Ngày 14-6, kỳ họp thứ năm, Quốc hội (QH) khóa XIII bước sang ngày làm việc thứ hai mươi hai. Các đại biểu làm việc tại hội trường, tiếp tục tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ và Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao (VKSNDTC) về những vấn đề được đông đảo cử tri, nhân dân cả nước quan tâm.
Tập trung giảm nghèo ở vùng sâu, vùng xa, đặc biệt khó khăn
Mở đầu phiên họp buổi sáng, Bộ trưởng LĐ-TB và XH Phạm Thị Hải Chuyền tiếp tục trả lời các câu hỏi chất vấn của các đại biểu về việc triển khai, thực hiện các chính sách, chương trình giảm nghèo, theo hướng phát triển bền vững thời gian qua. Trả lời câu hỏi: Về giải pháp gì để rút ngắn khoảng cách giàu nghèo giữa các vùng, miền, nông thôn, thành thị, đặc biệt ở khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ?, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cho rằng, ngành đang xem xét lại những chính sách đối với bà con ở từng vùng cụ thể để có chính sách cụ thể, phù hợp thực tế và mang lại hiệu quả cao hơn. Bên cạnh đó, phải quan tâm đầu tư hỗ trợ để con em của đồng bào vùng này được học tập cao hơn, mở rộng kiến thức; đồng thời, cần có những chính sách ưu tiên đặc thù về hỗ trợ tạo việc làm, chính sách vay vốn phát triển sản xuất.
Nâng cao chất lượng trong hoạt động tư pháp
Nhiều đại biểu QH đặt câu hỏi đối với Viện trưởng VKSNDTC Nguyễn Hòa Bình về những vấn đề liên quan đến việc thực hiện chức năng của ngành kiểm sát nhân dân.
Một số đại biểu đặt vấn đề, vì sao trong thời gian qua, nhiều ý kiến trong quần chúng nhân dân và dư luận cho rằng, việc phát hiện và xử lý các vi phạm pháp luật về kinh tế, chức vụ và tham nhũng chưa tốt, kể từ khâu điều tra, kiểm sát, xét xử. Tỷ lệ các bị cáo được tòa án tuyên cho hưởng án treo nhiều. Viện trưởng VKSNDTC Nguyễn Hòa Bình cho biết, Nghị quyết 37 ngày 23-11-2012 của QH đã khẳng định những đóng góp quan trọng và hiệu quả của các cơ quan tư pháp, bao gồm công an, viện kiểm sát, tòa án, thi hành án trong việc bảo vệ pháp luật, bảo đảm an ninh trật tự, bảo vệ nhân dân, duy trì kỷ cương, kỷ luật. Về án kinh tế và án tham nhũng, Viện trưởng Nguyễn Hòa Bình cho biết, tính đến thời điểm này, số lượng xử án treo là 30,8%, cao hơn các loại án khác trung bình 21%. Viện trưởng cho rằng: Đối với những vụ án kinh tế, khi đã khắc phục hậu quả, khi đã bị phạt, khi đã bị tịch thu tiền, tài sản, hàng hóa thì yêu cầu đặt ra về hình phạt tù đối với án kinh tế cũng không phải cao. Điều này cũng trở thành định hướng khi chúng ta sửa đổi Bộ luật Hình sự và Bộ luật Tố tụng hình sự sau khi Hiến pháp được thông qua. Tất cả các vụ án mà xử án treo đều đã vận dụng đúng pháp luật. Trong thời gian tới, ngành sẽ kiểm sát chặt chẽ quá trình xây dựng các cáo trạng có đề xuất án treo. Theo đó, sẽ yêu cầu đối với vụ án tham nhũng do cấp dưới đề xuất án treo, phải trình lên cấp trên để kiểm tra.
Đề cập những giải pháp của ngành nhằm thực hiện tốt quá trình cải cách tư pháp trong những năm tới, Viện trưởng Nguyễn Hòa Bình cho rằng, vấn đề xây dựng đội ngũ mạnh là giải pháp quan tâm hàng đầu. Theo đó, đội ngũ cán bộ phải tinh thông về nghiệp vụ, chuyên môn. Sự ra đời của Trường đại học Kiểm sát trong tương lai sẽ từng bước khắc phục được khó khăn của ngành về nhân lực và đây được xem là giải pháp căn cơ để đáp ứng các yêu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Thời gian tới, ngành cũng sẽ tăng cường các giải pháp đào tạo tại chỗ, đào tạo thông qua thực tế, thông qua các vụ án cụ thể, kể cả lĩnh vực hình sự, dân sự và hành chính.
Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang và Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình cũng đã tham gia trả lời bổ sung những vấn đề, nội dung được các đại biểu QH chất vấn Viện trưởng VKSNDTC có liên quan lĩnh vực, ngành mình phụ trách.
Tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh
Đầu giờ làm việc buổi chiều, trước khi trả lời chất vấn của các đại biểu QH, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trình bày báo cáo và giải trình thêm một số vấn đề mà QH và cử tri cả nước quan tâm. Cập nhật tình hình kinh tế - xã hội năm tháng đầu năm nay, Phó Thủ tướng nêu rõ: Kinh tế vĩ mô tiếp tục chuyển biến tích cực. Lạm phát được kiểm soát, giá tiêu dùng tháng 5 giảm 0,06%; năm tháng tăng 2,35%, là mức thấp nhất trong bốn năm qua. Mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm; dư nợ tín dụng chuyển dịch theo hướng tốt hơn. Tuy nhiên, kinh tế - xã hội còn rất nhiều khó khăn, thách thức như báo cáo của Chính phủ và ý kiến của nhiều vị đại biểu QH đã nêu. Từ nay đến cuối năm, Chính phủ kiên trì, nhất quán thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; theo dõi sát diễn biến tình hình để điều hành chủ động, linh hoạt các công cụ chính sách, nhất là về tài khóa - tiền tệ, hỗ trợ, tháo gỡ kịp thời cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm và bảo đảm an sinh xã hội, phấn đấu quyết liệt hoàn thành cao nhất các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2013 mà QH đã đề ra.
Về tín dụng, xử lý nợ xấu, Chính phủ đã triển khai các giải pháp tăng cường khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp thông qua tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất cho vay, đơn giản hóa thủ tục, thực thi các chương trình hỗ trợ nhất là đối với các lĩnh vực ưu tiên như sản xuất, tiêu thụ hàng nông sản, thủy sản xuất khẩu chủ lực (lúa gạo, cà-phê, cá tra, tôm...). Điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, gia hạn nợ, giảm lãi suất đối với các khoản tín dụng đã vay. Tháo gỡ khó khăn, hướng dòng vốn tín dụng vào các dự án sản xuất kinh doanh có hiệu quả, có thị trường, cho vay tiêu dùng cá nhân, kích thích sức mua, góp phần tăng tổng cầu cho nền kinh tế. Thực hiện mục tiêu tăng trưởng tín dụng đến cuối năm 2013 là 12%, bình quân hằng tháng sẽ có thêm khoảng 40 nghìn tỷ đồng vốn tín dụng cho nền kinh tế.
Thống nhất với ý kiến của nhiều đại biểu QH, thị trường là yếu tố quan trọng, quyết định sự sống còn đối với doanh nghiệp. Chính phủ chỉ đạo triển khai các giải pháp: xử lý nợ xấu, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư, đẩy mạnh cho vay kích thích sức mua, mở rộng thị trường để tiêu thụ sản phẩm, giảm hàng tồn kho. Hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện mạng lưới phân phối, gắn kết sản xuất với tiêu thụ sản phẩm, nhất là các mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm, xăng dầu, sắt thép, xi-măng...
Về các vấn đề xã hội, thời gian qua, mặc dù ngân sách nhà nước còn hạn hẹp nhưng Chính phủ đã rất quan tâm thực hiện các chính sách xã hội. Đối với giảm nghèo, luôn ưu tiên nguồn lực thực hiện các chính sách giảm nghèo, nhất là đối với đồng bào dân tộc thiểu số, các địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa. Tuy nhiên, kết quả giảm nghèo vẫn chưa bền vững, khoảng cách giàu - nghèo giữa các vùng, các nhóm dân cư còn lớn. Thời gian tới, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; lồng ghép mục tiêu giảm nghèo vào các chương trình mục tiêu quốc gia liên quan, các chính sách hỗ trợ cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo và hộ nghèo ở địa bàn đặc biệt khó khăn.
Về giải quyết việc làm, trong điều kiện kinh tế khó khăn, Chính phủ đã thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ, tạo việc làm, thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động tại các doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động, thu hẹp sản xuất. Tuy nhiên, một bộ phận người lao động còn thiếu việc làm hoặc việc làm không ổn định; nhiều sinh viên tốt nghiệp không tìm được việc làm; thị trường lao động phát triển chưa đồng bộ, kết nối cung - cầu còn hạn chế; xuất khẩu lao động gặp nhiều khó khăn, công tác quản lý lao động xuất khẩu còn những bất cập. Thời gian tới, Chính phủ chỉ đạo tập trung triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia việc làm và dạy nghề; nâng cao chất lượng đào tạo; đẩy mạnh đào tạo theo nhu cầu xã hội, nhất là đào tạo đại học.
Quyết tâm tái cơ cấu Vinashin, Vinalines
Đối với câu hỏi của đại biểu Lê Như Tiến (Quảng Trị) về kết quả tái cơ cấu tại Vinashin (Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam), Vinalines (Tổng công ty Hàng hải Việt Nam), Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, đến nay, Tập đoàn đã có sự ổn định hơn, có phương án kinh doanh, tiếp tục nỗ lực giải quyết việc làm cho người lao động. Trong ba năm thực hiện tái cơ cấu, Vinashin đã có kế hoạch bàn giao 170 con tàu lớn, trong đó xuất khẩu được 66 tàu. Về tái cơ cấu nợ, Chính phủ đã chỉ đạo các ngân hàng trong nước giãn nợ cho Vinashin. Tuy nhiên, hiện nay, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức nên việc tái cơ cấu còn chậm. Phó Thủ tướng cho biết, tái cơ cấu Vinashin là phương án có lợi hơn so với phương án cho phá sản tập đoàn này. Vì Việt Nam là quốc gia có chủ trương phát triển kinh tế biển, Vinashin là Tập đoàn 100% vốn nhà nước; bên cạnh đó, cần tiếp tục ổn định cuộc sống cho hàng nghìn người lao động.
