Sau hoàn tất xây dựng nông thôn mới (NTM), huyện Xuân Trường đã tập trung chỉ đạo, hỗ trợ thực hiện đồng bộ các biện pháp hướng tới mục tiêu xây dựng NTM kiểu mẫu, nâng cao và đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên sau khi đạt chuẩn NTM có dấu hiệu cấp ủy, chính quyền một số xã, thị trấn chưa tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc duy trì, nâng cao, dẫn đến một số tiêu chí có xu hướng chững lại, suy giảm, không bền vững. Thực trạng này buộc huyện phải tập trung tháo gỡ các bất cập trong chương trình xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu.
 |
|
Hội viên Hội LHPN thị trấn Xuân Trường trồng cây, kiến tạo tuyến đường hoa, góp phần đảm bảo tiêu chí cảnh quan môi trường "xanh - sạch - đẹp".
|
Kết quả đáng ghi nhận
Trên cơ sở chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, UBND tỉnh, Sở NN và PTNT, từ năm 2019 Văn phòng Điều phối NTM huyện đã tham mưu UBND huyện lựa chọn thực hiện 3 nhóm nhiệm vụ trọng tâm trong chương trình xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu gồm: hoàn tất xây dựng 2 xã Xuân Hòa, Xuân Kiên đạt chuẩn NTM nâng cao trong năm 2019; xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu tại xóm 4 và xóm 16 xã Thọ Nghiệp. Đồng thời thường xuyên phối hợp với cơ quan ngành dọc cấp trên hướng dẫn các địa phương thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng, hoàn thiện các tiêu chí NTM nâng cao, kiểu mẫu; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân đăng ký các sản phẩm nhằm phát triển sản phẩm OCOP trên địa bàn. Huyện đã thực hiện nghiêm việc phân bổ các nguồn kinh phí hỗ trợ. Trong đó, tỉnh hỗ trợ 450 triệu đồng/xóm xây dựng mô hình xóm NTM kiểu mẫu tại xóm 4 và xóm 16 xã Thọ Nghiệp. Giai đoạn 2020-2025 tỉnh hỗ trợ 1 tỷ đồng/xã, thị trấn xây dựng NTM nâng cao; hỗ trợ 500 triệu đồng/xã, thị trấn xây dựng mô hình NTM kiểu mẫu hoặc có mô hình NTM kiểu mẫu; hỗ trợ các cơ sở có sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP và thưởng cho các sản phẩm đạt từ 3, 4, 5 sao với mức thưởng tương ứng là 4 triệu đồng, 8 triệu đồng và 12 triệu đồng. Ngoài ra, huyện sử dụng vốn từ nguồn cấp quyền sử dụng đất năm 2019 hỗ trợ các xã đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2019 là 500 triệu đồng/xã; hỗ trợ 10 triệu đồng/nhà văn hóa thôn, xóm, tổ dân phố xây mới trong năm 2020. Nhờ đẩy mạnh thu hút nguồn lực xã hội hóa nên từ năm 2019 đến nay, toàn huyện huy động được 194 tỷ 395,355 triệu đồng cho đầu tư xây dựng NTM. Trong đó: vốn ngân sách đạt 166 tỷ 899,886 triệu đồng; Vốn lồng ghép từ chương trình, dự án khác 300 triệu đồng; Vốn huy động từ doanh nghiệp 3 tỷ 430 triệu đồng; Vốn huy động từ cộng đồng dân cư 19 tỷ 466,434 triệu đồng; Vốn huy động từ nguồn khác 4 tỷ 299 triệu đồng. Đặc biệt, huyện còn huy động được trên 2.000m2 đất thổ canh, thổ cư để làm đường giao thông, rãnh thoát nước và trên 4.000 ngày công của nhân dân thực hiện tổng vệ sinh môi trường, vớt bèo, rác, làm cỏ… Đến ngày 17-6-2020, Đoàn thẩm định của tỉnh đã đánh giá cả 2 xã Xuân Hòa, Xuân Kiên đều đạt 19/19 tiêu chí NTM nâng cao và trình UBND tỉnh quyết định công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2019. Tại 2 xóm xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu của xã Thọ Nghiệp đã hoàn thành các tiêu chí theo quy định. Trong đó, đã xây mới nhà văn hóa xóm 16, nâng cấp nhà văn hóa xóm 4; xây 4 cổng chào vào xóm; kè 95m bờ sông; hoàn thiện, nâng cấp 65 cột đèn đường chiếu sáng; trồng bổ sung hơn 250 cây cau trên tuyến đường dài 2,1km; trồng mới 1km đường hoa; đã bố trí 200 hố xử lý rác thải hữu cơ tại nguồn; 600 thùng phân loại rác thải sinh hoạt... Từ những kết quả đạt được của 2 xóm, UBND xã đã lập tờ trình đề nghị UBND huyện tổ chức thẩm định công nhận 2 xóm đạt khu dân cư NTM kiểu mẫu năm 2019. Toàn huyện có 5 xã (Xuân Thượng, Xuân Hồng, Xuân Bắc, Thọ Nghiệp, Xuân Tân) đăng ký hoàn tất xây dựng NTM nâng cao trong năm 2020. Bước đầu, huyện đã có 4 xã gồm Xuân Thượng, Thọ Nghiệp, Xuân Hòa, Xuân Tiến với 10 sản phẩm của 3 HTX (HTX Nuôi trồng thủy sản Xuân Hòa, xã Xuân Hòa; HTX Dịch vụ Nông nghiệp và Cơ khí Xuân Tiến, xã Xuân Tiến, HTX Dịch vụ Nông nghiệp Thiềm Trang, xã Xuân Thượng) và 2 doanh nghiệp (Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Matcha Xuân Trường và Công ty TNHH Green and Book Ambassador, xã Thọ Nghiệp) tham gia đăng ký phát triển sản phẩm OCOP. Trong đó có 5 sản phẩm của 2 doanh nghiệp được Hội đồng thẩm định huyện chấm điểm, phân hạng đạt từ 50 điểm trở lên (tương đương 3 sao), đảm bảo đủ điều kiện trình Hội đồng đánh giá sản phẩm cấp tỉnh.
