Chương trình mục tiêu quốc gia về nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn (NS và VSMTNT) được Ngân hàng CSXH tỉnh triển khai theo Quyết định số 62/2004/QĐ-TTg ngày 16-4-2004 của Thủ tướng Chính phủ đã và đang góp phần bảo vệ môi trường, giúp cho đông đảo người dân vùng nông thôn cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống theo mục tiêu xây dựng NTM.
 |
| Với 12 triệu đồng vay từ chương trình NS và VSMTNT, chị Trần Thị Xuân ở xóm Uông, xã Kim Thái (Vụ Bản) đã đầu tư xây dựng công trình nước hợp vệ sinh, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. |
Là tỉnh đồng bằng nên điều kiện tự nhiên khá phong phú, cộng với các cơ chế, chính sách kinh tế của tỉnh đã thúc đẩy mạnh mẽ sản xuất CN-TTCN, các làng nghề phát triển; kinh tế hộ gia đình ở các quy mô cá thể, trang trại, gia trại... đang tạo nên sức bật mới cho kinh tế của các địa phương. Tuy nhiên, đi đôi với quá trình phát triển, vấn đề ô nhiễm môi trường ở một số vùng nông thôn cũng ngày càng nghiêm trọng, một số dòng sông - nguồn nước lâu nay bà con vẫn khai thác cho sản xuất, sinh hoạt nay đã không thể sử dụng, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của người dân, nhất là các hộ gia đình khó khăn, gia đình chính sách và bà con nông dân nghèo. Trước tình hình đó, tỉnh ta đã triển khai nhiều dự án như: xây dựng chuồng tiêu bi-ô-ga, xây dựng nhà máy cấp nước sạch tại các xã, thị trấn theo chủ trương “Nhà nước và nhân dân cùng làm”… Trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ về môi trường và nước sạch cho nông thôn, vốn đầu tư cho các công trình NS và VSMTNT là vấn đề quan tâm hàng đầu của các cấp, ngành và người dân... Đồng chí Nguyễn Thị Tuyết, Giám đốc Ngân hàng CSXH tỉnh cho biết: Nam Định là một trong 10 tỉnh được chọn thực hiện thí điểm cho vay Chương trình NS và VSMTNT theo Quyết định số 62 của Thủ tướng Chính phủ. Sau 14 năm triển khai thực hiện đã giải ngân cho 178.235 lượt hộ vay vốn với số tiền gần 1.573 tỷ đồng; xây dựng và cải tạo 174.315 công trình nước sạch, 163.027 công trình vệ sinh. Đến hết tháng 3-2018, dư nợ của chương trình đạt hơn 847 tỷ đồng, chiếm 31,1% tổng dư nợ cho vay các chương trình tín dụng chính sách, với 74.384 hộ có dư nợ, chiếm trên 10% tổng số hộ dân trên địa bàn tỉnh. Đến nay, nhận thức của người dân về việc sử dụng nước sạch để bảo vệ sức khỏe đã có sự chuyển biến rõ rệt. Tháng 12-2017, gia đình chị Trần Thị Mai ở xóm 1, xã Mỹ Hưng (Mỹ Lộc) được vay 12 triệu đồng từ chương trình NS và VSMTNT của Ngân hàng CSXH huyện, kết hợp với tiền tích lũy của gia đình, chị đã xây dựng mới công trình nước sạch, vệ sinh phục vụ việc sinh hoạt của gia đình. Chị Mai cho biết, trước đây nhà chị và nhiều hộ khác trong xã chủ yếu dùng nước giếng khơi, nhưng do môi trường bị ô nhiễm bởi nước thải, chất thải sinh hoạt, chăn nuôi xả thải bừa bãi, nên chất lượng nước giếng cũng bị ảnh hưởng nhiều. Từ hơn 2 tháng nay, mọi người trong gia đình chị đã được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh, mọi sinh hoạt tiện lợi hơn, môi trường sạch sẽ, sức khỏe được cải thiện đáng kể. Không riêng gia đình chị Mai, mà theo số liệu thống kê của UBND xã, tỷ lệ hộ dân trong xã được sử dụng nước sạch đã lên tới 90%... Là một trong những địa phương đi đầu trong việc sử dụng hiệu quả nguồn tín dụng ưu đãi để đưa nước sạch đến với các hộ dân, trong những năm qua, huyện Hải Hậu luôn tích cực triển khai chương trình cho vay NS và VSMTNT. Đến nay, dư nợ chương trình NS và VSMTNT của huyện là 118 tỷ 590 triệu đồng, với 9.896 hộ còn dư nợ. Trong 3 tháng đầu năm 2018 đã giải ngân cho 2.474 khách hàng vay vốn với tổng số tiền là 29 tỷ 850 triệu đồng, làm được 2.474 công trình nước sạch và 2.474 công trình vệ sinh mới. Chia sẻ về hiệu quả của chương trình, chị Nguyễn Thị Mỳ ở xóm Lê Lợi, xã Hải Lý cho biết: Cách đây ba năm, gia đình chị vẫn dùng nước giếng khơi trong sinh hoạt hằng ngày. Mặc dù biết nguồn nước giếng khơi ngày càng bị ô nhiễm nhưng do kinh tế còn khó khăn nên chị chưa thể xây dựng công trình nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Năm 2016, chị được tổ tiết kiệm và vay vốn xóm Lê Lợi bình xét và được Ngân hàng CSXH huyện cho vay 12 triệu đồng, cùng với khoản tiền tiết kiệm, gia đình chị đã xây được hệ thống công trình nước sạch và công trình vệ sinh khép kín. Nhờ đó, điều kiện sinh hoạt được cải thiện rõ rệt.
NS và VSMTNT là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống hằng ngày của mỗi người, mỗi gia đình và là yếu tố quan trọng cấp thiết trong việc bảo vệ sức khỏe, cải thiện điều kiện sinh hoạt cho nhân dân. Đây cũng là một tiêu chí quan trọng trong quá trình thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM. Do vậy, chương trình cho vay NS và VSMTNT của Ngân hàng CSXH tỉnh luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp chính quyền, Ban đại diện HĐQT Ngân hàng CSXH các cấp, sự phối hợp chặt chẽ của các tổ chức chính trị - xã hội làm ủy thác và sự đón nhận nhiệt tình của đông đảo người dân. Từ tỉnh xuống xã đều có Ban chỉ đạo thực hiện chương trình do đồng chí chủ tịch hoặc phó chủ tịch UBND cùng cấp làm trưởng ban và thành viên là cán bộ các ban, ngành, đoàn thể, do đó giúp cho việc cho vay cũng như đôn đốc thu nợ, thu lãi đạt kết quả tốt. Phương thức cho vay cơ bản giống như cho vay hộ nghèo, vì thế quá trình thiết lập hồ sơ thủ tục vay vốn, tổ chức giải ngân, thu nợ, thu lãi cũng như kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay rất thuận lợi. Chỉ tiêu nguồn vốn do các cấp chính quyền phân bổ, chính quyền và hội, đoàn thể xét duyệt cho vay thông qua bình xét dân chủ công khai từ tổ, thể hiện đúng chủ trương của Nhà nước “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” nên nguồn vốn được sử dụng đúng mục đích, tránh được tình trạng tham ô, lợi dụng vốn. Việc cho vay không phải thế chấp tài sản, đối tượng được vay rộng, lãi suất cho vay phù hợp, thời hạn cho vay dài, có ân hạn, giúp người vay mạnh dạn tiếp cận với nguồn vốn để xây dựng công trình. Từ những thuận lợi trên, Ngân hàng CSXH tỉnh đã triển khai chương trình tín dụng NS và VSMTNT rất hiệu quả, góp phần làm thay đổi diện mạo vùng nông thôn, cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của những người dân nghèo. Nhờ có vốn vay từ Ngân hàng CSXH làm đòn bẩy cùng với nguồn vốn tự có của gia đình mà nhiều hộ dân thuộc diện khó khăn trong tỉnh đã xây dựng được công trình nước sạch và xử lý vệ sinh gia đình đồng bộ, khép kín. Hiệu quả của chương trình ngoài việc giúp cải thiện, nâng cao chất lượng đời sống sinh hoạt cho người dân còn góp phần bảo vệ môi trường, đưa các xã, thị trấn sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM./.
Bài và ảnh: Phạm Văn Đại
