Lễ hội mùa thu

04:09, 13/09/2019

Trên địa bàn tỉnh có gần 40 lễ hội được tổ chức vào mùa thu. Trong đó nhiều lễ hội được tổ chức quy mô như: Lễ hội Đền Trần (thành phố Nam Định), lễ hội Đền Bảo Lộc, lễ hội Đền Lựu Phố (Mỹ Lộc), lễ hội Chùa Cổ Lễ (Trực Ninh), lễ hội Chùa Keo Hành Thiện (Xuân Trường), lễ hội Đền Độc Bộ (Ý Yên)... Mỗi lễ hội mang một ý nghĩa, sắc thái riêng, nhưng đều có điểm chung là tưởng nhớ những người có công với quê hương, đất nước, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.

Tại các địa phương có các lễ hội mùa thu được tổ chức quy mô lớn như: Thành phố Nam Định, các huyện Trực Ninh, Mỹ Lộc, Xuân Trường, Nam Trực, ban tổ chức lễ hội đều xây dựng kịch bản lễ hội trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; trong đó chú trọng bảo tồn, phát huy các nghi thức truyền thống, khôi phục các trò chơi dân gian, dân vũ. Nhiều năm qua, nghi lễ dâng hương tại các lễ hội đều có sự tham gia của học sinh các trường học, qua đó góp phần giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ. Đặc biệt, các lễ hội mùa thu thường là thời điểm học sinh bắt đầu bước vào năm học mới; ở một số di tích sau khi dâng hương tưởng niệm nhân vật được thờ phụng, học sinh có thành tích học tập tốt được tuyên dương và trao thưởng ngay tại di tích. Tại Đền thờ Trạng nguyên Nguyễn Hiền, thôn Dương A, xã Nam Thắng (Nam Trực) vào ngày diễn ra lễ hội truyền thống (từ 14 đến 16 tháng 8 âm) và các dịp khai giảng, tổng kết năm học, các trường học trên địa bàn đều tổ chức dâng hương, vinh danh những học sinh có thành tích học tập xuất sắc. Tại Đền Thượng Lao, Đền Xối Thượng, xã Nam Thanh (Nam Trực) vào ngày mùng 10-8 âm lịch diễn ra lễ hội truyền thống tưởng nhớ công lao đánh thắng quân Chiêm Thành của Bảng nhãn Lê Hiến Giản và Tiến sĩ Lê Hiến Tứ. Trước ngày diễn ra lễ hội, thầy và trò Trường Trung học cơ sở Nam Thanh thường tổ chức buổi học ngoại khóa “ngược dòng lịch sử” để giáo dục truyền thống cho học sinh.

Rước kiệu trong lễ hội Đền Lựu Phố, xã Mỹ Phúc (Mỹ Lộc) năm 2019.
Rước kiệu trong lễ hội Đền Lựu Phố, xã Mỹ Phúc (Mỹ Lộc) năm 2019.

Xã Mỹ Phúc (Mỹ Lộc) có 2 lễ hội mùa thu quy mô lớn gồm lễ hội Đền Bảo Lộc và lễ hội Đền Lựu Phố. Lễ hội Đền Lựu Phố diễn ra vào đầu mùa thu (7-7 âm lịch) tưởng nhớ công lao của Thái sư Trần Thủ Độ. Lễ hội được tổ chức trang trọng với phần lễ gồm: tế cáo, tế chính kỵ, lễ rước kiệu, lễ dâng hương, tế nữ quan; phần hội tổ chức giải bóng đá “Hào khí Đông A” và hát chèo. Lễ hội Đền Bảo Lộc được tổ chức trung tuần tháng 8 âm lịch tưởng nhớ ngày kỵ của Quốc công tiết chế Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn thu hút đông đảo du khách thập phương. Ngoài phần lễ được tổ chức trang nghiêm, phần hội có một số trò dân gian đặc sắc như đấu vật, cờ người, múa bài bông...

