Trong chăn nuôi, giống vật nuôi là yếu tố quan trọng để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả cho người chăn nuôi. Tuy nhiên, công tác quản lý, kiểm soát các cơ sở sản xuất, kinh doanh, việc vận chuyển giống vật nuôi trên địa bàn tỉnh vẫn gặp nhiều khó khăn. Hiện nay, trên thị trường nhiều loại con giống không bảo đảm chất lượng, không rõ nguồn gốc, không có giấy chứng nhận kiểm dịch vẫn trôi nổi, tràn lan.
Theo thống kê, hiện toàn tỉnh có gần 6,8 triệu con gia cầm, 743 nghìn con lợn và 41 nghìn con gia súc khác. Nhu cầu giống vật nuôi lớn nhưng trên địa bàn tỉnh hiện mới chỉ có 2 cơ sở sản xuất giống vật nuôi gồm: Trung tâm Giống gia súc, gia cầm tỉnh và Cty CP Gà giống Châu Thành là bảo đảm chất lượng, còn hầu hết người chăn nuôi đều tự mua con giống trôi nổi trên thị trường. Như vậy, nhu cầu chăn nuôi của người dân trong tỉnh ngày càng cao, trong khi thị trường giống chưa đáp ứng được yêu cầu. Với các hộ chăn nuôi lợn hướng nạc theo quy mô trang trại, về cơ bản đã chủ động được đàn lợn giống nhưng các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ luôn thiếu con giống. Ông Nguyễn Văn Hùng ở huyện Nam Trực cho biết, trước đây muốn chọn lợn giống không khó, cứ đến phiên chợ nhìn con nào to, khỏe, lông mượt, trắng thì mua hoặc mua ngay của các hộ có lợn nái trong thôn. Hiện nay, rất ít gia đình mang lợn giống ra chợ bán, thương lái thường đặt mua trước cả đàn rồi bán với giá cao, nên muốn mua từ 3-5 con cũng khó, không may gặp phải lợn còi cọc, xấu mã cũng đành chấp nhận. Thực tế nhiều cơ sở mua lợn giống gốc kém chất lượng về gây giống, cộng với quy trình sản xuất không đạt yêu cầu dẫn đến con giống kém chất lượng. Tương tự như đàn lợn, chất lượng giống bò trên địa bàn tỉnh cũng còn nhiều hạn chế.
 |
| Tiêm vắc xin cho lợn giống ở Trung tâm Giống gia súc, gia cầm tỉnh. |
Là một trong những đối tượng vật nuôi chính trên địa bàn, đàn gia cầm của tỉnh những năm qua có bước tăng trưởng khá. Theo Phòng Chăn nuôi (Sở NN và PTNT), mỗi năm nông dân sử dụng hàng triệu con gia cầm giống. Tuy nhiên, cơ sở ấp trứng gia cầm giống trên địa bàn tỉnh hầu hết là cơ sở sản xuất nhỏ lẻ, thu gom trứng không có sự kiểm soát về chất lượng và dịch bệnh. Mặt khác, do nhận thức của người chăn nuôi còn hạn chế, thấy rẻ là mua, nên không ít người mua giống trôi nổi trên thị trường chất lượng gia cầm kém lại chưa được tiêm phòng. Đây là nguyên nhân dẫn tới năng suất thấp, nguy cơ lây lan dịch bệnh lớn. Do đó, Nhà nước cần ưu tiên đầu tư cơ sở vật chất, bảo đảm hoạt động của các cơ sở giống để chọn lai tạo giống vật nuôi có năng suất và chất lượng tốt. Sở NN và PTNT chỉ đạo việc giám định và tuyển chọn con giống để chọn ra những cá thể đực giống đạt tiêu chuẩn và tiến tới cấp chứng chỉ chất lượng con giống. Việc quản lý con giống cũng cần được tăng cường, tạo cơ hội cho những cơ sở kinh doanh con giống có uy tín được Nhà nước cấp chứng chỉ phát triển.
Để nâng cao chất lượng con giống, các cấp, các ngành, các địa phương cần khuyến khích và tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất giống vật nuôi. Trung tâm Giống gia súc, gia cầm tỉnh, các cơ sở sản xuất và kinh doanh con giống cần có kế hoạch chủ động con giống tốt cung ứng cho người chăn nuôi. Các hộ sản xuất, kinh doanh phải được cơ quan thú ý cấp giấy chứng nhận kiểm dịch. Cần khai báo với trưởng thôn, xóm và thú y để thực hiện quản lý đàn và tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin theo quy định. Các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển con giống vật nuôi ra vào địa bàn tỉnh, tạo vành đai an toàn dịch bệnh cho đàn vật nuôi. Các địa phương cần tổ chức cho các hộ kinh doanh ký cam kết không vận chuyển con giống, gia súc, gia cầm mắc bệnh, từ vùng có dịch bệnh, không rõ nguồn gốc về địa phương; xử lý nghiêm những trường hợp vận chuyển con giống không rõ nguồn gốc, không có giấy chứng nhận kiểm dịch, đặc biệt gia cầm nhập lậu từ Trung Quốc theo quy định. Các cơ sở nuôi đàn giống bố mẹ phải có cán bộ kỹ thuật có trình độ trung cấp về chăn nuôi trở lên; tăng cường công tác quản lý giống, loại thải con giống kém chất lượng; đưa giống mới có chất lượng bằng phương pháp lai tạo hoặc thụ tinh nhân tạo; thay đổi chế độ chăm sóc nuôi dưỡng, hệ thống chuồng nuôi; thực hiện tốt việc giám định bình tuyển để loại bỏ những con giống kém. Đồng thời, các đơn vị phải thường xuyên tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người nuôi về việc chọn, sử dụng con giống./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
