Để chuẩn bị cho việc sơ kết 3 năm thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM toàn quốc, ngày 12-5-2014, Đoàn kiểm tra của Ban Chỉ đạo (BCĐ) Trung ương Chương trình MTQG xây dựng NTM do đồng chí Nguyễn Thành Hưng, Thứ trưởng Bộ TT và TT, Ủy viên BCĐ làm trưởng đoàn đã về làm việc với UBND tỉnh về tiến độ thực hiện chương trình của tỉnh. Tiếp và làm việc với đoàn có đồng chí Đoàn Hồng Phong, Ủy viên Ban TVTU, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và đại diện lãnh đạo các sở là thành viên BCĐ Chương trình của tỉnh.
Tại buổi làm việc, Đoàn kiểm tra đã nghe báo cáo kết quả 3 năm thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM ở tỉnh ta. Trong giai đoạn 2010-2015, Nam Định triển khai xây dựng NTM ở 96 xã, thị trấn, đạt 45,9% tổng số xã, thị trấn có sản xuất nông nghiệp của tỉnh, trong đó có 1 xã điểm (Hải Đường) của BCĐ Trung ương, 10 xã điểm của tỉnh và 1 huyện điểm của Trung ương (Hải Hậu). UBND tỉnh đã hỗ trợ các xã 27 tỷ 630 triệu đồng để khảo sát hiện trạng và lập các quy hoạch. Đến cuối năm 2011, 100% số xã, thị trấn đã hoàn thành quy hoạch phát triển nông nghiệp, quy hoạch xây dựng NTM; đến 20-12-2013 hoàn thành quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất đến năm 2015; công khai các quy hoạch được duyệt, ban hành quy chế quản lý và cắm mốc chỉ giới theo quy hoạch. Đến 31-12-2013, toàn tỉnh có 200 xã, thị trấn triển khai dồn điền, đổi thửa (DĐĐT); có 199 xã, thị trấn đã triển khai giao đất tại thực địa, trong đó có 167 xã, thị trấn đã hoàn thành, đạt 83,5%; 2.832/3.009 thôn, đội đã hoàn thành, đạt 94,1%. Thông qua DĐĐT, các địa phương đã vận động nông dân đóng góp được 2.809ha đất nông nghiệp để làm đường giao thông, thủy lợi nội đồng, kết hợp chỉnh trang, kiến thiết đồng ruộng. Đồng thời đã quy gọn được quỹ đất công, giảm số thửa bình quân và hình thành các vùng sản xuất tập trung. Sau DĐĐT, hầu hết các xã, thị trấn đã xây dựng kế hoạch từng bước tổ chức sản xuất theo mô hình cánh đồng mẫu lớn. 3 năm qua, kinh tế nông thôn của tỉnh phát triển khá, cơ cấu tiếp tục chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ, giảm tỷ trọng nông nghiệp; cơ cấu nội ngành nông nghiệp chuyển dịch tích cực giảm giá trị trồng trọt, tăng giá trị chăn nuôi. Đã tổ chức được 900 lớp đào tạo nghề cho 24.477 lao động nông thôn; trong đó 26,2% lao động học các nghề nông nghiệp; trên 85% lao động sau học nghề có việc làm ổn định, thu nhập bình quân đạt 1,8-4 triệu đồng/người/tháng. Thu nhập bình quân khu vực nông thôn tăng từ 12,7 triệu đồng/người năm 2010 lên 22,1 triệu đồng/người năm 2013. Công tác giáo dục được quan tâm; tiếp tục triển khai có hiệu quả Chương trình MTQG về Y tế, DS-KHHGĐ, nước sạch và vệ sinh môi trường, phòng, chống dịch bệnh…; phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa gắn với xây dựng NTM” được phát động sâu rộng; an sinh xã hội được đảm bảo. Công tác xây dựng hệ thống chính trị được tăng cường. Đến 31-12-2013, trong 96 xã, thị trấn xây dựng NTM giai đoạn 2010-2015 có 12 xã, thị trấn đạt 19 tiêu chí, không còn xã, thị trấn dưới 12 tiêu chí. Bình quân đạt 15,8 tiêu chí, tăng 8-9 tiêu chí so với năm 2010. Bình quân chung toàn tỉnh đạt 12,3 tiêu chí, tăng 6-7 tiêu chí so với năm 2010. Trong 3 năm, toàn tỉnh đã huy động 6.250,347 tỷ đồng để xây dựng NTM; trong đó: ngân sách 27,57%, lồng ghép 3,2%, tín dụng 25,5%, doanh nghiệp 20,17%, nhân dân đóng góp 18,17%, vốn khác 5,38%. Tổng vốn tín dụng phục vụ phát triển sản xuất, giải quyết việc làm… là 12.576 tỷ đồng. Đã triển khai trên 7.000 công trình hạ tầng nông thôn, trong đó: xây mới và cải tạo, nâng cấp 4.296km đường giao thông nông thôn, đắp 5.319km đường giao thông nội đồng; xây mới và cải tạo, nâng cấp 306 trạm hạ áp, 1.323,5km đường dây hạ thế, 1.407 phòng học, xây mới 26 trạm y tế xã, 24 dự án cấp nước sạch, 73 bãi xử lý rác thải và lò đốt rác… Bên cạnh những kết quả đạt được, nhìn chung việc triển khai xây dựng NTM ở tỉnh chưa đồng đều, tiến độ thực hiện ở một số địa phương còn chậm. Ở một số xã, kết quả DĐĐT, phát triển sản xuất, thu hút đầu tư của doanh nghiệp còn hạn chế, thu nhập của người dân, tỷ lệ người dân tham gia BHYT còn thấp, cơ sở hạ tầng còn khó khăn. Một số xã triển khai quá khả năng huy động vốn dẫn đến nợ xây dựng cơ bản. Mô hình liên kết sản xuất hàng hóa, số cánh đồng mẫu lớn có quy mô từ 50ha trở lên còn ít.
Tại buổi kiểm tra, đồng chí Thứ trưởng Bộ TT và TT ghi nhận kết quả thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM tỉnh đã triển khai thực hiện trong thời gian qua; đánh giá cao công tác tuyên truyền, vận động và hưởng ứng phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng NTM”; tỉnh đã có cách làm sáng tạo, lựa chọn bước đi phù hợp. Đồng chí ghi nhận những đóng góp, kiến nghị của tỉnh về các tiêu chí trong xây dựng NTM để báo cáo với BCĐ Trung ương. Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã tiếp thu ý kiến của Đoàn kiểm tra, phát biểu cảm ơn Chính phủ, BCĐ Trung ương Chương trình MTQG xây dựng NTM, các bộ, ngành Trung ương đã quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho tỉnh Nam Định và mong rằng, thời gian tới tiếp tục nhận được nhiều hơn nữa sự quan tâm, tạo điều kiện của Trung ương Đảng, Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương trong thực hiện chương trình xây dựng NTM và các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội./.
Ngọc Ánh