Thực hiện Quyết định số 1058/QĐ-TTg ngày 19-7-2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu, dưới sự chỉ đạo, điều hành của các cấp ủy, chính quyền và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh tỉnh, các quỹ Tín dụng nhân dân (QTDND) trên địa bàn tỉnh đã nhanh chóng triển khai phương án cơ cấu lại để hoạt động hiệu quả hơn, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hệ thống QTDND đã từng bước tăng trưởng cả về quy mô và chất lượng tín dụng, đạt được các mục tiêu đã đề ra.
 |
| Từ nguồn vốn vay của Quỹ Tín dụng nhân dân Trực Thắng, nhiều người dân địa phương đã đầu tư phát triển sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ cho thu nhập khá. |
Toàn tỉnh hiện có 42 QTDND đang hoạt động tại 9 huyện, thành phố, riêng huyện Mỹ Lộc không có QTDND. Nhìn chung, hệ thống các QTDND trên địa bàn tỉnh thời gian qua đều hoạt động an toàn, hiệu quả, đóng góp ngày càng quan trọng cho công cuộc xóa đói giảm nghèo, mở rộng dịch vụ ngành nghề, tạo thêm việc làm, hạn chế tình trạng cho vay nặng lãi ở khu vực nông thôn, là một kênh huy động vốn quan trọng, đóng góp tích cực trong quá trình phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn và xây dựng nông thôn mới của địa phương. Năm 2021, tổng huy động tiền gửi tiết kiệm đạt 4.570 tỷ đồng (vốn huy động tiết kiệm của một Quỹ bình quân đạt 111,5 tỷ đồng), chiếm 5,4% tổng nguồn vốn huy động trên địa bàn, tăng 476 tỷ đồng (11,5%) so với đầu năm. Tổng dư nợ cho vay đạt 3.800 tỷ đồng (bình quân dư nợ của một Quỹ đạt 90,5 tỷ đồng), chiếm tỷ trọng 4,9% tổng dư nợ cho vay trên địa bàn, tăng 100 tỷ đồng (2,7%) so với đầu năm. Nợ xấu chiếm tỷ lệ 0,42% trên tổng dư nợ. Tính đến hết ngày 31-12-2021, các quỹ đã phát triển được tổng số 37,8 nghìn thành viên, tăng 3.282 thành viên (9,5%) so với năm 2020. Tổng số lao động làm việc thường xuyên tại các QTDND là 435 người. Cán bộ quản lý 247 người; trong đó số cán bộ có trình độ cao đẳng, đại học là 192 người, chiếm 77,7%; còn lại trình độ trung cấp.
Để đạt được kết quả đó, trong năm 2021, mặc dù dịch COVID-19 diễn biến phức tạp nhưng NHNN Chi nhánh tỉnh đã chỉ đạo các quỹ thực hiện tốt mục tiêu “kép” vừa làm tốt công tác phòng, chống dịch vừa đồng hành hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch; xây dựng kế hoạch xử lý nợ xấu để bảo đảm phù hợp với diễn biến dịch bệnh; đồng thời tích cực nâng cao chất lượng tài sản, kiểm soát chất lượng tín dụng. NHNN tiếp tục chuyển mạnh từ thanh tra định kỳ sang thanh tra đột xuất trên cơ sở đánh giá và kiểm soát các rủi ro; hoạt động thanh tra tại chỗ được dựa trên nền tảng kết quả giám sát phân tích hoạt động của các quỹ qua phần mềm quản lý kết nối thông tin; từ đó, đưa ra được nhiều cảnh báo, khuyến nghị góp phần giảm thiểu rủi ro trong hoạt động của các QTDND. Tổ chức và triển khai có hiệu quả công tác cải cách thủ tục hành chính, nhất là cải tiến về quy trình, thủ tục, hồ sơ có liên quan, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng đến giao dịch. NHNN Chi nhánh tỉnh đã chủ động phối hợp với các cấp, các ngành, đơn vị chức năng trong việc xử lý, củng cố, chấn chỉnh hoạt động các quỹ có tiềm ẩn rủi ro, đảm bảo an toàn hệ thống và an ninh trật tự tại cơ sở; phối hợp tốt với cấp ủy, chính quyền địa phương trong chỉ đạo hoạt động tín dụng. NHNN Chi nhánh tỉnh cũng đã chủ động trong việc rà soát, bổ sung, thay thế và ban hành đồng bộ các cơ chế, chính sách để cụ thể hóa chủ trương, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với lĩnh vực này, đảm bảo cho hệ thống QTDND hoạt động an toàn, hiệu quả, bền vững, khẳng định vai trò, vị trí trong công cuộc phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, xây dựng nông thôn mới trên địa bàn toàn tỉnh.