Những năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở ở Trực Ninh luôn quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện để phong trào văn nghệ quần chúng phát triển sâu rộng, góp phần nâng cao đời sống tinh thần, tạo không khí sôi nổi, động viên nhân dân thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
 |
| Một buổi luyện tập của đội văn nghệ xung kích xã Trực Đại. |
Hiện nay, trên địa bàn huyện có hàng chục tổ, tốp, CLB, đội văn nghệ ở 21 xã, thị trấn; mỗi tổ, đội có từ 15 đến 30 thành viên. Ở các CLB, đội văn nghệ, các thành viên đều tự nguyện đóng góp kinh phí xây dựng, luyện tập, tổ chức nhiều buổi biểu diễn phục vụ nhân dân. Nhiều địa phương như: Thị trấn Cổ Lễ, các xã Liêm Hải, Trực Tuấn, Trực Cường, Trực Đại, Trực Hùng… đã hình thành các đội, CLB văn nghệ hát dân ca. Xã Liêm Hải có 8 làng, mỗi làng đều có đội văn nghệ quần chúng. Đội chèo làng Hải Lộ Cự được thành lập từ năm 2000; buổi đầu hoạt động của đội gặp nhiều khó khăn do chưa đủ trang phục, đến nay có 25 thành viên hoạt động ổn định. Hằng năm, đội tổ chức dàn dựng 3-4 vở chèo, biểu diễn ở các NVH xóm trong và ngoài xã. Vào các dịp hội làng, lễ, tết, các ngày kỷ niệm, tiễn tân binh lên đường nhập ngũ… các CLB, đội văn nghệ đã dàn dựng nhiều tiết mục tự biên cổ vũ công cuộc lao động sản xuất xây dựng cuộc sống của nhân dân. Ở Thị trấn Cổ Lễ, CLB văn nghệ liên thế hệ được thành lập từ năm 1997, đến nay có 30 hội viên, đã dàn dựng nhiều tiết mục văn nghệ và tích cực phục vụ các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Vào dịp mừng Đảng - mừng xuân CLB biểu diễn ca múa nhạc; tại một số lễ hội của địa phương, CLB tổ chức biểu diễn chương trình hát chèo, hát dân ca… Ở xã Trực Tuấn, từ xưa làng Nam Lạng có đội chèo nức tiếng trong vùng. Năm 2011, CLB đàn hát dân ca của làng Nam Lạng được thành lập và duy trì sinh hoạt hằng tháng với 15 thành viên. Những năm qua lễ hội làng Nam Lạng được tổ chức vào ngày 6 tháng giêng đều có chương trình biểu diễn chèo của CLB đàn hát dân ca Nam Lạng. CLB Múa sơn quân Thái Cường là tập hợp của 38 thành viên ở 2 xã Trực Cường, Trực Thái. Múa sơn quân là nghệ thuật diễn các tích trò dân gian (xuất hiện từ nửa đầu thế kỷ XIX); ở đó diễn viên dùng mặt nạ để thể hiện nhân vật. Hiện nay, CLB còn lưu giữ 30 chiếc mặt nạ có niên đại khoảng 180 năm, chất liệu được làm từ gỗ sung mô phỏng các nhân vật trong tích “Đường Tăng đi Tây thiên thỉnh kinh”. Những tiết mục của CLB không chỉ mang tính hài mà còn chứa đựng triết lý nhân sinh: cái thiện sẽ chiến thắng cái ác nên có tính giáo dục cao. Xã Trực Đại là địa phương có nhiều CLB hoạt động ở đa dạng các loại hình. Hiện nay, xã có 1 đội văn nghệ xung kích, 1 đội múa rồng, 1 đội nhạc kèn, 2 đội trống, 1 đội trắc, 1 CLB thơ, 1 CLB Thức vũ kinh người cao tuổi, 21 đội văn nghệ ở các xóm. Đội Trắc, xóm 5, xã Trực Đại có 30 hội viên; hoạt động mang tính cộng đồng cao khi hòa hợp trẻ em, người lớn, nam, nữ quây quần trong vũ điệu khi biểu diễn. Đạo cụ để đánh trắc của đội là những cặp thanh gỗ lim hoặc trắc cắt khúc nhỏ từ 35-40cm, hình bầu dục, khi gõ vào nhau tạo ra âm thanh có độ đanh hòa với tiếng trống, thanh la, não bạt, sinh tiền, mõ, tạo nên tiết tấu và hiệu quả âm thanh hấp dẫn. Trên phương diện nghệ thuật, các bước di chuyển lôi cuốn qua vũ điệu người chơi gợi cho ta hình ảnh hân hoan bình dị, thu hút người xem. Xã Trực Hùng có 6 đội nhạc kèn ở các giáo xứ Tân Lý, Tân Châu, Tân Phường, giáo họ Tân Mỹ và 2 đội kèn thuộc giáo xứ Lác Môn. Các đội kèn ngoài phục vụ các nghi lễ trong nhà thờ còn thường xuyên biểu diễn trong các ngày lễ, Tết ở địa phương.
Đồng chí Nguyễn Mạnh Trường, Giám đốc Trung tâm VH-TT huyện cho biết: Phong trào văn hóa, văn nghệ ở Trực Ninh hiện nay phát triển mạnh bởi các địa phương gắn văn nghệ quần chúng với hoạt động của các tổ chức đoàn thể nên đã tháo gỡ khó khăn về kinh phí cho các CLB văn nghệ tập luyện, biểu diễn các tiết mục mới. Huyện chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh xây dựng các đội văn nghệ quần chúng và thành lập các loại hình CLB văn nghệ ở các xã, thị trấn, góp phần động viên cán bộ, nhân dân hăng hái thi đua lao động sản xuất. Để các đội, CLB văn nghệ quần chúng có hướng đi đúng, hoạt động hiệu quả, hằng năm, ngoài việc tổ chức các hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng, NVH huyện thường xuyên tổ chức hướng dẫn chuyên môn, kỹ năng biểu diễn cho các CLB văn nghệ.
Phong trào văn nghệ quần chúng ở huyện Trực Ninh phát triển đã góp phần tích cực trong việc nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, tạo sự đoàn kết, gắn bó giữa các hộ dân trong lao động sản xuất, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc./.
Bài và ảnh:
Viết Dư
