Anh Trần Văn D ở phường Văn Miếu (TP Nam Định) được đưa vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh cấp cứu với triệu chứng đau đầu, buồn nôn và hạ huyết áp sau khi uống khoảng nửa chai rượu. Sau khi được hồi sức tích cực, các bác sĩ cho biết, bệnh nhân bị ngộ độc rượu với những triệu chứng nghi là ngộ độc cồn methanol. Một trường hợp ngộ độc rượu nữa là anh Phạm Văn T ở phường Lộc Vượng (TP Nam Định). Sau khi uống 1/4 chai rượu Remy Martin “quay” (mua lại của người quen được tặng, biếu), anh thấy xuất hiện triệu chứng chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, nôn và đau bụng, kèm theo mắt mờ, rối loạn cảm nhận về màu sắc. Anh đã được người nhà đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh để cấp cứu và được chẩn đoán bị ngộ độc rượu… Điều may mắn là cả 2 trường hợp trên sau khi điều trị ổn định đã xuất viện, nhưng hậu quả lâu dài của ngộ độc rượu đối với cơ thể thì chưa thể đoán định được.
Theo số liệu của Bệnh viện Đa khoa tỉnh, năm 2016, bệnh viện đã tiếp nhận 115 bệnh nhân bị ngộ độc rượu vào điều trị; từ đầu năm 2017 đến nay, tiếp nhận trên 50 bệnh nhân. Nguyên nhân của những vụ ngộ độc này được xác định là do các nạn nhân sử dụng các loại rượu tự pha chế, rượu không rõ nguồn gốc, rượu có chứa lượng methanol vượt quá ngưỡng cho phép nhiều lần. Các bác sĩ điều trị ở đây cho biết: Methanol là một loại cồn công nghiệp, có độc tính thấp nhưng khi được đưa vào cơ thể người, nó sẽ được chuyển hóa thành những chất gây độc cho gan, thận, gây suy thận cấp, viêm gan nhiễm độc, đặc biệt là gây toan hóa máu nặng nề. Nhiều người thường đổ lỗi cho rượu gây ngộ độc thường là rượu nấu theo phương pháp truyền thống. Tuy nhiên, nhiều người am hiểu về rượu cho rằng, rượu truyền thống chưa hẳn đã “có lỗi”, những vụ ngộ độc rượu methanol phần nhiều do người sản xuất thiếu đạo đức, tự ý pha chế cồn công nghiệp methanol vào rượu rồi dán tem giả để lừa người tiêu dùng và bán ra thị trường kiếm lời... Theo một người nấu rượu lâu năm chia sẻ, vài năm gần đây xuất hiện loại men “tốc hành” của Trung Quốc, dùng loại men này vừa đỡ tốn công sức, lại cho ra nhiều rượu trong thời gian ngắn, tuy nhiên loại rượu này chứa nhiều độc tố, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe người sử dụng. Ngoài ra, một trong những nguyên nhân nữa gây ngộ độc rượu là lượng rượu trôi nổi không rõ nguồn gốc xuất xứ đang tồn tại trên thị trường. Theo thống kê của các ngành chức năng, 80% lượng rượu hiện nay được tiêu thụ trên thị trường không được dán tem thuế. Theo đó, một khoản thuế lớn bị thất thu và 80% lượng rượu này không được kiểm soát về chất lượng. Đây là vấn đề đáng được lưu tâm sau những vụ ngộ độc rượu cấp tính xảy ra thời gian qua và làm dấy lên trong dư luận mối lo ngại về những tổn hại sức khỏe về lâu dài khi sử dụng rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ. Bởi ngộ độc rượu không chỉ trở thành nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng của người tiêu dùng mà việc điều trị đối với những ca ngộ độc rượu có chứa methanol rất tốn kém về thời gian, tiền bạc và còn để lại những di chứng lâu dài như giảm thị lực, ảnh hưởng đến hoạt động thần kinh của người bị ngộ độc. Nhiều gia đình có người ngộ độc rượu đã khó khăn lại càng khó khăn hơn khi mất đi lao động chính và lại phải chịu chi phí tốn kém để điều trị, phục hồi sức khỏe cho người bị ngộ độc rượu. Chưa kể nếu lạm dụng rượu sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của người uống, gây ra những hành vi, hậu quả không tốt cho xã hội như đánh nhau, hiếp dâm, tai nạn giao thông và các loại bệnh như gan, dạ dày, tim mạch, tâm thần… Theo số liệu thống kê của Bệnh viện Tâm thần tỉnh Nam Định, nếu cách đây 10 năm (năm 2007), tỷ lệ người điều trị tâm thần do rượu chiếm khoảng 7-8% số bệnh nhân tâm thần, thì đến nay, tỷ lệ người điều trị tâm thần do rượu có xu hướng tăng lên khoảng 15-17%.
