Phát huy vai trò quản lý Nhà nước trong tổ chức lễ hội

08:03, 12/03/2015

Lễ hội là di sản văn hóa chứa đựng nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, là nhu cầu không thể thiếu trong sinh hoạt đời sống của nhân dân. Tuy nhiên, những hiện tượng tiêu cực trong hoạt động lễ hội vẫn tồn tại từ năm này qua năm khác, đòi hỏi phải có những giải pháp triệt để, trong đó quản lý Nhà nước có vai trò quan trọng.

Ngay đầu năm 2015, Ban Bí thư đã có Chỉ thị về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý và tổ chức lễ hội; Thủ tướng Chính phủ cũng có Công điện về việc tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội. Công tác tổ chức và quản lý lễ hội đã trở thành vấn đề nổi bật trong xây dựng đời sống văn hoá cơ sở, nhưng hiện tại, vấn đề này còn nhiều bất cập, chưa đạt hiệu quả, chưa phát huy được đầy đủ vai trò quản lý Nhà nước và cộng đồng. Lễ hội ngày nay thu hút hàng chục nghìn người tham gia và phải giải quyết hàng loạt vấn đề như phân làn giao thông, giữ gìn an ninh, trật tự, bảo đảm vệ sinh môi trường.

Nghi lễ rước nước, tế cá trong Lễ hội Khai ấn Đền Trần 2015. Ảnh: Xuân Thu
Nghi lễ rước nước, tế cá trong Lễ hội Khai ấn Đền Trần 2015. Ảnh: Xuân Thu

Chính vì vậy, đòi hỏi có sự tham gia của nhiều ban, ngành, đoàn thể. Chỉ cần xao nhãng, buông lỏng quản lý là ngay lập tức lễ hội diễn ra tự phát, các hiện tượng tiêu cực phát sinh theo xu hướng thương mại hóa. Những hành vi đốt vàng mã vô tội vạ, xả rác bừa bãi làm ô nhiễm môi trường cảnh quan, chen lấn, xô đẩy làm mất trật tự an toàn, cung tiến các "hiện vật lạ" trái với thuần phong mỹ tục Việt Nam... cũng xuất phát từ sự buông lỏng quản lý này. Ngay những ngày đầu năm, tại Đền Bà Chúa Kho (Bắc Ninh), người người đã kéo đến đông nghịt với mâm lễ cao ngất ngưởng, vàng mã đốt cháy đùng đùng, đường đi ngập ngụa rác. Ngay từ đầu năm, Bộ VH, TT và DL phối hợp Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng đã có văn bản gửi tới các địa phương yêu cầu tiếp tục chấn chỉnh việc sử dụng lưu thông tiền có mệnh giá nhỏ trong hoạt động lễ hội, trong đó cấm các hoạt động dịch vụ và đổi tiền lẻ hưởng phí chênh lệch tồn tại trong khuôn viên, di tích, lễ hội. Vậy mà việc đổi tiền lẻ ở đây vẫn diễn ra ngang nhiên, thậm chí còn lợi dụng việc cấm để tăng giá chênh lệch. Và tại một số lễ hội, dịch vụ này vẫn diễn ra công khai. Nhiều người đặt câu hỏi các cơ quan quản lý ở đâu, tại sao không xử lý hiện tượng vi phạm này? Công tác quản lý Nhà nước cần phải mạnh tay hơn nữa, nhất là khi đã có những quy định cụ thể, những chế tài cụ thể thì phải ráo riết thực hiện bằng được nếu không chỉ là lời kêu gọi suông, hình thức, khẩu hiệu mà thôi !

Công tác quản lý Nhà nước về lễ hội cần đi vào chiều sâu, loại bỏ các hiện tượng bói toán, buôn thần, bán thánh, xúi giục người dân bày vẽ làm lễ tốn kém, lãng phí. Bên cạnh việc tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân về mục đích, ý nghĩa lễ hội, cần phải xử lý nghiêm các đối tượng lừa bịp, tuyên truyền mê tín, dị đoan. Trong việc hạn chế đốt nhang, đốt vàng mã, cần có giải pháp tận gốc. Hiện, Bộ VH, TT và DL xác định Đền Bà Chúa Kho là "điểm nóng" về đốt vàng mã cần tập trung sớm giải quyết. Hy vọng năm nay, ngành sẽ có những giải pháp hữu hiệu hạn chế nạn đốt đồ mã bừa bãi, dự báo và phát hiện sớm giúp cho công tác quản lý Nhà nước kịp thời và có hiệu quả, không để công tác quản lý lễ hội luôn bị động, xử lý mang tính đối phó như đã xảy ra trong thời gian qua.

Trong công tác quản lý Nhà nước về lễ hội, vai trò của đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở rất quan trọng vì họ là người trực tiếp vừa tuyên truyền vận động nhân dân, thực thi quy định đề ra, vừa phải giải quyết những "điểm nóng", những tiêu cực phát sinh. Nhận thức rõ điều đó, Bộ VH, TT và DL đã phối hợp các địa phương tăng cường xây dựng đội ngũ này. Bộ đã chỉ đạo và tổ chức tập huấn các ban quản lý di tích, chính quyền địa phương liên quan nghiêm túc thực hiện quy định của pháp luật về di sản văn hóa. Bộ cũng tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý Nhà nước về lễ hội cho 114 học viên là trưởng, phó phòng nghiệp vụ văn hóa, chuyên viên văn hóa thuộc các Sở VH, TT và DL các tỉnh phía Nam. Đội ngũ cán bộ văn hóa sâu sát thực tế lễ hội đồng thời có chuyên môn nghiệp vụ vững vàng chắc chắn sẽ góp phần tích cực trong việc quản lý lễ hội.

Với quyết tâm cao, hy vọng năm 2015 sẽ thật sự tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác tổ chức và quản lý lễ hội./.

Theo Nhân dân



BÁO NAM ĐỊNH ĐIỆN TỬ

Tổng biên tập: Phạm Văn Trường

Phó Tổng biên tập: Trần Vân Anh, Nguyễn Thị Thu Thủy

Tòa soạn: Số 68 Trần Phú, TP Nam Định, tỉnh Nam Định

Điện thoại: 0228.3849386; Email: toasoanbnd@gmail.com