Để hoàn thành nhiệm vụ năm 2019, một trong các giải pháp Bảo hiểm xã hội tỉnh đẩy mạnh thực hiện xuyên suốt là quyết liệt, phấn đấu “tăng thu, giảm nợ” theo kế hoạch Bảo hiểm xã hội Việt Nam giao.
Từ đầu năm đến nay, tổng số chi các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp của Bảo hiểm xã hội tỉnh đạt trên 5.509 tỷ đồng. Đặc biệt năm 2019 là năm đầu tiên thực hiện việc thanh quyết toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo Nghị định số 146/NĐ-CP của Chính phủ, Bảo hiểm xã hội tỉnh tăng cường phối hợp với các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn làm tốt công tác khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế đảm bảo chi đúng, chi đủ chi phí khám, chữa bệnh, tạo thuận lợi cho người hưởng chế độ bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp. Đến tháng 11-2019, toàn tỉnh có 2.286.197 lượt người khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế với tổng số tiền là 904 tỷ 549 triệu đồng. Để thực hiện các chỉ tiêu “tăng thu, giảm nợ”, công tác kiểm tra được Bảo hiểm xã hội tỉnh chú trọng, đảm bảo thực hiện đúng các quy định của ngành. Cụ thể, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã thực hiện 162 cuộc thanh tra, kiểm tra; đã phát hiện và ra quyết định truy thu do đơn vị đóng không đúng mức quy định; thu hồi về quỹ Bảo hiểm y tế trên 310 triệu đồng các cơ sở khám, chữa bệnh chi sai quy định. Qua quá trình thanh tra, kiểm tra, đã kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh, đồng thời tuyên truyền chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp nhằm nâng cao nhận thức về nghĩa vụ, quyền lợi và trách nhiệm tới mọi đối tượng, góp phần thực hiện an sinh xã hội. Bên cạnh đó, Bảo hiểm Xã hội tỉnh tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý điều hành và các hoạt động nghiệp vụ, tổ chức thực hiện nhiệm vụ thu, cấp sổ thẻ, kế toán, giải quyết chế độ chính sách, chi chế độ ngắn hạn. Công tác thông tin tuyên truyền được chú trọng, đổi mới và triển khai rộng khắp, nhất là hình thức tuyên truyền trực tiếp đến người dân, nâng cao nhận thức, hiểu biết của người dân về chế độ chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Đến tháng 11-2019, toàn tỉnh có 1.581.343 người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Trong đó, số người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc 188.340 người; số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện 8.481 người; số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp 169.906 người; số người tham gia bảo hiểm y tế 1.581.343 người. 10 tháng năm 2019, tổng số thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp toàn tỉnh đạt 3.365 tỷ 389 triệu đồng.
Bên cạnh kết quả đạt được, công tác “tăng thu, giảm nợ” của Bảo hiểm xã hội tỉnh còn gặp khó khăn, thác thức. Cụ thể, bảo hiểm xã hội tự nguyện chưa thu hút đông đảo người dân tham gia. Đến tháng 11-2019, toàn tỉnh chỉ có trên 8.400 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Nguyên nhân dẫn đến việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện chưa đạt mục tiêu đề ra là do đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chủ yếu là lao động tự do, lao động nông, lâm nghiệp... ở khu vực phi chính thức, thu nhập thấp và không ổn định nên khó có khả năng tham gia; thời gian đóng phí tối thiểu để được hưởng bảo hiểm xã hội tới 20 năm là khá dài; trong khi đó ngân sách địa phương eo hẹp nên tỉnh chưa có chính sách hỗ trợ cho các nhóm đối tượng được hỗ trợ theo quy định của Luật. Bên cạnh đó, phần lớn người lao động và nhân dân chưa nhận thức đầy đủ về nội dung, ý nghĩa, tầm quan trọng của các chính sách bảo hiểm xã hội. Mặt khác, công tác tuyên truyền chưa phù hợp với các nhóm đối tượng nên một bộ phận người dân vẫn chưa hiểu đầy đủ về chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện... Ngoài ra, thực trạng các đơn vị, doanh nghiệp vi phạm chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp vẫn diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến quyền lợi người đóng bảo hiểm và chỉ tiêu “tăng thu, giảm nợ” của ngành. Đến tháng 11-2019, tổng số nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp 245 tỷ 967 triệu đồng; bao gồm: nợ bảo hiểm xã hội 159 tỷ 177 triệu đồng, nợ bảo hiểm y tế 78 tỷ 151 triệu đồng, nợ bảo hiểm thất nghiệp hơn 7 tỷ đồng... Trong đó, nợ kéo dài 72 tỷ 56 triệu đồng; tổng số nợ của các đơn vị phá sản, giải thể là 30 tỷ 47 triệu đồng… Việc chậm xử lý, khắc phục nợ đọng trốn nợ bảo hiểm sẽ ảnh hưởng đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.
Đồng chí Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh nhấn mạnh: Để khắc phục tình trạng nợ đọng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn tỉnh, từ tháng 6-2019, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 200 chỉ đạo chấn chỉnh, khắc phục. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu Bảo hiểm xã hội tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn các đơn vị, doanh nghiệp, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; phối hợp với các sở, ngành có liên quan trong công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đối với các đơn vị, doanh nghiệp cố tình trốn đóng, chậm đóng, nợ đọng bảo hiểm. Theo dõi, đôn đốc thu nộp các loại bảo hiểm của các đơn vị, cung cấp thông tin về các đơn vị cố tình vi phạm, nợ đọng kéo dài đến các cơ quan chức năng để xử lý theo quy định; công khai danh tính các đơn vị, doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp từ 3 tháng trở lên trên các phương tiện thông tin đại chúng. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh, Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh, Công an tỉnh, Cục Thuế tỉnh, Liên đoàn Lao động tỉnh và UBND các huyện, thành phố phối hợp tuyên truyền, vận động, theo dõi, cung cấp thông tin; thực hiện thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về lao động, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp tại các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn; đôn đốc các doanh nghiệp trích nộp bảo hiểm đầy đủ, kịp thời cho người lao động, hạn chế tới mức thấp nhất tình trạng nợ đọng bảo hiểm. Kiên quyết thực hiện khởi kiện đối với các hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động./.
Việt Thắng