 |
| Khách hàng lựa chọn rượu tại một cửa hàng bán rượu ở Thành phố Nam Định. |
Thực trạng đáng báo động của ngộ độc rượu và bất cập trong việc sản xuất, kinh doanh rượu trên địa bàn tỉnh đã cho thấy những lỗ hổng trong việc quản lý của các cơ quan chức năng. Hiện toàn tỉnh có hàng trăm cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu; tuy nhiên mới chỉ có 19 cơ sở được quản lý cấp giấy phép, trong khi lượng rượu tiêu thụ mỗi ngày là rất lớn, đa dạng về chủng loại và chất lượng, lại ở mọi địa bàn từ nông thôn đến thành phố, từ các quán vỉa hè tới những cửa hàng, khách sạn và phục vụ cho nhiều đối tượng khác nhau. Trong số đó rất nhiều loại rượu giả, rượu lậu, rượu tự pha không công bố tiêu chuẩn sản phẩm được lưu hành tự do trên thị trường, cùng với đó là ý thức chủ quan của người tiêu dùng, sự vào cuộc chưa quyết liệt của các cơ quan chức năng dẫn đến tình trạng ngộ độc rượu đang ngày càng có xu hướng gia tăng. Để kiểm soát rượu, phòng tránh ngộ độc rượu, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 37/UBND-VP7 ngày 15-3-2017 gửi các ngành, các huyện, thành phố về tăng cường công tác quản lý ATTP đối với sản phẩm rượu. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Y tế đã phối hợp với các đơn vị chức năng trong tỉnh tổ chức nhiều hoạt động như: Tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống ngộ độc do lạm dụng rượu và các chế phẩm ngâm rượu. Tập huấn kiến thức đảm bảo an toàn thực phẩm cho các cơ sở sản xuất rượu, làng nghề nấu rượu thủ công. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về ATTP đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu. Trong tháng 3-2017, Chi cục ATVSTP tỉnh phối hợp với Chi cục Quản lý thị trường, Phòng Kỹ thuật an toàn môi trường (Sở Công thương) thanh tra, kiểm tra 4 cơ sở sản xuất rượu, 15 cơ sở có kinh doanh rượu. Tại các nơi kiểm tra, đoàn đã lập biên bản thu giữ, niêm phong 371 chai rượu không có nhãn mác tại một cơ sở sản xuất rượu ở huyện Trực Ninh, thu giữ niêm phong 300 lít rượu tại một số nhà hàng ăn uống ở Thành phố Nam Định và huyện Trực Ninh. Mới đây nhất, trong Tháng hành động vì ATTP năm 2017 (từ 15-4 đến 15-5), qua kiểm tra tại các khách sạn, nhà hàng, quán ăn trên địa bàn tỉnh, các đoàn thanh tra, kiểm tra đã tịch thu 330 lít rượu, 30 quả dừa chứa rượu không rõ nguồn gốc đang chuẩn bị lưu thông ra thị trường.
Thời gian tới các cơ quan chức năng cần kiểm soát chặt chẽ các cơ sở sản xuất rượu; có chế tài xử phạt nghiêm khắc với các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu không rõ nguồn gốc; hướng dẫn cho người dân về quy trình công nghệ tốt nhất và phù hợp để sản xuất rượu; chủ động sản xuất thiết bị dụng cụ dùng nấu rượu để có thể giảm thiểu methanol xuống dưới mức quy định./.
Bài và ảnh:
Minh Thuận
