“Xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, kiểu mẫu để đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn giàu có và thịnh vượng, tiệm cận với khu vực đô thị; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn đồng bộ, hiện đại và kết nối chặt chẽ với quá trình đô thị hóa; kinh tế nông thôn phát triển mạnh mẽ, trình độ sản xuất tiên tiến, nông dân chuyên nghiệp, chú trọng sản xuất nông nghiệp sạch, công nghệ cao gắn với phát triển công nghiệp chế biến, thương mại, dịch vụ, du lịch; môi trường, cảnh quan, không gian nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp; xã hội nông thôn dân chủ, đoàn kết, văn minh, giàu bản sắc văn hóa truyền thống, thực sự là miền quê thanh bình” - Đây là mục tiêu đặt ra trong Nghị quyết 06 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XX về xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025.
 |
| Xã Yên Khánh (Ý Yên) xây dựng cánh đồng mẫu lớn, phát triển sản phẩm lúa Bắc Thơm số 7 mang giá trị kinh tế cao. |
Thực hiện các khâu đột phá về “sản xuất, thu nhập, hộ nghèo”
Thực hiện Quyết định số 12 của UBND tỉnh về việc ban hành bộ tiêu chí xã NTM nâng cao giai đoạn 2018-2020, Ban chỉ đạo xây dựng NTM xã Hoành Sơn (Giao Thủy) triển khai, rà soát, đánh giá, xây dựng kế hoạch “đúng, trúng” theo hướng phát triển ngành nông nghiệp bền vững để tăng thêm nguồn thu nhập cho người nông dân; đẩy mạnh phát triển các chuỗi liên kết, xây dựng cánh đồng lớn tại các xóm 12, 13, 14 sản xuất lúa Bắc thơm số 7, ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với Công ty TNHH Trường Vỹ; rà soát, bổ sung kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025 để tăng nguồn lực đầu tư cho cơ sở hạ tầng xây dựng NTM. Ngoài sản xuất nông nghiệp, xã khuyến khích người dân sống dọc tuyến đường 489, 37B mạnh dạn đầu tư kinh doanh dịch vụ; tạo điều kiện cho các công ty, doanh nghiệp trên địa bàn như Công ty TNHH Cơ khí Quyết Tiến, Siêu thị Lan Chi hoạt động hiệu quả, tạo việc làm thường xuyên thu nhập ổn định cho trên 300 lao động địa phương. Cùng với đó, xã Hoành Sơn đầu tư nâng cấp hệ thống đường giao thông, quy hoạch 3 khu dân cư tập trung, thu hút đầu tư vào địa phương. Toàn xã xây dựng được 6,5km đường hoa; 9 xóm thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, xử lý rác hữu cơ tại chỗ theo đúng quy trình hướng dẫn; 100% số hộ gia đình sử dụng nước sạch. Thu nhập bình quân đầu người đạt gần 66 triệu đồng/năm. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều không thuộc đối tượng bảo trợ xã hội giảm xuống còn 0,23%. Hoành Sơn là một trong 28 xã, thị trấn trong tỉnh được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao từ năm 2020.