Phương hướng tháo gỡ bất cập
Bên cạnh những kết quả đáng ghi nhận, theo UBND huyện Xuân Trường, việc duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM theo hướng nâng cao vẫn còn một số hạn chế. Bộ máy giúp việc Ban chỉ đạo, cán bộ theo dõi NTM cấp xã đều là cán bộ kiêm nhiệm, thường xuyên biến động nên ảnh hưởng đến kết quả, tiến độ, chất lượng tham mưu trong xây dựng NTM tại cơ sở. Sau khi đạt chuẩn NTM, cấp ủy, chính quyền nhiều xã, thị trấn chưa tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nên một số tiêu chí có dấu hiệu chững lại, suy giảm, không bền vững. Cụ thể, xã Xuân Thượng còn 2 nhóm tiêu chí văn hóa, môi trường chưa đạt; xã Xuân Ninh còn 3 nhóm tiêu chí văn hóa, giáo dục - đào tạo, môi trường chưa đạt; 14/18 xã, thị trấn còn 4 nhóm tiêu chí văn hóa, giáo dục - đào tạo, môi trường, nông nghiệp chưa đạt; thị trấn Xuân Trường, xã Xuân Tiến còn 5 nhóm tiêu chí văn hóa, giáo dục - đào tạo, môi trường, nông nghiệp, y tế chưa đạt. Còn 16/20 xã, thị trấn không có sản phẩm đăng ký tham gia Chương trình OCOP.
Để khắc phục các bất cập kể trên, UBND huyện yêu cầu Văn phòng Điều phối NTM huyện và các cơ quan, đơn vị liên quan tập trung hướng dẫn, hỗ trợ các xã, thị trấn rà soát, đánh giá mức đạt, khả năng hoàn thiện các tiêu chí; tham mưu, đề xuất với UBND huyện, Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện các giải pháp hữu hiệu tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Chú trọng hướng dẫn 5 xã xây dựng NTM nâng cao năm 2020 tập trung chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện các tiêu chí đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc; đảm bảo tất cả các tiêu chí cơ bản hoàn thành trong năm 2020. Phối hợp các xã Xuân Ninh, Xuân Hòa, Thọ Nghiệp, Xuân Kiên, Xuân Thượng, Xuân Hồng khẩn trương lựa chọn, hướng dẫn các thôn, xóm xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu năm 2020; trong đó, ưu tiên tối đa mọi nguồn lực để xây dựng các tuyến đường cây, hoa, hệ thống đèn điện chiếu sáng, xây dựng mô hình phân loại rác thải tại nguồn tạo môi trường “sáng - xanh - sạch - đẹp”, chỉnh trang lại khuôn viên nhà ở, vườn... của các hộ gia đình đảm bảo gọn gàng, sạch sẽ. Hướng dẫn các xã, thị trấn, các cơ sở sản xuất, kinh doanh tham gia triển khai có hiệu quả chương trình OCOP. Huyện yêu cầu các xã, thị trấn khẩn trương kiện toàn Ban chỉ đạo xây dựng NTM cấp xã, gắn trách nhiệm với từng thành viên Ban chỉ đạo trong triển khai thực hiện. Phân công cán bộ chuyên trách làm đầu mối tham mưu chương trình xây dựng NTM nâng cao, OCOP tại địa phương. Kiểm tra, rà soát, lựa chọn, xây dựng 1 mô hình phân loại rác thải sinh hoạt nông thôn tại nguồn và quản lý rác thải công cộng theo “Đề án quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020-2025”; xây dựng 1 mô hình tuyến đê kiểu mẫu đảm bảo yêu cầu theo quy định. Các xã xây dựng NTM nâng cao sau năm 2020 chú ý căn cứ mục tiêu phấn đấu NTM nâng cao theo Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 để xây dựng lộ trình thực hiện các tiêu chí. Trong đó: các tiêu chí dễ, cần ít nguồn lực thì phải thường xuyên bổ sung, hoàn thiện các nội dung thiếu khuyết và duy trì chất lượng theo tiêu chí NTM nâng cao; các tiêu chí khó, cần nhiều nguồn lực thì phải có giải pháp cụ thể để thực hiện theo lộ trình, đảm bảo hoàn thành xã NTM nâng cao theo mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ của địa phương và Kế hoạch chỉ đạo của Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
