Phát huy thế mạnh của xã ven biển, những năm qua, xã Hải Chính (Hải Hậu) đã tích cực vận động, khuyến khích, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao phát triển sản xuất thủy sản theo hướng hiện đại, cho hiệu quả kinh tế cao.
Cơ cấu đội tàu thuyền đánh cá của xã Hải Chính hiện đã tăng phương tiện khai thác xa bờ, giảm phương tiện khai thác gần bờ, áp dụng cơ giới hóa để khai thác các đối tượng thủy hải sản có giá trị kinh tế cao, ứng dụng công nghệ tiên tiến bảo quản sản phẩm sau thu hoạch, nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm. Cùng với các chính sách hỗ trợ khai thác thủy sản của Trung ương, của tỉnh, xã đã khuyến khích, động viên ngư dân tiếp tục nâng cấp, cải hoán, đóng mới tàu thuyền, máy móc, ngư cụ, tích cực bám biển. Đến nay, xã Hải Chính có 75 phương tiện với 345 lao động làm nghề khai thác; trong đó 41 tàu có công suất từ 250CV trở lên chuyên đánh bắt khơi xa. Các tàu cá lớn của ngư dân xã Hải Chính được trang bị máy móc hiện đại như: la bàn, máy thông tin liên lạc, bộ đàm, máy định vị vệ tinh, hầm cách nhiệt bảo quản sản phẩm. Một số tàu cá còn có thiết bị được cài đặt sẵn các phần mềm dự báo thời tiết, dự báo thiên tai với âm thanh rõ ràng, được cập nhật, thông tin liên tục và hướng dẫn hướng tránh bão, áp thấp nhiệt đới, nhất là những lúc sắp có thời tiết xấu. Ngoài ra, có tàu còn sử dụng máy siêu âm dò cá (bao gồm cả số lượng cá, độ sâu của nước) giúp ngư dân giảm thời gian tìm được vị trí của cá để đánh bắt nhanh, tiết kiệm chi phí nhiên liệu, góp phần nâng cao hiệu quả khai thác. Thời gian gần đây, nhờ các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, ngư dân Hải Chính được vay vốn đóng tàu công suất lớn vỏ thép; hiện xã có 6 tàu cá vỏ thép có thể hoạt động dài ngày trên biển, khả năng chịu đựng sóng gió tốt, hoạt động an toàn. Ông Nguyễn Văn Thông, xóm Trung Châu, chủ 2 tàu cá vỏ thép cho biết: “Mỗi tàu của tôi có kích thước dài 28m, sức chứa 14 thuyền viên. Tàu được lắp 2 máy với tổng công suất 1.055CV, trọng tải 108 tấn, được trang bị hệ thống lưới khai thác có chiều dài 10 hải lý, chịu được sóng gió cấp 9-10 có thể hoạt động trên biển liên tục từ 30-50 ngày, không chỉ đánh bắt hiệu quả mà còn góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo”. Với việc phát triển đội tàu, ngư cụ, thiết bị ứng dụng công nghệ tiên tiến nên sản lượng khai thác của Hải Chính mỗi năm đạt trên 1.100 tấn, giá trị ước đạt trên 140 tỷ đồng/năm.
