Các sai lầm trong chẩn đoán và điều trị bệnh gút

07:04, 08/04/2019

Gút là bệnh rối loạn chuyển hóa mạn tính dễ dẫn đến nguy cơ như hư khớp, bệnh thận và tim mạch có thể gây tử vong hoặc tàn phế. Các sai lầm về chẩn đoán và điều trị bệnh gút có thể đến từ các phía.

Dinh dưỡng hợp lý và tập thể dục thường xuyên là biện pháp tốt nhất phòng ngừa các bệnh, trong đó có bệnh gút
Dinh dưỡng hợp lý và tập thể dục thường xuyên là biện pháp tốt nhất phòng ngừa các bệnh, trong đó có bệnh gút

Từ phía bệnh nhân:

Nhiều người nghĩ rằng khi điều trị thuốc và hết đau là đã khỏi bệnh gút? Thực ra, khi bạn uống thuốc và hết đau chỉ mới có nghĩa là tạm thời giải quyết được tình trạng viêm của khớp hay gân. Nên nhớ rằng bệnh gút có diễn biến mạn tính, kéo dài trong nhiều năm, thậm chí rất lâu trên dưới 10 năm. Các khuyến cáo đều khuyên là nếu bệnh nhân ổn định về mặt lâm sàng và acid uric máu trở về bình thường vẫn cần tiếp tục điều trị thêm trong 3 tháng để ngăn ngừa tái phát với người chưa có tophi và trong 6 tháng nếu đã có tophi.

Ăn kiêng triệt để sẽ không bị các cơn gút tái phát? Không hoàn toàn đúng. Vì acid uric vẫn đến từ nguồn nội tại trong cơ thể. Tuy vậy cũng nên hạn chế dùng các thực phẩm chứa nhiều purin (nội tạng động vật, các loại thịt lên men, hải sản, một số ngũ cốc và các loại hạt…), rượu, bia.

Nước ngọt có gas an toàn với người bị gút? Hoàn toàn sai. Vì các loại nước ngọt có gas làm tăng acid uric trong máu, không thua kém gì bia. Cần kiêng dùng nước ngọt có gas, nhất là khi dùng với hải sản.

Một số người tin vào nước ép trái dưa leo hoặc một số cây như cây đất nở hoa hoặc một số bài thuốc đăng trên cộng đồng mạng có thể chữa khỏi dứt điểm bệnh gút? Không đáng tin. Thực tế cho đến nay chưa có nghiên cứu nào đưa ra được các biện pháp điều trị khỏi triệt để bệnh gút.

Bệnh gút chỉ ảnh hưởng đến khớp nên không nguy hiểm đến tính mạng, do vậy không cần phải theo dõi lâu dài? Rất sai. Vì bệnh nhân gút có nguy cơ bị thêm bệnh lý thận có thể dẫn đến sỏi thận, suy thận. Tỷ lệ bệnh lý tim mạch tăng cao ở người bị gút và có thể gây ra các biến cố tim mạch chết người. Bạn cần được theo dõi và điều trị tích cực bệnh gút.

Chỉ có đàn ông tuổi trung niên là mắc bệnh gút? Sai. Mặc dù bệnh gút hay gặp nhất ở đàn ông trung niên tuổi trên 40, nhưng với các chuẩn sinh hoạt được cải thiện, chế độ ăn purine ngày một cao, và với tỉ lệ tiêu thụ rượu bia khủng như ở nước ta hiện nay bệnh gút có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Mỡ cằm và mỡ trong cơ thể thường cao. Đặc biệt phụ nữ sau mãn kinh, vì hàm lượng estrogen giảm mạnh, nên việc đề phòng và điều trị bệnh gút là không thể coi thường được.

Bệnh gút chỉ xảy ra cho người giàu có chế độ ăn giàu đạm? Cũng sai. Người ta nhận thấy người nghèo cũng có tỉ lệ bệnh gút cao như mọi người, giàu nghèo đều có thể bị bệnh gút.

