Nhằm tiến tới lộ trình thực hiện BHYT toàn dân, Bộ Y tế đã xây dựng 3 mốc: Từ ngày 1-10-2010, toàn bộ học sinh tham gia BHYT theo hình thức bắt buộc; từ 1-1-2012, những người thuộc hộ làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp tham gia BHYT; từ 1-1-2014, tất cả các nhóm đối tượng bắt buộc phải tham gia BHYT. Lộ trình này nhằm hướng tới mục tiêu đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản mà không phụ thuộc vào khả năng chi trả. Người tham gia BHYT đóng khoảng 500 nghìn đồng/người/năm, khi nằm viện được thanh toán 80% viện phí và có thể được chi trả hàng trăm triệu đồng nếu chẳng may bị bệnh nặng phải chi trả viện phí lớn. Đối với những người thuộc hộ làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp, Nhà nước có chính sách hỗ trợ nhằm khuyến khích họ tham gia. Theo Nghị định số 62 do Chính phủ ban hành, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT, có hiệu lực thi hành từ 1-10-2009, người thuộc hộ làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình được Nhà nước hỗ trợ tối thiểu bằng 30% mức đóng BHYT. Những người trong cùng một gia đình đều tham gia BHYT sẽ được giảm mức đóng; cụ thể là: người thứ nhất đóng bằng mức quy định; người thứ 2, 3, 4 đóng lần lượt bằng 90%, 80%, 70% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 60% mức đóng của người thứ nhất.
 |
| Khám chữa bệnh cho người dân tại Trạm Y tế xã Trung Thành (Vụ Bản). |
Tỉnh ta có đông lao động làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, lại có 3 huyện miền biển nên số đối tượng phải tham gia BHYT từ ngày 1-1-2012 theo quy định của Luật BHYT cao. Tuy nhiên hiện nay, toàn tỉnh vẫn còn trên 50% dân số chưa tham gia BHYT, mà phần lớn là đối tượng thuộc hộ làm nông, ngư, diêm nghiệp. Mặc dù họ là những người thường xuyên làm việc trong điều kiện khắc nghiệt; nguy cơ ốm đau, bệnh tật cao, cần quan tâm chăm sóc sức khỏe; ngành BHXH cũng đã có nhiều nỗ lực trong công tác phát triển đối tượng tham gia song trên thực tế, những đối tượng này lại chưa chú trọng đến việc tham gia BHYT, chỉ những người hay đau ốm, có nhu cầu khám chữa bệnh mới mua BHYT. Bên cạnh sự hạn chế về nhận thức của người dân dẫn tới việc họ chưa tham gia thì mức đóng bằng 4,5% mức lương tối thiểu vẫn cao so với mức thu nhập của người lao động trong các lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp, nhất là trong điều kiện đời sống kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn như hiện nay. Tới đây, khi điều chỉnh giá viện phí mới, nếu không tham gia BHYT mà chẳng may mắc bệnh nặng, chi trả viện phí lớn, đối tượng này sẽ càng khó có khả năng chi trả viện phí. Một trong những lý do khiến tỷ lệ người dân tham gia BHYT tỉnh ta thấp còn do công tác khám chữa bệnh BHYT còn nhiều hạn chế: cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế ở cơ sở còn nghèo nàn, lạc hậu; nhiều trạm y tế xã chưa có bác sỹ; các thủ tục khám chữa bệnh còn rườm rà; chất lượng dịch vụ y tế chưa thực sự đáp ứng yêu cầu của người dân. Vì vậy, để giảm bớt khó khăn, khuyến khích các đối tượng tham gia BHYT, mới đây, Bộ Y tế đã nghiên cứu, xây dựng đề án về lộ trình BHYT toàn dân để trình Chính phủ; trong đó, đề xuất nâng mức hỗ trợ mua thẻ BHYT cho người làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình từ 30 lên 50% từ năm 2013. Cùng với những nỗ lực của ngành Y tế, BHXH tỉnh cần phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho người dân từ cơ sở; chỉ đạo BHXH các huyện, thành phố tổ chức các đại lý BHYT để cấp, bán thẻ BHYT cho các đối tượng kịp thời, thuận lợi, không gây phiền hà cho người tham gia. Đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng về lợi ích khi tham gia BHYT, đặc biệt là quyền lợi và mức hỗ trợ của Nhà nước về BHYT cho những người thuộc hộ làm nông, lâm, ngư nghiệp và tính nhân văn của chính sách BHYT, vừa là sự chia sẻ cộng đồng, vừa phòng tránh rủi ro tài chính liên quan tới đau ốm. Cùng với nỗ lực của ngành BHXH, Sở Tài chính cần đảm bảo kịp thời kinh phí hỗ trợ đóng BHYT của Nhà nước cho các đối tượng theo quy định của pháp luật; tổ chức thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của Nhà nước về chế độ tài chính đối với công tác BHYT. UBND các huyện, thành phố chỉ đạo phòng y tế, các phòng, ban liên quan, UBND các xã, phường, thị trấn phối hợp với ngành BHXH tăng cường công tác vận động, hướng dẫn người dân nâng cao trách nhiệm thực hiện Luật BHYT; đưa chỉ tiêu tỷ lệ người dân tham gia BHYT vào nhiệm vụ kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm của địa phương là chỉ tiêu trong xây dựng nông thôn mới./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