 |
| Mô hình nuôi tôm công nghiệp của anh Phạm Văn Quang, xóm Tây Sơn, xã Hải Chính. |
Từ năm 2011, xã Hải Chính đã quy hoạch gọn vùng đất công và chuyển đổi diện tích sản xuất muối kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản để tạo thành vùng nuôi tập trung, phát triển nuôi tôm từ phương thức quảng canh sang nuôi công nghiệp, bán công nghiệp, tăng năng suất, nâng cao thu nhập cho nông dân. Đến nay, toàn xã Hải Chính có gần 200 hộ nuôi thủy sản với tổng diện tích đạt 82ha, tập trung nuôi tôm thẻ chân trắng, tôm sú. Xã đã tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện để đầu tư đồng bộ cải tạo ao đầm, trang bị máy móc phục vụ nuôi trồng thủy sản. Tăng cường phối hợp với các cơ quan chuyên môn của tỉnh, huyện và nhà cung cấp sản phẩm giống, thuốc thú y thủy sản tổ chức chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho người nuôi. Hiện các hộ nuôi tôm ở Hải Chính sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý môi trường ao nuôi, vừa kích thích tăng trưởng nguồn thức ăn tự nhiên của tôm trong môi trường nuôi (tảo, phù du, sinh vật nhỏ), vừa giảm chi phí thức ăn, giảm lượng thức ăn thừa tồn lưu trong ao, làm trong sạch môi trường, giảm dịch bệnh, đảm bảo an toàn cho con tôm. Nhiều hộ nuôi tôm sử dụng hệ thống máy quạt nước trong các ao nuôi làm tăng hàm lượng ô-xy, giúp cho tôm nuôi ổn định thể chất do được cung cấp đủ ô-xy. Một số hộ nuôi tôm đã áp dụng thả ghép thêm cá, cua trong ao nuôi tôm, nhất là các ao nuôi từng xảy ra dịch bệnh, để tiêu thụ lượng thức ăn dư thừa và chất thải từ tôm, nâng cao thu nhập trên cùng diện tích nuôi. Điển hình về ứng dụng khoa học trong nuôi tôm ở xã Hải Chính là anh Phạm Văn Quang, xóm Tây Sơn. Anh Quang cho biết, hiện anh có 8 ao nuôi tôm sú, tôm thẻ chân trắng với tổng diện tích 0,8ha được trang bị 12 giàn quạt nước; ngoài ra anh còn trang bị máy sủi ô-xy 5.000W cho 2 ao ương giống. Các ao nuôi được lắp 4 camera để quản lý từ xa. Nhờ áp dụng công nghệ cao, mỗi năm gia đình anh Quang thu hoạch 7-10 tấn tôm, trừ chi phí lãi 300-500 triệu đồng/năm. Nhằm phát triển nuôi trồng thủy sản bền vững, xã Hải Chính đã hỗ trợ một số hộ nuôi liên kết, thành lập Hợp tác xã Nuôi trồng thủy sản Hải Điền để trao đổi kinh nghiệm, thông tin tiến bộ khoa học kỹ thuật, liên hệ với các hãng sản xuất, kinh doanh thức ăn cho con giống, thuốc thú y thủy sản có uy tín và chất lượng cung cấp vật tư với giá cả phù hợp. Đồng thời quản lý môi trường nuôi trồng, tạo ra các vùng nuôi chuyên canh tập trung với hiệu quả sản xuất cao hơn. Xã cũng tạo điều kiện cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thông Thuận và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Anh Việt đầu tư xây dựng cơ sở ương nuôi con giống tại chỗ phục vụ nhu cầu cho người nuôi trong vùng. Hiện nay, xã Hải Chính đang tập trung giải phóng mặt bằng 12ha để bàn giao cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thủy sản và Xuất nhập khẩu Nam Định đầu tư nuôi tôm công nghệ cao trong nhà kính khép kín từ khâu sản xuất con giống đến khi xuất bán sản phẩm cuối cùng, góp phần kiểm soát dịch bệnh trên tôm, hạn chế ô nhiễm môi trường và nâng cao hiệu quả kinh tế.
Việc ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất thủy sản đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của xã Hải Chính, đời sống người dân được nâng lên rõ rệt. Đến nay, thu nhập bình quân đầu người ở Hải Chính đạt trên 45 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 2,33%. Tuy nhiên, sản xuất thủy sản ở Hải Chính cũng có những khó khăn, do mức độ và tần suất chịu ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh ngày càng tăng. Vẫn còn nhiều người dân thiếu vốn đầu tư nên chưa mạnh dạn áp dụng khoa học công nghệ mới vào nuôi trồng, khai thác thủy sản. Bên cạnh đó, xã cũng chưa có kênh dẫn nước ngọt vào vùng chuyển đổi từ sản xuất muối sang nuôi trồng thủy sản và trồng màu. Ngoài việc đề xuất các cấp, các ngành hỗ trợ cải tạo thủy lợi để tạo nguồn nước ngọt phục vụ sản xuất, xã Hải Chính tiếp tục khuyến khích, huy động các thành phần kinh tế, các hộ dân đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật và ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất để khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh của địa phương./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
