Theo số liệu thống kê, năm 2021 toàn tỉnh có 477.831 trẻ em, chiếm khoảng 25% dân số, trong đó có 4.906 trẻ có hoàn cảnh đặc biệt; 32.279 trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt và trẻ em có hoàn cảnh khác. Những năm qua, các cấp ủy Đảng trong tỉnh luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, huy động cả hệ thống chính trị tham gia chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em; tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ được sống, học tập, vui chơi an toàn, lành mạnh.
 |
| Một tiết học của cô và trò Trường Tiểu học thị trấn Cổ Lễ (Trực Ninh). |
Từ những “điểm” sáng…
Phường Mỹ Xá là địa bàn giáp ranh nội thành, dân cư đông đúc với trên 17 nghìn người. Trong quá trình đô thị hóa nên trên địa bàn phường tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp về an ninh trật tự, trong đó có công tác chăm sóc giáo dục, bảo vệ trẻ em. Trước thực trạng trên, Đảng ủy, UBND phường đã chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội thực hiện tốt các tiêu chí xây dựng phường phù hợp với trẻ em; triển khai hiệu quả mô hình “Phòng ngừa, trợ giúp trẻ em bị xâm hại tình dục, bạo lực dựa vào cộng đồng”. Để thực hiện hiệu quả các mục tiêu chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em, Đảng ủy phường tổ chức nhiều hội nghị quán triệt đến các chi bộ trực thuộc; UBND phường xây dựng kế hoạch triển khai và giao nhiệm vụ cụ thể đến các ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội. Cùng với các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cán bộ, đảng viên, nhân dân thực hiện chăm sóc, bảo vệ, trẻ em, các chi bộ tổ dân phố đã lãnh đạo nhân dân xây dựng cơ sở vật chất phục vụ trẻ sinh hoạt. Cả 13 tổ dân phố tu sửa, xây mới nhà văn hóa, trong đó đều dành riêng một phần diện tích cho trẻ em vui chơi một số môn thể thao phù hợp với lứa tuổi. Trên địa bàn phường còn có 3 sân chơi công cộng ở tổ dân phố Phúc Trọng, Vị Dương và Trung tâm thể dục, thể thao phường được trang bị nhiều đồ chơi cho trẻ em như cầu trượt, tường leo núi, xích đu, bập bênh… Lực lượng công an phường cũng tích cực đẩy mạnh phối hợp với các trường tiểu học, THCS Mỹ Xá lồng ghép nội dung giáo dục về “phòng, chống bạo lực học đường, xâm hại trẻ em” trong các giờ chào cờ đầu tuần, sinh hoạt ngoại khoá. Dưới sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền, sự vào cuộc của ngành, đoàn thể và nhân dân, phường không có trường hợp trẻ em bị xâm hại, bạo lực, mua bán, bắt cóc, vi phạm pháp luật, nghiện ma túy...
Thời gian qua, Đảng ủy thị trấn Cổ Lễ (Trực Ninh) luôn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo chính quyền, các tổ dân phố, ngành, đoàn thể thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao nhận thức của người dân về các nội dung cơ bản của Luật Trẻ em. Ở các khu dân cư, các chi bộ đã phân công đảng viên tuyên truyền, vận động người dân sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, thực hiện tốt Luật Trẻ em; phối hợp với các ngành chức năng tham gia khảo sát, đánh giá nhu cầu tìm hiểu pháp luật của người dân, trao đổi, nắm bắt thông tin để kịp thời tham mưu cho cấp ủy có những giải pháp định hướng tư tưởng nhân dân trên địa bàn. Hội Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân và các ban, ngành liên quan phối hợp với lực lượng Công an phát động phong trào thực hiện các mô hình phòng, chống tội phạm, ký giao ước thi đua không để con em, người thân trong gia đình vi phạm pháp luật và mắc tệ nạn xã hội. Triển khai mô hình phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em, thị trấn đã tổ chức cho các gia đình có trẻ em ký cam kết xây dựng “ngôi nhà an toàn”; đại diện cộng đồng cam kết giảm tai nạn thương tích trẻ em, giảm thiểu tối đa các trường hợp trẻ em bị đuối nước. Hàng tháng, đội ngũ cộng tác viên rà soát mô hình tại cộng đồng, phát hiện các gia đình, các điểm có nguy cơ cao gây tai nạn thương tích cho trẻ em, kịp thời đề nghị các ngành chức năng, các gia đình lắp đặt biển báo, rào chắn. Nhờ nhận thức đầy đủ các nguy cơ mất an toàn cho trẻ em, nhiều gia đình ở thị trấn Cổ Lễ đã tự giác đầu tư sửa chữa, lắp đặt rào chắn ở nhà cao tầng tránh trẻ em chui lọt; giếng nước, bể nước hoặc các đồ dùng chứa nước khác có nắp đậy an toàn…; lắp đặt biển báo nguy hiểm tại các chỗ nước sâu trên đoạn sông Hồng chảy qua; xây dựng một số rào chắn tại các hồ ao, khu vực tiềm ẩn nguy hiểm...
Khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng
Trong 10 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 20-CT/TW ngày 5-11-2012 của Bộ Chính trị về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em trong tình hình mới, Tỉnh ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành thực hiện tốt công tác chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em, coi đây là nhiệm vụ quan trọng chăm lo thế hệ tương lai. Tỉnh ủy ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các tổ chức cơ sở đảng xây dựng kế hoạch cụ thể để quán triệt, triển khai thực hiện. Các nội dung về chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em được quán triệt tới đảng viên từng chi bộ theo chuyên đề độc lập và lồng ghép. Các cơ quan: Báo Nam Định, Đài PT-TH tỉnh đã thường xuyên đăng tải các tin, bài tuyên truyền, phổ biến chính sách của Nhà nước dành cho trẻ em, Luật Trẻ em, các nội dung liên quan tới công tác bảo vệ, chăm sóc, quyền tham gia của trẻ em. Cùng với đó, từ năm 2013 đến nay, toàn tỉnh đã in, cấp phát hơn 110 nghìn tài liệu tuyên truyền về Luật Bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em, 10 nghìn cuốn tài liệu “sổ tay về trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS”, 500 cuốn “một số văn bản về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật”, 400 tập đề cương tuyên truyền pháp luật… tổ chức cho 9 nghìn hộ gia đình ký cam kết không để trẻ em bị tai nạn thương tích. 100% số xã, phường, thị trấn được hỗ trợ đĩa CD phát tin hàng tuần trên đài truyền thanh... Việc tuyên truyền về Luật Trẻ em đã góp phần làm chuyển biến nhận thức của cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp, các ngành đoàn thể, cán bộ đảng viên và nhân dân trong tỉnh về thực hiện quyền trẻ em và công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em, qua đó thu được nhiều kết quả tích cực. Để chăm lo đúng, đủ, kịp thời cho trẻ em, Sở LĐ-TB và XH tích cực phối hợp với các ngành chức năng, UBND các huyện, thành phố quản lý dữ liệu về trẻ em nói chung, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt nói riêng, làm cơ sở cho việc xây dựng các giải pháp phòng, chống và can thiệp bảo vệ. Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các huyện, thành phố tổ chức kêu gọi các cấp, các ngành, các tổ chức, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm ủng hộ nguồn lực giúp đỡ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt vươn lên trong học tập và hòa nhập cộng đồng. Trước tác động của đại dịch COVID-19, UBND tỉnh đã xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 1-7-2021 của Chính phủ và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 7-7-2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 trên địa bàn tỉnh, qua đó đã kịp thời hỗ trợ cho khoảng 8.000 trẻ em là F0, F1. Bên cạnh đó, để đảm bảo trẻ em có môi trường vui chơi an toàn, lành mạnh, những năm qua, cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương trong tỉnh đã đẩy mạnh xây dựng các thiết chế văn hóa. Đến nay 10/10 huyện, thành phố có trung tâm văn hóa - thể thao; 100% cấp xã có nhà văn hóa và sân thể thao; 2 nghìn nhà văn hóa thôn, xóm, tổ dân phố; 3 sân vận động lớn, 5 nhà thi đấu, 3 bể bơi và gần 2.300 công trình thể thao. Cùng với cơ sở vật chất, nguồn nhân lực tham gia chăm sóc và giáo dục trẻ em được các cấp ủy Đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở quan tâm. Đến nay, số người làm công tác chăm sóc và giáo dục trẻ em ở cấp tỉnh có 5 người; cấp huyện, thành phố có 10 người; cấp xã, phường, thị trấn có 226 người và 3.487 cộng tác viên thôn, xóm, tổ dân phố.
Với sự “vào cuộc” của cả hệ thống chính trị, gia đình, nhà trường và xã hội, công tác chăm sóc, giáo dục trẻ em trên địa bàn tỉnh đạt được nhiều kết quả quan trọng. Toàn tỉnh duy trì tỷ lệ 100% trẻ em được đăng ký khai sinh theo quy định; 98% trẻ em khuyết tật được trợ giúp, chăm sóc bằng các hình thức khác nhau. 100% trẻ em thuộc hộ nghèo, cận nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi được cấp thẻ bảo hiểm y tế; 100% trạm y tế xã, thị trấn có nữ hộ sinh hoặc y sĩ sản nhi...; tỷ lệ trẻ em từ 3-5 tuổi đến lớp mẫu giáo đạt 99,96%; tỷ lệ trẻ em nhập tiểu học đúng độ tuổi đạt 98,8%; tỷ lệ trẻ em nhập học THCS đạt 99,58%. Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới, các cấp ủy đảng, chính quyền trong tỉnh tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả các hoạt động chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em; đưa mục tiêu bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm của tỉnh, địa phương. Phát triển hệ thống cung cấp dịch vụ, đẩy mạnh các hoạt động xã hội hóa và phối hợp liên ngành trong công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá tình hình thực hiện chính sách, pháp luật; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quyền trẻ em./.
Bài và ảnh: Viết Dư
