàn giao chính thức lần 2 cho xã đưa vào quản lý, vận hành, khai thác từ tháng 2-2018 nhưng do chưa có đơn vị vận hành và chưa tổ chức thu phí được của người dân để xử lý nước thải nên công trình đang tạm thời ngừng hoạt động. Việc cấp vốn cho các dự án đặc biệt là vốn đối ứng của địa phương (50% ngân sách cấp tỉnh cho dự án Bình Yên) chưa kịp thời. Để tiếp tục thực hiện hiệu quả Dự án trong thời gian tới, Sở TN và MT, đại diện UBND huyện Nam Trực, xã Nam Thanh và một số nhà thầu thống nhất triển khai thực hiện một số nội dung điều chỉnh của dự án như sau: Hạng mục xử lý khí thải trong phương án bảo vệ môi trường làng nghề Bình Yên, UBND xã Nam Thanh phải khảo sát và tính toán cụ thể để đưa ra phương án áp dụng cho toàn bộ các hộ sản xuất; UBND huyện Nam Trực, UBND xã thống nhất thiết kế dự toán và hoàn thiện các thủ tục để tổ chức xây dựng khu nhúng rửa sản phẩm tập trung của làng nghề. Đơn vị tư vấn thiết kế UBND xã Nam Thanh phối hợp trong việc khảo sát lập thiết kế dự toán hồ điều hòa, trình thẩm định, duyệt. UBND huyện Nam Trực chủ trì và cùng với Sở TN và MT, UBND xã xây dựng đề án vận hành trạm xử lý nước thải trình UBND tỉnh phê duyệt và tổ chức thực hiện. UBND xã sẽ thành lập hợp tác xã dịch vụ môi trường để thực hiện thu gom chất thải rắn nguy hại, vận hành trạm xử lý và quản lý khu nhúng rửa sản phẩm tập trung. Tại buổi làm việc Sở TN và MT, UBND huyện Nam Trực kiến nghị HĐND, UBND tỉnh xem xét quyết định cấp vốn đối ứng của địa phương cho dự án. Cấp hỗ trợ kinh phí vận hành trạm xử lý nước thải từ nguồn kinh phí sự nghiệp môi trường tỉnh. Có quy định xử phạt các hộ sản xuất vi phạm quy định về bảo vệ môi trường.
Kết luận tại buổi làm việc, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh nêu những tồn tại trong quá trình triển khai thực hiện Dự án xử lý ô nhiễm môi trường tại làng nghề Bình Yên. Đồng thời đề nghị Sở TN và MT, Sở KH và ĐT và UBND huyện Nam Trực tiếp tục bàn bạc, thống nhất rõ chủ trương đầu tư. Thống nhất quy trình vận hành khu xử lý rác thải và trách nhiệm của từng bên để hoàn thành dự án trình UBND tỉnh phê duyệt. Bên cạnh đó, tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân tác hại của chất thải, khí thải, tình trạng ô nhiễm môi trường ở làng nghề nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, tích cực tham gia thực hiện dự án./.
Văn Trọng