Trong bệnh gút phải có dấu hiệu acid uric máu cao? Không nhất thiết. Nhiều người đi thử máu thấy có hàm lượng acid uric cao, họ cho rằng đương nhiên là họ mắc bệnh gút. Nói chung chỉ có khoảng 10% số người có acid uric trong máu cao bị bệnh gút. Cũng vậy, khi điều trị gút, các bệnh nhân acid uric máu cao thường mong cho hàm lượng acid uric máu giảm xuống. Quan niệm này ngày nay không còn đúng nữa và đôi khi còn ngược lại, acid uric sụt giảm có thể làm nặng thêm cơn bệnh gút. Vì rằng acid uric máu có thể bị sụt giảm đột ngột do lắng đọng các tinh thể urate không hòa tan bên trong các khớp và mô chung quanh, điều này khởi xướng một viêm khớp do gút - tình trạng này cũng được gọi là viêm khớp di căn metastatic arthritis. Do đó trong điều trị, thường ngưới ta bắt đầu bằng các liều nhỏ thuốc làm giảm acid uric và tăng dần lên tới liều đầy đủ.

Các kháng sinh có thể chống lại gút? Sai. Các kháng sinh thực tế không có tác dụng gì đến chuyển hóa của acid uric. Sự áp dụng một cách khoa học và hợp lý việc điều chỉnh các thuốc chuyển hóa acid uric, giúp khôi phục sự thăng bằng của chuyển hóa acid uric trong cơ thể mới là các nguyên lý của điều trị.

Có thể điều trị gút từng thời kỳ ngắn? Sai. Điều trị ngắn hạn chỉ có thể làm giảm nhẹ triệu chứng, và theo thời gian bệnh sẽ quay trở lại không thể tránh khỏi. Như vậy điều trị gút phải có kế hoạch dài hạn dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Bệnh gút có gây hại cho thận? Sau cơn gút, thường bạn chỉ quan tâm đến các triệu chứng của khớp và acid uric mà không đánh giá xem các thận bị hư hại ra sao. Gút không chỉ làm tổn thương đến các khớp mà nó cũng có thể sinh ra các tinh thể nhỏ ở trong thận và đưa đến sỏi thận, suy thận. Do đó, người bị gút phải lưu ý thử các chức năng thận để có thể phát hiện kịp thời các hậu quả tệ hại trên thận. Bạn cũng cần chú ý là các thuốc chống đau dùng trong bệnh gút cũng có thể gây độc hại cho thận.

Về phía bác sĩ điều trị:

Một số bác sĩ chưa nhận thức được cơ bản gút là một bệnh lý có diễn biến mạn tính và cần được điều trị lâu dài. Thông thường các bác sĩ khi điều trị cho bệnh nhân khỏi cơn gút cấp coi như đã xong, không quan tâm đến việc điều trị phòng tái phát về sau.

Các tophi đều cần phải mổ để loại bỏ? Điều này không đúng, vì một số tophi chưa có biến chứng có thể sẽ teo nhỏ nếu việc điều trị giảm acid uric trong máu hiệu quả. Chỉ định mổ khi các tophi có thể gây biến chứng như loét da, hủy xương, quá to ảnh hưởng đến chức năng của chi hay sinh hoạt hàng ngày.

Điều trị hạ acid uric máu chỉ cần đưa về ngưỡng bình thường dưới 7 mg/dL là đủ? Có những khuyến cáo mới: cần đưa nồng độ acid uric về dưới 6 mg/dL cho những người không có lắng đọng tinh thể acid uric ở khớp hay chưa có tophi, và dưới 5 mg/dL khi đã có  tophi.

Gút là bệnh rối loạn chuyển hoá mạn tính và để lại những hậu quả nặng nề nếu điều trị không đúng cách. Chúng ta cần có sự hợp tác thật tốt của bệnh nhân, bác sĩ để có thể quản lý bệnh nhân tốt hơn nhằm phòng tránh cho bệnh nhân các nguy cơ như hư khớp, bệnh thận và tim mạch có thể gây tử vong hoặc tàn phế.

Theo suckhoedoisong.vn



BÁO NAM ĐỊNH ĐIỆN TỬ

Tổng biên tập: Phạm Văn Trường

Phó Tổng biên tập: Trần Vân Anh, Nguyễn Thị Thu Thủy

Tòa soạn: Số 68 Trần Phú, TP Nam Định, tỉnh Nam Định

Điện thoại: 0228.3849386; Email: toasoanbnd@gmail.com