Hơn 10 năm qua, nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh ở tỉnh ta phát triển mạnh với diện tích nuôi thả trên 800 ha/năm, song sản lượng gần đây đang sụt giảm do dịch bệnh, lạm dụng thuốc, hoá chất trong xử lý nước gây tình trạng nhờn, kháng thuốc. Để khắc phục nhiều hộ nuôi tôm đã đầu tư cơ sở hạ tầng, cải tiến quy trình kỹ thuật, sản xuất theo những mô hình mới nhằm quản lý, kiểm soát tốt các yếu tố môi trường, dịch bệnh, nâng cao năng suất, sản lượng và hiệu quả kinh tế. Điển hình là trang trại nuôi tôm thẻ chân trắng ứng dụng công nghệ cao của Công ty TNHH Sản xuất giống và nuôi trồng thủy sản Hoàng Hiệp, xã Bạch Long (Giao Thủy).
 |
| Mô hình nuôi tôm ứng dụng khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả cao của Công ty TNHH Sản xuất giống và Nuôi trồng thủy sản Hoàng Hiệp, xã Bạch Long. |
Anh Đỗ Hoàng Hiệp, Phó Giám đốc Công ty cho biết: Từ năm 2009, Công ty bắt đầu thuê gom 5ha ruộng muối sản xuất không hiệu quả để đầu tư cải tạo mặt bằng, đào ao chuyển đổi sang nuôi tôm thẻ chân trắng. Những năm đầu tiên, do cơ sở vật chất còn khó khăn, thiếu thốn nên Công ty tổ chức nuôi chủ yếu theo hình thức bán thâm canh. Qua 6 năm, toàn bộ lợi nhuận nuôi tôm được đầu tư chỉnh trang ao đầm, thiết bị hiện đại để nuôi theo hình thức siêu thâm canh. Toàn bộ diện tích nuôi được quy hoạch lại gồm 27 ao nuôi, diện tích mỗi ao từ 500-1.000m2 áp dụng công nghệ mới như lót bạt HDPE hoàn toàn quanh bờ và đáy ao với hệ thống thu gom chất thải cho từng ao; được xây dựng hệ thống xử lý nước thải trước khi xả ra môi trường theo quy trình. Mỗi ao được lắp đặt quạt nước, sủi khí, ứng dụng công nghệ bọt khí giữ ô-xy hòa tan trong nước. Ngoài ra, trang trại còn bố trí một ao lắng rộng 3.000m2 và một trại sản xuất giống diện tích 3.000m2. Nhận thấy do biến đổi khí hậu, thời tiết thay đổi khó dự đoán là nguyên nhân chính gây ra khó khăn cho nghề nuôi tôm nên việc kiểm soát vật tư nuôi và xử lý, lắng lọc nguồn nước trước khi cấp vào ao nuôi được Công ty đặc biệt chú trọng nhằm ngăn ngừa các loại dịch bệnh có thể xảy ra trên tôm. Công ty lựa chọn vật tư nuôi thủy sản ở các hãng có uy tín như giống tôm thẻ chân trắng của Công ty Cổ phần Thủy sản Việt Úc, thức ăn của Công ty TNHH De Heus… Để xử lý môi trường ao nuôi, Công ty đang áp dụng giải pháp kỹ thuật “Sử dụng hệ thống đèn tia cực tím (UV) và hệ thống lọc âm trong xử lý nước cấp cho ao nuôi tôm thâm canh” lần đầu tiên được áp dụng tại Nam Định. Giải pháp là sự kết hợp giữa hệ thống lọc âm (lọc mùn bã hữu cơ, vật chất có kích thước lớn hơn 0,05mm) và hệ thống đèn UV giảm thiểu thời gian, chi phí nuôi đem lại hiệu quả an toàn sinh học. Theo nguyên lý, nước được cấp vào ao lắng sau đó tự chảy vào hệ thống lọc với vật liệu lọc gồm 3 lớp cát thô, cát mịn và ống lọc được nối vào đầu hút của máy bơm. Đầu ra của máy bơm được nối vào đầu vào của hệ thống đèn UV có tác dụng làm hạn chế các mầm bệnh do vi-rút, vi khuẩn, ký sinh trùng gây ra trước khi nước được dẫn trực tiếp vào ao nuôi. Việc áp dụng hệ thống đèn UV kết hợp với hệ thống lọc âm đã giảm thiểu tối đa sử dụng hóa chất tránh gây ô nhiễm môi trường, mất cân bằng sinh thái, tránh được hiện tượng kháng thuốc, hóa chất mà không thay đổi tính chất của nước, đảm bảo an toàn cho tôm nuôi. Theo anh Hiệp, với mật độ nuôi cùng chế độ chăm sóc nuôi dưỡng hợp lý, giữ nồng độ ô-xy trong ao cao và sử dụng chế phẩm sinh học, sử dụng thuốc có nguồn gốc hữu cơ nằm trong danh mục được phép lưu hành để phòng và trị bệnh sẽ giúp tôm lớn nhanh và sức đề kháng mạnh đúng với tiêu chí nuôi tôm “sạch”.
