Thôn Phượng phát triển nghề truyền thống

Thôn Phượng, xã Nam Dương (Nam Trực) từ lâu nổi tiếng với nghề sản xuất miến, bánh đa. Từ một nghề phụ, nghề làm miến, bánh đa đã trở thành nghề chính của người dân nơi đây, mang lại thu nhập ổn định và tạo việc làm cho nhiều lao động thời vụ ở địa phương.

Người dân thôn Phượng sản xuất hai loại miến là miến gạo và miến dong. Để làm ra 1 tấn miến gạo cần 1,2-1,3 tấn gạo; làm 1 tấn miến dong cần 1,6-1,8 tấn bột dong. Cách đây khoảng hơn chục năm, do làm miến thủ công, sản xuất manh mún nên thu nhập của người làm miến thấp, nhiều hộ phải bỏ nghề.

 

Những năm gần đây, một số hộ làm nghề đã chủ động đầu tư máy móc, thiết bị như: máy xay bột, tráng miến, cắt miến, năng suất cao hơn.

Những năm gần đây, một số hộ làm nghề đã chủ động đầu tư máy móc, thiết bị như: máy xay bột, tráng miến, cắt miến, năng suất cao hơn; mỗi cơ sở có thể sản xuất 200-300kg/ngày. Các sản phẩm miến không chỉ được tiêu thụ trên địa bàn tỉnh mà còn được tiêu thụ ở các tỉnh, thành phố khác như: Hà Nội, Hải Phòng, Thái Bình, Lạng Sơn, Sơn La, Quảng Ninh và một số tỉnh phía Nam.

Từ một nghề phụ, làm miến, bánh đa đã trở thành nghề có thu nhập chính của người dân thôn Phượng.

Là sản phẩm tiêu dùng hút khách nên làng miến luôn tấp nập sản xuất quanh năm. Với người làm miến, thích nhất thời tiết nắng và gió, bởi như vậy mới tạo ra được những sợ miến dai, ngon. Mỗi xưởng sản xuất miến nơi đây đều thực hiện các công đoạn làm miến từ làm bột, làm sợi, hong miến. Máy móc và quy trình sản xuất thì có thể giống nhau, nhưng địa điểm phơi, nguyên liệu đầu vào sẽ tạo nên sự khác biệt của mỗi cơ sở sản xuất miến.

 

Cơ sở sản xuất miến, bánh đa của ông Mai Văn Hựu là một trong những cơ sở lớn ở thôn Phượng.

Gia đình ông Mai Văn Hựu, một trong những hộ sản xuất miến dong lớn nhất thôn mỗi tháng thu mua khoảng 15-20 tấn bột dong ở một số tỉnh miền núi như: Lào Cai, Sơn La, Yên Bái, Hà Giang… Bột dong sau khi nhập về được chế biến, lọc lấy tinh bột và cho vào những bể ngâm để “rửa bột”. Công đoạn rửa bột cần cẩn thận và mất nhiều thời gian, bởi bột càng sạch thì miến càng dai và ngon.

Nghề làm miến, bánh đa mang lại thu nhập ổn định và tạo việc làm cho nhiều lao động thời vụ ở địa phương.

Ông Hựu cho biết, nghề làm miến dong không khó nhưng phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Những ngày nắng tháng 6 là điều kiện tốt cho người dân phơi miến. Còn gia đình ông Phạm Văn Khánh đầu tư máy móc hiện đại để thực hiện các công đoạn như sơ chế, tráng, hấp chín miến gạo rồi đem phơi nắng, sau đó thu về dùng máy cán thành sợi. Nhờ bí quyết ủ bột trộn tỷ lệ hợp lý, lại luôn khắt khe trong khâu chọn nguyên liệu nên sợi miến gạo có độ giòn tự nhiên, mùi thơm, sợi đẹp, để vài tháng không bị mốc, hỏng. Hàng tháng gia đình ông Khánh xuất bán khoảng một tấn mi, có tháng cao điểm lên tới 3-4 tấn; thu nhập của người lao động cũng đạt từ 200-250 nghìn đồng/người/ngày.

Hàng tháng, gia đình ông Phạm Văn Khánh xuất bán khoảng một tấn miến, có tháng cao điểm lên tới 3 -4 tấn.

Không chỉ nổi tiếng với nghề làm miến, xã Nam Dương còn được biết đến với nghề làm bánh đa. Khác với một số làng nghề, khi làm bánh thường pha các loại nguyên liệu khác và dùng bột nghệ cho đẹp màu, bánh đa thôn Phượng chỉ dùng bột gạo với vừng. Bánh làm bằng bột gạo, sau khi nướng sẽ giữ được độ giòn và thơm lâu.

Miến phơi nắng xong được thu về cắt sợi rồi chia thành từng bó.

5 năm trở lại đây, nhu cầu tiêu thụ bánh đa tăng mạnh, số hộ sản xuất bánh đa của thôn Phượng ngày càng tăng. Từ khi nghề làm miến, bánh đa khởi sắc, bộ mặt nông thôn ngày càng được đổi mới. Năm 2013, làng đã được nhận giấy chứng nhận làng nghề truyền thống. Việc sản xuất miến không chỉ duy trì, phát triển văn hóa làng nghề mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với công việc làm nông đơn thuần, đem đến thu nhập tương đối cho nhiều lao động tại địa phương./.

Bài và ảnh: Hồng Minh - Thanh Hoa
Trình bày: Trường Vinh
Ngày xuất bản: 1-6-2023