Ngày 20-9-2017, đoàn công tác của HĐND tỉnh do đồng chí Nguyễn Viết Hưng, Ủy viên Ban TVTU, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh làm Trưởng đoàn đã tiến hành giám sát chuyên đề về “Tiến độ thực hiện và việc chấp hành quy định của pháp luật về đất đai và quy hoạch xây dựng đối với các dự án xây dựng khu đô thị, khu tái định cư và các dự án được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để đầu tư sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thương mại trên địa bàn tỉnh từ 1-7-2004 đến 31-12-2016” tại các KCN của tỉnh. Dự buổi giám sát có đồng chí Khương Thị Mai, TUV, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; đại diện Ban quản lý các KCN tỉnh; lãnh đạo các Ban HĐND tỉnh, Văn phòng HĐND tỉnh.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 9 KCN được Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập hoặc quyết định đưa vào quy hoạch phát triển các KCN ở Việt Nam đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 với tổng diện tích 2.082ha; trong đó 4 KCN đã có chủ đầu tư hạ tầng là: Hòa Xá, Bảo Minh, Mỹ Trung, Rạng Đông. Nhìn chung, các KCN đều nằm ở vị trí thuận lợi, có điều kiện tốt về cơ sở hạ tầng như đường giao thông, hệ thống cấp nước, hệ thống điện, thông tin viễn thông và quy hoạch chi tiết phù hợp với quy chuẩn Việt Nam. Trong 3 KCN đã đi vào hoạt động gồm: Hòa Xá, Bảo Minh, Mỹ Trung đã có 150 doanh nghiệp thứ cấp với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 467,9 triệu USD; vốn đầu tư thực hiện đạt 356,4 triệu USD; tạo việc làm cho khoảng 31.427 lao động. Về việc sử dụng đất, KCN Hòa Xá có diện tích 285,37ha; trong đó đất thương phẩm 228ha; diện tích đã sử dụng chiếm 83,15%; diện tích chưa sử dụng chiếm 16,85%. Trong số diện tích đất đã sử dụng có nhiều doanh nghiệp sau một thời gian hoạt động do gặp khó khăn đã phải ngừng hoặc thu gọn sản xuất và cho thuê nhà xưởng. Kiểm tra thực tế cho thấy, hiện nay đang có 19 doanh nghiệp cho thuê nhà xưởng, chiếm 15,6% số doanh nghiệp trong các KCN của tỉnh. KCN Mỹ Trung có diện tích 150,68ha; trong đó diện tích đất chưa sử dụng chiếm tới 28%. Do khó khăn về hạ tầng kỹ thuật nên những doanh nghiệp có vị trí thuận lợi mới sử dụng được đất thuê; ngược lại những doanh nghiệp nằm ở địa điểm không thuận lợi đang để đất trống nhiều năm hoặc nhà xưởng bỏ không làm hư hỏng nhiều trang thiết bị. KCN Bảo Minh nằm trên địa bàn huyện Vụ Bản có tổng diện tích 155ha. Trong số những doanh nghiệp thuê đất tại đây đã có 7 đơn vị sử dụng hết số đất được thuê với diện tích 61,1ha. Diện tích đất chưa sử dụng là 29,3ha thuộc về 6 doanh nghiệp bao gồm các Cty TNHH: Yulun Việt Nam, Padmac Việt Nam, Sunrise Fabric Việt Nam, Kam Hing Piece Works, Dệt Chentai miền Bắc và Cty CP Dệt Bảo Minh. Việc chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất và chuyển nhượng dự án của các doanh nghiệp chủ yếu nằm ở 2 KCN Hòa Xá, Mỹ Trung. Các doanh nghiệp trong KCN Hòa Xá thuê lại đất Nhà nước với hình thức trả tiền hằng năm. Đối với các doanh nghiệp chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thực hiện thông qua hình thức đấu giá hoặc chuyển nhượng trực tiếp. Những doanh nghiệp cho thuê đất và chuyển nhượng tài sản để sản xuất, kinh doanh, đặc biệt tại KCN Hòa Xá đang gây ra tình trạng chậm tiến độ đầu tư; việc quản lý chấp hành các quy định quản lý Nhà nước gặp khó khăn, nhất là việc tuân thủ quy định về môi trường.
Phát biểu tại buổi giám sát, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh đã đánh giá cao những kết quả đạt được trong thực hiện chủ trương xây dựng các KCN, thu hút đầu tư nhằm tạo việc làm, thu nhập cho hàng nghìn lao động, góp phần tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn. Tuy nhiên, vấn đề chuyển nhượng dự án, cho thuê lại mặt bằng trong các KCN của tỉnh gần đây cho thấy, một số doanh nghiệp chưa có ý thức chấp hành quy định của pháp luật về quy hoạch xây dựng, sử dụng đất, tự ý điều chỉnh quy hoạch dẫn đến tỷ lệ đất dành để trồng cây xanh trong khuôn viên nhà máy thấp, xây dựng công trình chưa bảo đảm đúng quy hoạch. Một số doanh nghiệp sử dụng đất chưa hiệu quả, để đất trống trong thời gian dài, tỷ suất đầu tư trên diện tích được thuê thấp. Một số doanh nghiệp chậm tiến độ thực hiện dự án, tiến độ xây dựng và thực hiện các mục tiêu của dự án theo giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Tất cả các nội dung này đoàn giám sát sẽ tổng hợp, nghiên cứu, báo cáo tỉnh và các cơ quan chức năng ở Trung ương xem xét, giải quyết./.
Xuân Thu