Lễ hội Trần tưởng nhớ công lao các vị vua Trần và ngày mất của Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo (20 tháng 8 âm lịch) thu hút đông đảo nhân dân địa phương và khách thập phương. Lễ hội diễn ra tại Khu di tích lịch sử - văn hóa Đền Trần, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định. Nghi lễ diễn ra với các lễ rước từ các đình, đền xung quanh về dâng hương, tế tự ở Đền Thiên Trường thờ 14 vị vua Trần. Ngày 20-8 âm lịch, tiến hành nghi lễ dâng hương kỷ niệm ngày mất của Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo. Trong không khí linh thiêng hương trầm lan tỏa, người dân địa phương và khách thập phương thắp nén hương thơm tưởng nhớ công lao của các vị vua Trần và Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo, cùng ôn lại áng thiên cổ hùng văn bất hủ của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Phần hội có nhiều hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian như: Múa lân, múa sư tử, hát chèo, chọi gà, múa võ...

Lễ hội Chùa Keo Hành Thiện (Xuân Trường) tổ chức vào trung tuần tháng 9 âm lịch kỷ niệm ngày sinh Đức Thánh tổ Dương Không Lộ, vị Quốc Sư Bồ tát, vị Thành hoàng làng Hành Thiện, nhân vật trung tâm của lễ hội. Được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Ban tổ chức lễ hội đã thực hiện tốt công tác tổ chức và quản lý lễ hội, xứng tầm với di tích được công nhận Di tích Lịch sử - Văn hóa quốc gia đặc biệt. Lễ hội Chùa Keo Hành Thiện diễn ra nhiều nghi thức và trò chơi dân gian đặc sắc như: phụng nghinh; bơi chải, phục miều y, dựng phướn, rước đèn; Thánh đàn múa rối, chèo cạn; cờ tướng, cầu đu, chọi gà, làm bánh dầy…

Lễ hội Chùa Cổ Lễ (Trực Ninh) được tổ chức từ ngày 13 đến 16 tháng 9 âm lịch hàng năm tưởng nhớ Thiền sư Nguyễn Minh Không. Đây là một trong những lễ hội truyền thống tiêu biểu của tỉnh còn bảo lưu được nhiều nghi thức văn hóa, thể thao truyền thống như: Lễ rước Phật, đấu vật, đánh cờ người, bơi chải... Trong quá trình diễn ra lễ hội, Ban tổ chức lễ hội Chùa Cổ Lễ tăng cường công tác tuyên truyền nếp sống văn hóa lễ hội; ban hành quy chế nghiêm cấm các hành vi phản cảm diễn ra trong khuôn viên di tích và lễ hội; tổ chức thanh, kiểm tra; sắp xếp các điểm đặt hòm công đức hợp lý để khắc phục tình trạng thả tiền, ném tiền tại nơi thờ tự, qua đó góp phần làm thay đổi nhận thức và hành vi của người dự hội, thực hiện nếp sống văn hóa lễ hội.

Để lễ hội thực sự phát huy vai trò là sản phẩm văn hóa phi vật thể, tái tạo được những giá trị lịch sử - văn hóa truyền thống, các cấp uỷ Đảng, chính quyền đã tập trung chỉ đạo, tổ chức, quản lý lễ hội theo Quyết định 17 của UBND tỉnh. Ban tổ chức lễ hội xây dựng kịch bản lễ hội khoa học, văn minh, tiết kiệm, phù hợp với điều kiện hoàn cảnh và nét đẹp truyền thống văn hóa của địa phương; ban hành quy chế lễ hội, chú trọng công tác thanh, kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm quy chế lễ hội. Đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, an toàn giao thông trước, trong và sau khi diễn ra lễ hội, xây dựng và quảng bá hình ảnh đẹp đối với du khách, góp phần phát triển du lịch tâm linh./.

Bài và ảnh: Viết Dư
 

 



BÁO NAM ĐỊNH ĐIỆN TỬ

Tổng biên tập: Phạm Văn Trường

Phó Tổng biên tập: Trần Vân Anh, Nguyễn Thị Thu Thủy

Tòa soạn: Số 68 Trần Phú, TP Nam Định, tỉnh Nam Định

Điện thoại: 0228.3849386; Email: toasoanbnd@gmail.com