Hiện nay, trang trại của Công ty TNHH Sản xuất giống và nuôi trồng thủy sản Hoàng Hiệp đang nuôi tôm theo quy trình siêu thâm canh 3 giai đoạn ứng dụng công nghệ vi sinh Biofloc. Ở giai đoạn 1, tôm được thả theo mật độ 1 triệu con/100m2, sử dụng hỗn hợp nước, vi sinh và cám gạo tạo Biofloc trong bể ương làm thức ăn cho tôm. Sau khoảng 15-20 ngày khi tôm có kích cỡ lớn hơn thì chuyển qua nuôi giai đoạn 2 ngoài ao to; mật độ được san ra còn 20 nghìn con/100m2. Khi tôm đạt kích cỡ 150-200 con/kg tiếp tục giảm mật độ còn 10 nghìn con/100m2 đến khi xuất bán. Với quy trình nuôi tôm 3 giai đoạn như vậy giúp trang trại có thể hạn chế dịch bệnh, thích ứng linh hoạt với các loại thời tiết bất thuận, đồng thời giảm chi phí về thức ăn và cho sản phẩm tôm thu hoạch có mẫu mã đẹp hơn, đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe hơn của thị trường. Theo anh Hiệp, phương thức này giúp rút ngắn thời gian mỗi vụ nuôi còn 2-3 tháng tùy thời tiết. Từ nhiều năm nay, khu vực nuôi tôm của Công ty hoàn toàn không xảy ra dịch bệnh. Mỗi năm, Công ty quay vòng nuôi 4 vụ, xuất bán ra thị trường khoảng 120-200 tấn tôm, lãi bình quân 50 triệu đồng/tấn. Năm 2019, trang trại nuôi tôm của Công ty đã được Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cấp giấy chứng nhận cơ sở nuôi đạt chuẩn VietGAP. Từ năm 2021, Công ty TNHH Sản xuất giống và nuôi trồng thủy sản Hoàng Hiệp đang thực hiện đề tài khoa học và công nghệ cấp tỉnh “Xây dựng mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng (Litopenaus vannamei) theo hướng hữu cơ, sử dụng công nghệ sinh học thay thế thuốc kháng sinh và hóa chất”. Công ty đã dành 5.000m2 xây dựng công trình phụ trợ như: hệ thống cấp, thoát nước, kho chứa dụng cụ, thức ăn, phòng thí nghiệm, ao lắng, đường, 3 ao nuôi thí nghiệm và 1 ao nuôi đối chứng theo tiêu chuẩn VietGAP. Trong thời gian qua, Công ty đã tiến hành thực hiện 3 thí nghiệm sử dụng thức ăn chế biến có nguồn gốc hữu cơ, sử dụng công nghệ sinh học thay thế kháng sinh, hóa chất nuôi tôm thẻ chân trắng nhằm tạo ra một khối lượng hàng hóa sạch, đảm bảo các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng yêu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Việc nghiên cứu nuôi tôm thẻ chân trắng theo hướng hữu cơ thành công sẽ đáp ứng các tiêu chí về nuôi bền vững, đem lại giá trị cao hơn 25% so với phương thức nuôi thông thường và được các chuỗi nhà hàng, siêu thị kinh doanh thực phẩm sạch đón nhận. Đồng thời, đem lại sự phát triển bền vững cho môi trường sinh thái cửa biển, không gây ô nhiễm nguồn nước, phát sinh dịch bệnh.
Thời gian tới, Công ty sẽ đầu tư mở rộng diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng lên 10ha và tập trung áp dụng nuôi theo hướng hữu cơ nhằm phát triển bền vững hệ sinh thái nuôi tôm góp phần giúp người nuôi có thêm nhiều lựa chọn để ứng dụng rộng rãi vào sản xuất./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