Tại huyện Vụ Bản, để tạo đột phá, thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, các địa phương trong huyện tiếp tục thực hiện Đề án Tái cơ cấu nông nghiệp, thực hiện các mô hình chuyển đổi cây trồng và phương pháp sản xuất, gồm mô hình trồng lạc, lúa theo hướng hữu cơ bằng hình thức cơ giới hóa tại các xã Liên Bảo, Tam Thanh, thị trấn Gôi; mô hình trồng lúa trên địa bàn các xã Trung Thành, Vĩnh Hào, Hợp Hưng; sử dụng máy cấy trong sản xuất nông nghiệp tại xã Minh Thuận; triển khai dịch vụ phun trừ sâu bệnh cho lúa bằng phương tiện bay không người lái xã Hiển Khánh... Đồng chí Nguyễn Khắc Xung, Chủ tịch UBND huyện Vụ Bản cho biết: Với quyết tâm tạo bứt phá trong phát triển kinh tế, thu hút đầu tư, giải quyết việc làm cho người lao động, UBND huyện đã triển khai thực hiện tốt các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư, đẩy mạnh công tác quy hoạch, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công nghiệp phát triển. Năm 2021 và quý I năm 2022, UBND huyện đã chỉ đạo hoàn thành giải phóng mặt bằng thực hiện dự án xây dựng Cụm công nghiệp Thanh Côi, Khu công nghiệp Mỹ Thuận, dự án xây dựng Khu dân cư tập trung xã Trung Thành và một số dự án làm đường giao thông. Nhờ có chính sách thu hút các nhà đầu tư và phát huy lợi thế nguồn lao động dồi dào, đến nay trên địa bàn huyện có gần 300 doanh nghiệp và 15 chi nhánh, văn phòng đại diện đang hoạt động, cùng hàng nghìn hộ sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm ổn định cho khoảng 25 nghìn lao động. Đến tháng 2-2022, toàn huyện có 10 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 13 thôn, xóm được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.
Hải Hậu đã “về đích” NTM nâng cao với 100% các xã, thị trấn được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao. Năm 2022, căn cứ Quyết định 691/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí xã NTM kiểu mẫu, huyện ban hành bộ tiêu chí, yêu cầu các địa phương thực hiện hiệu quả, đồng bộ các nội dung tái cơ cấu ngành Nông nghiệp; khai thác có hiệu quả các tiềm năng, nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư để xây dựng đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội. Trong đó, huyện xác định các sản phẩm chủ lực, thế mạnh theo công thức “5 cây, 4 con” trong tái cơ cấu nông nghiệp, gồm: Lúa chất lượng cao, lúa đặc sản, thịt lợn, thịt và trứng gia cầm, tôm, cây dược liệu và các sản phẩm thủy sản chế biến. Ngoài ra còn có các chỉ tiêu cụ thể về mô hình sản xuất, thu nhập bình quân… 2 tháng đầu năm 2022, toàn huyện có 87 mô hình tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng cộng đồng liên kết sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị, đạt gần 200 triệu đồng/ha canh tác; sản lượng thủy sản đạt 7.301 tấn (bằng 17,5% kế hoạch). Giá trị sản xuất CN-TTCN (giá so sánh 2010) đạt 1.011 tỷ đồng, bằng 15,2% kế hoạch. Thu ngân sách Nhà nước đạt 468,3 tỷ đồng, trong đó riêng thu ngân sách trên địa bàn đạt 279,4 tỷ đồng. Huyện phấn đấu trong năm 2022, có ít nhất 20 đơn vị cấp xã đạt NTM kiểu mẫu, 75% số đơn vị cấp xóm đạt NTM kiểu mẫu; có trên 1.000 mô hình kiểu mẫu về cảnh quan, môi trường, văn hóa, an ninh trật tự.
“Xây dựng xã hội nông thôn dân chủ, đoàn kết, văn minh, giàu bản sắc văn hóa”
Sau gần 2 năm thực hiện nghị quyết đại hội Đảng các cấp và triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, kinh tế nông nghiệp, nông thôn tỉnh ta có bước phát triển mới, chuyển dịch tích cực theo hướng sản xuất hàng hóa với quy mô, trình độ, hiệu quả cao hơn. Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở nông thôn được tập trung đầu tư, cải tạo, nâng cấp đồng bộ theo quy hoạch, kết nối với hạ tầng kinh tế - xã hội của tỉnh và khu vực. Đến hết năm 2021, tỉnh ta đã dẫn đầu cả nước về chương trình xây dựng NTM nâng cao với 106 xã, thị trấn (bằng 52% tổng số xã, thị trấn) đã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao (trong đó 13 xã, thị trấn đạt chuẩn năm 2019 và 93 xã, thị trấn đạt chuẩn năm 2020). Có trên 600 thôn, xóm, tổ dân phố đã được UBND cấp huyện công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Tỉnh ta là một trong 5 địa phương dẫn đầu cả nước về thực hiện Chương trình OCOP. Đến tháng 3-2021, toàn tỉnh có 251 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên.