Đối với Vinalines, Phó Thủ tướng cho biết, doanh thu của doanh nghiệp này trong năm 2012 đạt 21.200 tỷ đồng, nộp ngân sách hơn 670 tỷ đồng. Năm 2013, Vinalines đã thực hiện xong thoái vốn tại 16 doanh nghiệp, cổ phần hóa bốn doanh nghiệp, hoàn thành phương án tái cơ cấu. Về tái cơ cấu nợ, Vinalines đã bán được một số tàu cũ và trình Chính phủ ban hành Điều lệ hoạt động doanh nghiệp. Quá trình tái cơ cấu tại Vinalines có xu hướng mạnh mẽ hơn nhưng vẫn còn khó khăn. Đây là vấn đề rất lớn và Chính phủ quyết tâm thực hiện có hiệu quả tốt.
Nâng cao chất lượng công chức, viên chức
Đại biểu Nguyễn Thái Học (Phú Yên) và một số đại biểu khác nêu lên thực trạng còn nhiều bất cập về hiệu quả cải cách hành chính trong các cơ quan hành chính nhà nước và những băn khoăn, trăn trở về những yếu kém trong hoạt động của bộ máy công chức, viên chức hiện nay. Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ: Mặc dù có rất nhiều cố gắng, nỗ lực và quyết tâm nhưng quá trình cải cách hành chính của nước ta hiện còn rất nhiều bất cập và hạn chế. Chính phủ đã đề ra nhiều giải pháp khác nhau, trong đó có hai giải pháp trọng tâm là tiếp tục thực hiện có hiệu quả, nghiêm túc Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước; nhất là Đề án tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan quản lý dân cư, giai đoạn 2013-2020 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 896/QĐ-TTg, ngày 8-6-2013. Đây là đề án quan trọng cần tập trung thực hiện có hiệu quả cao trong thời gian tới.
Tăng cường đấu tranh phòng, chống tội phạm
Đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên) nêu câu hỏi, liệu có tình trạng bảo kê đối với các loại tội phạm hoạt động theo kiểu "xã hội đen" không và biện pháp giải quyết như thế nào? Trách nhiệm của Chính phủ trong quản lý kinh doanh xăng dầu và biện pháp xử lý đối với nhiều vụ rút ruột, pha chế xăng rởm và những vụ cháy nổ tại một số trạm xăng? Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, nguyên nhân để xảy ra một số băng nhóm tội phạm hoạt động thời gian qua do các cấp, các ngành chưa quán triệt đầy đủ chỉ đạo của Trung ương về phòng, chống tội phạm. Giải pháp quan trọng là các cấp, các ngành triển khai nghiêm túc Chỉ thị của Trung ương về phòng, chống tội phạm. Cả hệ thống chính trị và nhân dân phải vào cuộc, phân định rõ trách nhiệm người đứng đầu trong phòng, chống tội phạm, trong đó nòng cốt là lực lượng Công an và chính quyền các địa phương; đẩy mạnh công tác phòng ngừa xã hội, bảo đảm cuộc sống bình yên cho nhân dân.
Đề cập công tác xử lý tình trạng rút ruột xăng dầu, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, cần đề cao cảnh giác, tăng cường kiểm tra kiểm soát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Đồng thời, đề nghị người dân và các cơ quan báo chí khi phát hiện cần thông báo cho cơ quan chức năng xử lý hiện tượng này. Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, sắp tới sẽ xem xét lại quy hoạch hệ thống các trạm xăng dầu, bảo đảm an toàn cho người dân.
Tham gia trả lời chất vấn về hiệu quả của hai dự án bô-xít Tân Rai và Nhân Cơ theo đề nghị của một số đại biểu, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho biết, hai dự án này được Bộ Chính trị rất quan tâm và chỉ đạo ngay từ giai đoạn đầu và giao nhiệm vụ cụ thể cho từng ngành bảo đảm về môi trường, về hiệu quả và công nghệ. Bộ Công thương đã đánh giá rất kỹ về hiệu quả của hai dự án này. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của thị trường thế giới giá nhôm giảm đã tác động đến hiệu quả của dự án, nhưng hai dự án vẫn bảo đảm hiệu quả dù thời gian thu hồi vốn kéo dài hơn dự kiến.
Thứ bảy, ngày 15-6-2013, đại biểu QH nghiên cứu tài liệu. Chủ nhật, ngày 16-6-2013, QH nghỉ làm việc.
Thứ hai, ngày 17-6-2013, QH họp phiên toàn thể tại hội trường, nghe Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý và thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Phiên họp sẽ được phát thanh, truyền hình trực tiếp để đồng bào và cử tri cả nước cùng theo dõi./.
Theo Nhân dân