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hoạt động của một số QTDND vẫn cần được kiểm tra, giám sát theo dõi thường xuyên do còn nhiều thiếu sót trong công tác quản lý. Một vài QTDND vẫn chưa bám sát tôn chỉ, mục tiêu hoạt động, còn có biểu hiện chạy theo lợi nhuận, các quy chuẩn về kiểm tra, kiểm soát nội bộ chưa được coi trọng, do vậy vẫn còn tiềm ẩn rủi ro. Trình độ của một số cán bộ, nhân viên QTDND còn yếu, công tác thẩm định và kiểm tra giám sát quá trình sử dụng vốn vay của thành viên còn hạn chế, chưa phát hiện hết các sai sót trong hoạt động. Nguyên nhân chủ yếu do cán bộ chủ chốt của một số QTDND chưa đáp ứng được yêu cầu về trình độ, năng lực công tác và đạo đức nghề nghiệp; chưa chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật trong quản trị, điều hành và kiểm soát hoạt động. Còn tình trạng cán bộ QTDND chưa chịu khó học hỏi, nghiên cứu các quy định của pháp luật có liên quan, do vậy chất lượng cán bộ của một số QTDND chưa cao. Một số chính quyền cơ sở chưa thực sự quan tâm đến hoạt động của QTDND, chưa thực hiện hết chức năng quản lý Nhà nước đối với hoạt động của Quỹ theo quy định pháp luật.
Với mục tiêu từng bước nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động, đảm bảo cho hệ thống QTDND trên địa bàn hoạt động theo đúng các quy định của pháp luật, an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững; thời gian tới, NHNN Chi nhánh tỉnh tiếp tục chỉ đạo, giám sát chặt chẽ quá trình triển khai, thực hiện phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu của các QTDND trên địa bàn. Nâng cao chất lượng công tác thanh tra, giám sát đối với hệ thống QTDND nhằm chấn chỉnh, kịp thời cảnh báo, ngăn ngừa rủi ro, sai phạm, xử lý nghiêm theo quy định đối với những QTDND có vi phạm, đặc biệt là các vi phạm đã được cảnh báo, vi phạm tái diễn hoặc chậm khắc phục; chủ động chuyển hồ sơ sang cơ quan công an các vụ việc có dấu hiệu sai phạm; bảo đảm QTDND hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích và theo đúng quy định của pháp luật. Các QTDND chủ động điều chỉnh chiến lược, kế hoạch kinh doanh phù hợp với diễn biến của thị trường và điều kiện phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn hoạt động; chú trọng nâng cao năng lực tài chính, công tác quản trị điều hành, kiểm soát; nâng cao chất lượng tín dụng, phòng ngừa rủi ro; tuân thủ đúng các quy định về an toàn trong hoạt động, các quy định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động ngân hàng. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu quản trị, quản lý tài chính, hạch toán, kế toán và chế độ báo cáo theo quy định của pháp luật; đồng thời đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ, phát huy tối đa lợi thế trong hoạt động của QTDND nhằm nâng cao khả năng tiếp cận vốn và các dịch vụ tài chính cho thành viên, góp phần phát triển kinh tế, hạn chế tình trạng cho vay nặng lãi, đảm bảo an sinh xã hội, thực hiện công cuộc giảm nghèo tại địa bàn hoạt động. Tăng cường công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực và tinh gọn bộ máy quản lý, nhân sự để nâng cao hiệu quả hoạt động của QTDND. Phấn đấu đến hết năm 2022, số lượng thành viên của QTDND đạt 39 nghìn thành viên; doanh thu bình quân một QTDND đạt 11 tỷ 327 triệu đồng/năm; Tỷ lệ nợ xấu chiếm dưới 3% tổng dư nợ. Tất cả thành viên Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát QTDND đều đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của NHNN./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