Kết quả nêu trên cho thấy, chương trình xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu tại các địa phương trong tỉnh đã tìm và giải quyết được vấn đề mấu chốt, cũng là mục đích của xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu. Đó là việc quy hoạch nông nghiệp, nông thôn căn cơ, có tầm nhìn xa; xây dựng NTM phải đồng nghĩa với việc tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nông dân, lấy đó làm thước đo cao nhất. Đồng chí Nguyễn Sinh Tiến, Phó Giám đốc Sở NN và PTNT cho biết: Cùng với các chính sách của Trung ương, xuất phát từ thực tiễn phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn, tỉnh lựa chọn các lĩnh vực có tính đột phá để ban hành cơ chế, chính sách phù hợp tạo động lực, khuyến khích các thành phần kinh tế, các tổ chức, cá nhân tích cực tham gia để phát triển toàn diện các lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn như: chính sách thu hút đầu tư; Cơ chế hỗ trợ xây dựng NTM, chương trình mỗi xã một sản phẩm; khuyến khích phát triển ngành nghề nông thôn; cơ giới hóa trong nông nghiệp... Năm 2021 và 2 tháng đầu năm 2022, tổng giá trị sản xuất làng nghề ước đạt khoảng 6.800 tỷ đồng (chiếm khoảng 45% giá trị sản xuất ngành nghề nông thôn trên địa bàn tỉnh). Toàn tỉnh có khoảng 17.540 hộ/cơ sở sản xuất với 43.479 lao động, trong đó lao động thường xuyên chiếm 62,2%, lao động không thường xuyên 37,8%. Loại hình hộ sản xuất - kinh doanh là chủ yếu (11.630 hộ), HTX (25 HTX), doanh nghiệp (khoảng 255 doanh nghiệp chủ yếu ở các lĩnh vực cơ khí, cây cảnh). Kinh tế nông thôn phát triển nên đời sống của người dân được cải thiện. 96,9% hộ gia đình có nhà ở kiên cố, 100% hộ sử dụng điện lưới, 99,98% hộ sử dụng nước hợp vệ sinh. Các chính sách xã hội và an sinh xã hội được thực hiện kịp thời; chất lượng cuộc sống của người dân ở nông thôn ngày một tốt hơn.
Đồng chí Trần Anh Dũng, Ủy viên Ban TVTU, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho biết: Nghị quyết 06 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 đề ra mục tiêu, đến năm 2025: 50% số xã, thị trấn trở lên đạt chuẩn NTM nâng cao; 25% số xã, thị trấn trở lên đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 50% số huyện đạt chuẩn NTM nâng cao. Năm 2022 và những năm tiếp theo, tỉnh tập trung chỉ đạo phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, đảm bảo kết nối nông thôn - đô thị và kết nối liên vùng. Đẩy mạnh phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập của người dân theo hướng bền vững. Tập trung đẩy nhanh thực hiện cơ cấu lại ngành Nông nghiệp theo hướng nâng cao năng suất, giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất phù hợp với nền nông nghiệp hàng hóa. Chú trọng thu hút các doanh nghiệp lớn đầu tư, phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với phát triển công nghiệp chế biến. Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp với các nước có nền nông nghiệp tiên tiến, nhất là hợp tác với Nhật Bản, Hàn Quốc... Tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) theo hướng đa dạng hóa và nâng cao chất lượng, tăng số lượng gắn với xây dựng thương hiệu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiêu thụ sản phẩm và xuất khẩu. Thực hiện tốt chính sách ưu đãi người có công, các chính sách về việc làm, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Đạt được các mục tiêu đó là sự thành công của chương trình xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, đời sống người dân nông thôn thực sự giàu có, thịnh vượng./.
Bài và ảnh: Việt Thắng
