Sáng danh đất học Nam Trực

Thời kỳ đổi mới, được xây dựng, phát triển trên “cái nôi” của truyền thống, chất lượng giáo dục huyện Nam Trực luôn nằm trong tốp dẫn đầu tỉnh. Giáo dục và Đào tạo huyện nhiều năm qua thu được nhiều thành tích, kết quả nổi bật: nằm trong nhóm các huyện đi đầu của tỉnh hoàn thành phổ cập tiểu học, THCS của vùng đồng bằng sông Hồng và cả nước. Hệ thống trường, lớp phát triển ổn định, đáp ứng được nhu cầu học tập của con em nhân dân. Chất lượng giáo dục toàn diện của huyện luôn được duy trì, giữ vững đảm bảo thực chất, vững chắc. Nhiều năm liền, chất lượng học sinh của huyện thi đỗ các trường THPT, đại học, cao đẳng luôn xếp thứ hạng cao của tỉnh.

Chất lượng học sinh giỏi (HSG) là truyền thống thế mạnh của huyện Nam Trực. Nhiều năm liền, trong các kỳ thi HSG các cấp, huyện luôn đứng trong tốp dẫn đầu toàn tỉnh. Riêng năm học 2022-2023, thi HSG các môn văn hóa, toàn đoàn đoạt giải Nhất và xếp thứ hai trong 10 huyện/thành phố; 19 học sinh đoạt giải quốc tế, quốc gia; 273 em đoạt giải cấp tỉnh và trên 100 học sinh đoạt giải Nhất cấp huyện trong các cuộc thi học sinh giỏi ở tất cả các loại hình. Tiêu biểu như: Tại cuộc thi “HSG Toán Hoa Kỳ AMC8” cả 7 học sinh Trường THCS Nguyễn Hiền tham gia và đoạt giải; trong đó có 1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc và 5 Huy chương Đồng. Huyện có 2 học sinh đoạt giải quốc tế về nghiên cứu khoa học kỹ thuật, 17 em đoạt giải cấp quốc gia, 382 em đoạt các giải Nhất, Nhì, Ba cấp tỉnh ở các cuộc thi trong năm học này. Cuộc thi “Lập trình Robotics cấp quốc gia năm 2023” với hơn 700 thí sinh của 160 đội chơi trên toàn quốc, huyện Nam Trực có 3 đội dự thi xuất sắc lọt vào Vòng Chung kết, 2 đội giành giải và được chọn dự thi thế giới tại Hoa Kỳ...

Kết quả trên đã minh chứng cho sự đúng hướng và hiệu quả cũng như sự quan tâm thiết thực của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện đối với công tác khuyến học, khuyến tài; làm tốt công tác động viên, khen thưởng để khuyến khích sự vươn lên của giáo viên, học sinh. Trong đó, công tác xã hội hóa giáo dục là “chìa khóa” mở cánh cửa cho giáo dục của huyện đi tới những con đường thành công. Các hình thức khuyến học, khuyến tài diễn ra phong phú, đa dạng với mạng lưới rộng khắp, mô hình đa dạng tại địa bàn dân cư. Chăm lo việc học hành cho con em ở Nam Trực không chỉ là việc riêng của các gia đình, nhà trường mà là của toàn xã hội. Trong đó, khuyến học gia đình là hạt nhân then chốt, dòng họ khuyến học là nền tảng vững chắc, là cơ sở xây dựng nên xã hội học tập trên tinh thần “họ hàng thành đạt thì làng xã phồn vinh”. Hiện toàn huyện đã có hơn 200 dòng họ, thôn làng được tặng Bức trướng Khuyến học - Khuyến tài; gần 20 nghìn gia đình được công nhận “Gia đình hiếu học” cấp xã; trên 600 gia đình được công nhận “Gia đình hiếu học” cấp huyện.

Tiếp nối truyền thống hiếu học, học giỏi của quê hương, nhiều người con Nam Trực trên khắp mọi miền Tổ quốc đã luôn nỗ lực, vượt lên khó khăn, thành danh trên các lĩnh vực. Minh chứng rõ nét trong năm 2023 vừa qua, trong số 39 Giáo sư (GS), Phó Giáo sư (PGS) quê hương Nam Định được công nhận, riêng huyện Nam Trực có 11 người; trong đó người trẻ tuổi nhất là PGS Cù Thanh Thủy, sinh năm 1985. Đặc biệt, trong số 3 tân GS trẻ tuổi nhất cùng sinh năm 1984 của toàn quốc, Nam Trực vinh dự “góp mặt” GS.TSKH Đoàn Thái Sơn, ở xã Nam Lợi, Viện trưởng Viện Toán học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

GS.TSKH Đoàn Thái Sơn từng là học sinh chuyên toán của Trường THCS Nguyễn Hiền (khóa 1996-1999), rồi chuyên Toán Lê Hồng Phong (khóa 1999-2002). Trong thời gian học chuyên toán ở Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, anh được chọn tham gia Đội tuyển thi HSG quốc gia cả hai năm lớp 11 và lớp 12. Được sự dìu dắt và bồi dưỡng của các thầy Đặng Kinh Long, Cao Xuân Hùng, Trần Xuân Đáng và các thầy, cô dạy toán chuyên, năm lớp 11, anh đã giành giải Ba quốc gia và năm lớp 12 được tặng Bằng khen tại Kỳ thi Olympic Toán học Châu Á - Thái Bình Dương. Sau đó, anh tiếp tục tốt nghiệp hạng xuất sắc hệ Cử nhân Khoa học Tài năng Toán học của Trường Đại học Khoa học Tự Nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2006. 3 năm sau đó, anh nhận bằng Tiến sĩ tại Đại học Kỹ thuật Dresden (CHLB Đức); năm 2016 Đoàn Thái Sơn bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ khoa học tại Đại học Kỹ thuật Dresden và được bổ nhiệm PGS năm 2018. 5 năm sau, anh là một trong 3 vị GS trẻ nhất được công nhận năm 2023.

Cũng là người trẻ tuổi nhất đạt chức danh PGS trong số 11 người con của quê hương Nam Trực, chị Cù Thanh Thủy, quê xã Đồng Sơn, hiện là Trưởng bộ môn Kinh tế phát triển - Khoa Quản lý đô thị, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội. Chị Thủy tâm sự: “Quê hương Nam Trực giàu truyền thống hiếu học đã khởi nguồn, nuôi dưỡng, động viên tinh thần hiếu học để tôi và các thế hệ trẻ có được thành tựu nhất định ngày nay. Xã Đồng Sơn là nơi tôi gắn bó mật thiết thuở ấu thơ, trong từng nếp sống hàng ngày, những cuộc gặp gỡ, chuyện trò với thế hệ đi trước là những PGS, TS - những người có thành tựu về tri thức ở quê hương, đã làm nền tảng cho tôi đam mê nghiên cứu khoa học. Đặc biệt, điều làm tôi rất xúc động là ngay sau khi được công nhận PGS, tôi đã nhận được Thư chúc mừng của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Phạm Gia Túc. Điều đó đã thể hiện sự trân trọng, quan tâm, ghi nhận của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Nam Định đối với sự nghiệp và thành tựu nghiên cứu khoa học của con em quê hương”.

Là cái nôi nuôi dưỡng nhiều nhân tài cho đất nước, giáo dục Nam Trực đang tiếp nối truyền thống, khẳng định vị thế, đóng góp vào thành tích chung của giáo dục tỉnh nhà gần 30 năm nằm trong tốp dẫn đầu toàn quốc, niềm tự hào của bao thế hệ người con của quê hương./.

Bài và ảnh: Minh Thuận