Thiết bị dạy học (TBDH) là công cụ hỗ trợ giúp giáo viên truyền thụ kiến thức và làm cho bài giảng thêm sinh động, phát huy khả năng sáng tạo của giáo viên và tính tích cực tiếp thu kiến thức của học sinh. Những năm qua, ngành GD và ĐT tỉnh đã quan tâm đầu tư kinh phí mua sắm TBDH cho các cơ sở giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học.
 |
| Sử dụng thiết bị máy chiếu trong giờ học tại Trường THCS Phùng Chí Kiên (TP Nam Định). |
Tại Trường THCS Phùng Chí Kiên (TP Nam Định), đội ngũ giáo viên đều sử dụng, phát huy hiệu quả và tính năng của TBDH. Nhiều giáo viên đã tự thiết kế và sử dụng bài giảng điện tử để phối hợp tốt các phương pháp dạy học tích cực. Trong các giờ thực hành, thí nghiệm, giáo viên đã chú ý tổ chức lớp học khoa học, hợp lý để huy động mọi học sinh đều tham gia thực hành. Hiện nay, trước nhu cầu đổi mới giáo dục, các cơ sở giáo dục trong tỉnh đã được trang bị tương đối đầy đủ TBDH, đảm bảo nhu cầu tối thiểu theo danh mục TBDH được Bộ GD và ĐT ban hành. Sở GD và ĐT đã hướng dẫn các cơ sở giáo dục thực hiện tốt việc quản lý, sử dụng TBDH. Hằng năm, ngành tăng cường công tác tuyên truyền cho cán bộ quản lý và giáo viên về trách nhiệm và sự cần thiết phải sử dụng TBDH trong các giờ dạy; đẩy mạnh công tác quản lý và sử dụng TBDH; tổ chức đánh giá việc sử dụng TBDH của các giáo viên, các cơ sở giáo dục và công tác chỉ đạo sử dụng TBDH của các huyện, thành phố... Vào đầu năm học mới, Cty CP Sách và thiết bị giáo dục đẩy mạnh liên doanh với các cơ sở sản xuất có uy tín về TBDH để cung ứng thiết bị đồng bộ, bảo đảm chất lượng, phù hợp với chương trình, nội dung sách giáo khoa và yêu cầu thực tế của địa phương. Cùng với nguồn thiết bị được cung ứng, ngành GD và ĐT thường xuyên phát động phong trào làm đồ dùng dạy học ở tất cả các cấp học trong tỉnh. Là 1 trong 5 tỉnh, thành phố trong cả nước được Bộ GD và ĐT chọn thực hiện thí điểm “Đề án phát triển TBDH tự làm giai đoạn 2010-2015”, trong năm học 2011-2012, toàn tỉnh đã có hơn 6.000 TBDH tự làm của cán bộ, giáo viên tham gia dự thi ở cấp huyện và các đơn vị trực thuộc sở; trong đó, nhiều thiết bị có chất lượng cao, đẹp được làm công phu, có tính sáng tạo và thực tiễn cao, cần được sản xuất đại trà để áp dụng cho việc giảng dạy và học tập của các cơ sở giáo dục. Từ cuộc thi cho thấy nhiều TBDH có thể cải tiến từ các TBDH cũ để có những TBDH hoàn thiện hơn, góp phần khắc phục tình trạng thiếu thiết bị do chưa có điều kiện mua sắm thay thế…
Tuy nhiên, quá trình dạy học tại các cơ sở giáo dục hiện nay cho thấy, TBDH chưa thực sự phát huy hết giá trị sử dụng. Nhiều cơ sở giáo dục còn thiếu các phòng chức năng nên có TBDH không được dùng. Có nơi, TBDH được đầu tư song không phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, trình độ giáo viên hoặc sử dụng theo kiểu đối phó của giáo viên gây lãng phí TBDH. Các giờ thực hành, thí nghiệm trong chương trình phổ thông quá ít cũng khiến cho việc sử dụng các TBDH không được thường xuyên trong khi việc mua sắm bổ sung, thay thế các TBDH vẫn còn gặp khó khăn…
Để khai thác, sử dụng hiệu quả các TBDH, việc đầu tư mua sắm TBDH nên để các nhà trường chủ động cho phù hợp với thực tế điều kiện dạy và học, tránh tình trạng thiết bị cần lại không có, thiết bị được cung cấp lại không dùng đến. Bên cạnh đó, ngành GD và ĐT cần đầu tư xây dựng cơ sở vật chất đảm bảo đồng bộ để phục vụ tốt công tác quản lý TBDH; rà soát và bổ sung đội ngũ cán bộ phụ trách phòng thí nghiệm, phòng bộ môn cho những cơ sở giáo dục còn thiếu; mở các lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ thí nghiệm. Cùng với việc huy động các nguồn lực mua sắm TBDH, cần tiếp tục khuyến khích giáo viên tự làm đồ dùng dạy học; khen thưởng kịp thời những giáo viên có những đồ dùng có giá trị sử dụng phục vụ tốt cho việc dạy và học; có quy chế trong việc sử dụng và thường xuyên giám sát, nắm bắt tình hình thực tế, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc bảo quản, sử dụng TBDH của các trường, các giáo viên./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
